මහනුවර රජුගේ ආරක්ෂාව භාරව සිටි විශේෂ බලකාය ‘මහඅතපත්තුව’

මහනුවර යුගයේදී උඩරට රජු ආරක්ෂා කිරීමට විශේෂ පෞද්ගලික භට කණ්ඩායමක් පළමුවන රාජසිංහ රජුගේ සමයේ පටන් ක‍්‍රියාත්මක වූ අතර එම විශේෂ බලකාය හැදින්වූයේ මහඅතපත්තුව යන නමින්.

රජුගේ විශ්වාසවන්තම රදළයින්ගෙන් සැදුම්ලත් මේ පෞද්ගලික ආරක්ෂක බලකාය උඩරට රාජධානිය ඉංග‍්‍රීසීන් යටත් කරගන්නා තෙක්ම පැවති අතර නායාක්කාරවංශික රජවරුන් උඩරට පාලනය කරන්නට පටන්ගත් පසුව මෙම විශේෂ ඒකකය රජුගෙන් තරමක් දුරස්වූ බැව් පෙනෙයි.

උඩරට කිරීටයට අතීතයේ පටන්ම ලැදිව කටයුතු කරනු ලැබූ මොල්ලිගොඩ, ඇහැළේපොල , පිළිමතලව්වේ වැනි දිසාවන්ගේ ප‍්‍රභූ පවුල්වල ශක්තිමත් තරුණයින් මහඅතපත්තුවට ඇතුළත් වූ අතර මරුවල්ලිය සහ සුදලියේ පරම්පරාවන්ටට අයත් අංගම් සටන් ගුරුන්ගෙන් විශේෂ සටන් පුහුණුවක් ලබන්නටත් මෙම මහඅතපත්තුවට අයත් රජුගේ ශරීරාක්ෂකයින් ට හැකියාව ලැබී තිබෙනවා. 

එම නිසාම උඩරට රාජධානි සමයේ රදළ වංශික තරුණයින් තුළ මහඅතපත්තුවට ඇතුළත් වීමට මහත් තරඟයක් තිබී ඇත්තේ මහඅතපත්තුවට සීමිත සෙබළුන් ගණනක් පමණක් ඇතූලත් කරගැනීම නිසායි.

කෙසේ වෙතත් මහනුවර රාජධානියේ අවසාන භාගයේදී මෙම මහඅතපත්තුව සහ රජු අතර සම්බන්ධතාවය පළුදු වී ගොස් තිබූ අතර අවාසාන රජු වශයෙන් සැලකෙන ශ‍්‍රී වික‍්‍රම රාජසිංහයන් බි‍්‍රතාන්‍යයන් ට හැකිළි බැද ගෙන යන්නට ඉඩ පහසුව සැලසුණේත් මහඅතපත්තුවේ ආරක්ෂාව ඔහුට නොලැබුණු නිසා බවයි කියවෙන්නේ.

-ජනප‍්‍රවාද සහ ඉතිහාස ග‍්‍රන්ථ ඇසුරෙන් * 

යට ඇදුම් මාරු කිරීමේ ප්‍රතිපත්තිය

විධායකය අවසන් කරන්නට පොරොන්දු වී පැමිණි 
 අපේක්ෂකයින් ගැන උපමා කතාව

ඇමරිකානු මැරීන් බලකායේ ලුතිනන්වරයෙක් තම කණ්ඩායම නිතර පරීක්ෂා කරන්න⁣ට පුරුදුව සිටියා. දිනක් තම කණ්ඩායම පරීක්ෂා කළ ලුතිනන්වරයා කාණ්ඩය බාර සාජන්වරයාට පැමිණිලි කලේ සෙබළුන් ගෙන් වස නරක ගඳක් දැනෙන බව පවසමින්.

''වහාම සියලුදෙනාගේම යට ඇදුම් මාරු කරන්න"

'' මම පොරොන්දු වෙනවා සර් මම යට ඇදුම් මාරුකරවන්නම් වහාම" කණ්ඩායම් සාජන් පොරොන්දු වූවා.

නමුත් තවත් දින කිහිපයකින් ලුතිනන්වරයා පැමිණ පරීක්ෂා කරනවිට අර ගඳ එලෙසමයි .

" මම සියලු දෙනාගේම යටඇදුම මාරුකෙරෙව්වා සර්, නමුත් මම නැවතත් ඉතාම වගකීමෙන් මේ කාර්‍යය කරවන්නම් " සාජන්වරයා නැවත පොරොන්දු වූවා.

තවත් දින කිහිපයකින් නැවතත් ලුතිනන්වරයා බට කාණ්ඩය පරීක්ෂා කරන විට තත්වය පරණ පුරුදු ලෙසින්ම තිබුණා. මහත් කෝපයට පත්වූ ලුතිනන්වරයා කණ්ඩායම් භාර සාජන්වරයා කැඳෙව්වා.

" තමුන්ට මේ වගේ පොඩි දෙයක්වත් කරගන්න බැරිද සාජන්. අනිත් එක තමුන් මට මේ ගැන පොරොන්දු වුණා. "

" සර් , මම පොරොන්දු වුණු විදිහටම යට ඇදුම් මාරු කෙරෙව්වා " සාජන්වරයා පිළිතුරු දුන්නා.

" මාරු කෙරෙව්වා නම් , තාමත් ගඳ ගහන්නේ කොහොමද සාජන්. මට කියනවා තමුසේ කොහොමද මේ වැඩේ කෙරෙව්වේ."

" සර්, මම ජෝන් ගේ යට ඇදුම විල්සන්ට මාරු කරා, විල්සන් ගේ එක පීටර් ට, පීටර් ගේ යට ඇදුම ස්මිත්ට අදින්නෙයි කිව්වා. ස්මිත් ගේ එක සැමුවෙල් ට, ඔන්න ඔය පිළිවෙලට හැමෝගේම ඇදුම් මාරු කෙරෙව්වා මම. "

සාජන්ගේ කතාව ඇසූ ලුතිනන්වරයා හිස අත්ගසා ගත්තා.
--------------------------------------------------------------

මේ කතාවේ යටිපෙළ අරුත, හරියට සිස්ටම් එක වෙනස් කරන්නම් කියා අපෙන් චන්දය ඉල්ලන්නට පැමිණෙන දේශපාලකයින්ගේ නිරුවත පෙන්වා දෙනවා වැනි දෙයක්. සිස්ටම් මාරු කරන්නට පැමිනෙන උන් කරන්නේ පරණ උන්ගේ යටඇදුම ඇදගෙන උන්ගේ වගේ ඉන්න එකයි. කුණු ගඳ ගැසීමේ කෙළවරක් නැහැ. අපිත් නහය වහගෙන ඉවසාගෙන ඉන්නවා.

සැබෑ ඞී. ඇස් අවතාරය මෛත‍්‍රී නොව මහින්දයි.

ටැමිල් නෙට් වෙබ් අඩවියට අනුව මහාමාන්‍ය ඞී. ඇස් සේනානයගේ පුනරුත්පත්තිය බවට පත්ව කටයුතු කරන්නේ ජනාධිපති මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේනයි. ඒ නැගෙනහිර  ඉඩම් රජයට පවරා ගනිමින් නැගෙනහිර  ද්‍රවිඩයන්ගේ ඉඩම් අයිතිය උදුරා ගනිමිනි. ජනාධිපතිවරයාගේ අනුදැනුම සහිතව ද්‍රවිඩයන්ට හිමි ඉඩම් සිංහල ජනපද පිහිටුවීම සඳහා රජය කටයුතු කරන්නේ ගල්ඔය ජනපද ව්‍යාපාරය හරහා ඞී.ඇස් සේනානයක නැගෙනහිර ද්‍රවිඩයන්ගේ ඉඩම් මංකොල්ල කෑ අයුරින්ම බව ටැමිල්නෙට් පවසයි. 

ටැමිල් නෙට් මේ පුවත පාදක කොට ගනිමින් අද ‘මව්බිම ‘ පුවත්පතට දේශපාලන විග‍්‍රහය ලියන උපුල් ජෝෂප් ප‍්‍රනාන්දු මෛති‍්‍රපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා පිළිබඳව අතිශයෝක්ති වර්ණනාවන යෙදෙමින් මෛත‍්‍රී හීන් නූලෙන් ඞී. ඇස් සේනානයක පරිදි කටයුතු කරමින් සිටින බව පවසන්නේ ය.

නමුත් යථාර්තය නම් දේශපාලනික කැරිස්මාව අතින් ගත් කළ ඞී. ඇස් සේනානායක වඩාත් ළංවන්නේ මෛත‍්‍රීට නොව මහින්දටයි. ඞී. ඇස් දේශපාලනයට පිවිසෙන්නේද පවුල් කාටරයේ බල මහිමය නිසා වන අතර, මහින්ද ද අද ඔහුගේ පුත‍්‍රයා ලෙසින් ම දේශපාලනයට පිවිසෙන්නේ පියා ගේ අනුප‍්‍රාප්තික යා වශයෙනි. සේනානයක පවුලේ දේශපාලන ගමනක නිරත වීමට වඩාත් සුදුසුකම් සහිතව සිටියේ විදේශ අධ්‍යාපනයක් ලබා, පිබිදෙන නවීන ලෝකයේ දේශපාලනික ක‍්‍රියාකාරකම් පිළිබඳව සවිඥ්ඤානික ව සිටි ‘ ලන්ඩන් ජෝන් ’ නමින් හැදින්වූ ඇෆ්. ආර් සේනානායකයි. නමුත් පුද්ගල කැරිස්මාව අතින් පවුලේ රස්තියාදුකාරයා ලෙසින්  ‘කැලෑ ජෝන් ’ යන අන්වර්තයෙන් පවුල තුළ හැදින්වූ ඞී. ඇස් , ඇෆ්.ආර් අයියාට වඩා ඉදිරියෙන් සිටියේය. 

රාජපක්ෂ පවුල තුළද දේශපාලනික පරිණත කමින් ඉදිරියෙන් සිටියේ මහින්ද ගේ වැඩිමහල් සොහොයුරා වූ චමල් වූවත්, පුද්ගල කැරිස්මාව අතින් පවුලේ දෙවැනි පුත‍්‍රයා වූ මහින්ද ඉදිරියෙන් සිටියේය. 1967 ඞී. ඒ රාජපක්ෂ මිය යන්නේ ශී‍්‍රලනීප ආණ්ඩු දෙකක පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රීවරයෙකු වශයෙන් සිටි නමුත්, කැබිනට් ඇමති ධුරයක් නොලබමිනි. 56 බණ්ඩාරනායක ආණ්ඩුවෙන් ඞී.ඒ ට ලැබෙන්නේ නියෝජ්‍යය ඇමති ධුරයකි. 1960 සිරිමා ආණ්ඩුවෙන් ඔහුට ලැබෙන්නේ නියෝජ්‍යය කථානායක ධුරයයි. එජාපයෙන් වෙන් වී යන බණ්ඩාරනායක සමඟ පාර්ලිමේන්තු වේ අනෙක් පසෙට ගමන්ගත් මන්ත‍්‍රීවරුන් පස්දෙනා අතර ඞී.ඒ ද සිටි නමුත් බණ්ඩාරනායකවරුන් ගේ කෘතගුණය නම් ඔහුට ලැබී නැති බැව් ඉතා පැහැදිලිය. ඊට හේතු පාදක වන කාරණා පිළිබඳව වෙනම සොයා බැලිය යුතු වෙයි.

                                                                                                             කෙසේ වෙතත් මෙවැනි තත්වයන් මත වුවත් 1970 මහමැතිවරණයට බෙලිඅත්තෙන් ශ‍්‍රීලනිපය වෙනුවෙන් තරග කරන මහින්ද එම අසුන ජයගන්නේය. නමුත් 1976 මැතිවරණයත්, 1983 අතුරු මැතිවරණයත් මහින්ද පරදින්නේය. කෙසේ වෙතත් මේ සියලූ බාධක මැඩගෙන ඉදිරියට ඒමේ පුද්ගල හැකියාවක් මහින්ද ට වූයේය. මේ ලෙසින්ම එවකට රාජ්‍ය මන්ත‍්‍රණ සභාවේ වඩාත් බලවත් ම මෙන්ම සිංහල බෞද්ධයන්ගේ පිළිගත් නායකයා වූයේ ඞී.බී ජයතිලකයි. ඔහුගේ කීර්තියෙන් සහ බලයෙන් ඞී.ඇස් ගේ ප‍්‍රතිරූපය වැසී ගොස් තිබුණු නමුත් මහින්ද රාජපක්ෂ 2001 වනතුරු කල්මැරුවාක් මෙන්ම ඞී. ඇස් ද තම අවස්ථාව එනතුරු කල්මැරුවේය. දෙදෙනාටම කාගෙන සිටීමේ හැකියාව තිබිණි.  

                                                                                                     එමෙන්ම අගමැති ධුරයට පත්වූ පසුව ඞී. ඇස් විසින් දියත් කරන ලද ගොවි ජනපද පිහිටුවීමේ මහා ව්‍යාපෘතිය රටේ ඞී.බී ජයතිලක වෙත තිබූ පොදුජන පිළිගැනීම සහ කීර්තිය ඔහු වෙත ළගා කර දුන් එකක් විය. මහින්ද රාජපක්ෂ ටද යුධ ජයග‍්‍රහණයෙන් පසුව එම පිළිගැනීම සහ කීර්තිය ඒ ආකාරයෙන්ම ලැබුණු නමුත් එය නිසි පරිදි කළමණාකරණය කරගැනීමේ හැකියාව මහින්ද ට නොතිබිණි. එසේ නොවූවා නම් අදද ගොවි ජනපදවල ඞී.ඇස් සේනනායකට බත් දුන් දෙවියන් වශයෙන් ලැබෙන පිළිගැනීම, අර චිරාගත දියසේන කුමාරයාගේ පුරාණෝක්තිය මහින්ද ට ආරූඪ කොට ඔහුටත් ඔහුගේ පවුලටත් සදාතනික කීර්තියක් ලැබ ගන්නට තිබිණි. එසේ වූවා නම් ටැමිල් නෙට්ලාත්, උපුල් ජෝෂප්ලාට ත් මෛති‍්‍රපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා ඞී. ඇස් ගේ අවතාරයක් යැයි කියන්නට ඉඩක් ලැබෙන්නේ නැත. 

කන්නගී පුරාවෘත්තය සිනමා ඇදහිල්ලක අත්දැකීමක වේශයෙන්

මෙරට මහා සමාජයේ ප‍්‍රචලිත, ජනගත අදැැහිල්ලක් වශයෙන් පත්තිනි අදැැහිල්ල අපට බොහෝ සෙයින් සමීපය.පත්තිනි මෑණියන් වෙනුවෙන් සිදුකෙරෙන නොයේක් පන්නයේ කිරිදානයන් , ශාන්ති කර්ම මුළු ලංකාව පුරාම නොයේක් වේශයෙන් සිදුකෙරෙයි.මේ කතාබහ පත්තිනි මෑණියන් ගැන නොව පත්තිනි මෑණියන් විලසින් දේවත්වයට පත්වූ සාමාන්‍ය කාන්තාවක වූ කන්නගී ගැනය.අතිමහත් වූ පතිභක්තියෙන් යුක්තව තම සැමියා කෙරෙහි වූ අසීමිත පේ‍්‍රමයෙන්, බලපරාක‍්‍රමයෙන් පිරුපුන් මහා පඩි අධිරාජ්‍යයාට විරුද්ධව යුක්තිය ඉල්ලා හැඩූ කන්නගී ගේ සිනමා සම්ප‍්‍රාප්තිය වන ‘පත්තිනි’ චිත‍්‍රපටය පිළිබඳව යි. මෙරට සම්මානනීය සිනමාකරුවෙක් වන සුනිල් ආරියරත්නයන්ගේ නවතම සිනමා නිර්මාණය වන ‘පත්තිනි ’ පිළිබඳව සංවාද සම්මුඛ වන්නට සුනිල් ආරියරත්නයන්ට රතු රජරට වෙනුවෙන් අපි ආරාධනා කර සිටියෙමු.

රතු රජරට

පත්තිනි සංකල්පය අපේ ජන සමාජයට මහා බලපෑමක් කරන, සමීප ජන අදැැහිල්ලක් වුවත් , පත්තිනි මෑණියන් බවට රූපාවතරණය වූ කන්නගී සහ ඇයගේ කතාව අපට තරමක් ආගන්තුකයි.පත්තිනි මෑණියන් පිළිබඳව පවතින මහා සමාජයේ භක්තිමත් බාවය කන්නගී ගේ කතාව වශයෙන් සිනමාවට නැගීමට ඔබ නිර්භීත වන්නේ ඇයි....?

සුනිල් ආරියරත්න

අපේ ජනප‍්‍රවාදගත දේව මණ්ඩලයේ සිටින ප‍්‍රබලම කාන්තා දෙවගන වන්නේ පත්තිනි මෑණියන්.පත්තිනි මෑණියන්ගේ සංකල්පය කෙතරම් සමාජගත වෙලා තිබෙනවාද කියනවා නම් අං කෙළිය, පොල් කෙළිය, වැල් කෙළිය, අම්මාවරුන්ගේ දාන, කිරි දානයන් ආදී වශයෙන් පුද පූජා රාශියක් පත්තිනි මෑණියන්ගේ ඇදැැහිල්ලට සම්බන්ධ වෙනවා.ඒ විතරක් නෙමෙයි අපට දකුණු පළාතේ දකින්නට පුළුවන් වන ගම්මඩු ශාන්ති කර්මයන් වෙන් වන්නේත් පත්තිනි මෑණියන් වෙනුවෙන්. තව දුරටත් ගත්තොත් ජනප‍්‍රවාදය ඇතුළේ පත්තිනි දේවතාවියගේ විවිධ ස්වරූපයන් පෙන්වන්නට සත් පත්තිනි, දොළස් පත්තිනි ආදි වශයෙන් විවිධ වේශයනුත් දකින්නට ලැබෙනවා.එතකොට නෙළුමෙන් උපන් , ගින්නෙන් උපන්, ජලයෙන් උපන් , අඹෙන් උපන් ආදී වශයෙන් මේ එක් එක් පත්තිනි වේශයන්ට එක් එක් උත්පත්ති කතාත් නිර්මාණය වී තිබෙනවා.

නමුත් 1980 දශකයේ යම්කිසි කාලයක මම දකුණු ඉන්දියාවේ තමිල්නාඩුවේ දෙමළ භාෂා සාහිත්‍යය පිළිබඳව හදාරමින් ඉන්න වකවානුවේ මට කියවන්නට ලැබෙනවා මේ සත් පත්තිනි, දොළස් පත්තිනි වශයෙන් විවිධ වේශයන්ට පෙරළී තිබෙන පත්තිනිය ගේ මුල් සම්භවය සමග බැදුණු කතාව. නොඑසේ නම් කන්නගී ගේ කතාව. මේ කතාව කියවූ මුල් කාලයේදීමත් මට අදහසක් එනවා මේ කතාව පසුබිම් කරගෙන චිත‍්‍රපටයක් කළ යුතුයි කියන අදහස.

රතු රජරට

දන්නා සංකල්පයක නොදන්නා පසුබිම් කතාවක් චිත‍්‍රපටයට නැගීමේදී මෙම කතා ප‍්‍රවෘත්තිය මෙරට සිනමා පේ‍්‍රක්ෂකාගාරය මොන ආකාරයෙන් පිළිගනීද කියන සංශය ඔබතුමාට තිබුණේ නැද්ද ?

සුනිල් ආරියරත්න

ඇත්තටම මෙරට ප‍්‍රවාදගත බොහෝ දෙනා දන්නා කතාව හාත්පසින්ම වෙනස් එකක්.අපි දන්නා ජනපි‍්‍රයම පත්තිනි සම්භවය පිළිබඳව කතාව තමයි අඹ පත්තිනි කතාව. නෙළන්නට නොහැකි උසකින් හැදෙන අඹ ගෙඩියක් සක් රජු පැමිණ දුන්නේන් විඳ කඩා දෙන කතාව. ගම්මඩු ශාන්ති කර්ම වලදී ‘අඹ විදමන’ වශයෙන් රග දැැක්වෙන්නෙත්
එම කතාවමයි. නමුත් මෙම චිත‍්‍රපටයට පාදක වුණු පත්තිනි කතාව සාමාන්‍ය මනුෂ්‍ය ස්ත‍්‍රීයයක් වන කන්නගී නැමැති කාන්තාව  දේවත්වයට පත්වන කතාවයි.ඇත්තටම එය මෙරට සිනමා පේ‍්‍රක්ෂකාගාරයට නැවුම් අත්දැැකීමක් වනවා නොඅනුමානයි. අර සිනමා කෘතියකට අත්‍යවශ්‍යය නැවුම් වස්තු බීජය කියන සාධකය මේ කන්නගී කතාවේ තිබෙනවා. ඒ වගේම දේවවාදය අතික‍්‍රමණය කරන මානුෂීය යථාර්තමය ලක්ෂණ ත් මේ කතාවේ දකින්නට පුළුවන්.මොකද සාමාන්‍ය කාන්තාවක් දේවත්වයට පත් වන්නේ කොහොමද , එහෙම වෙන්න පුළුවන්ද කියන කුතුහලය මේ කතාව තුළ තිබෙනවා. අන්න ඒ නිසාම මට දැැඩි විශ්වාසයක් තිබෙනවා අපේ සිනමා රසිකයන් බොහෝම කැමැත්තෙන් මේ අත්දැැකීම වැළදගනීවිය කියලා.

රතු රජරට

කන්නගී ගේ කතා ප‍්‍රවෘත්තිය සිදුවන්නේ දකුණු ඉන්දියානු පරිසරයක.ඉන්දියාව සහ අප අතරෙහි කිසියම් සංස්කෘතික ගැළපීමක් තිබුණා වුවත් මේ පරිසරය , පසුබිම අපට නුහුරුයි, ආගන්තුකයි.මේ පරස්පරතාවයන් නොගැළපීම් මටසිලූටු කරගැනීම සිනමා අධ්‍යක්ෂකවරයාගේ වගකීමයි.ඒ අභියොගය ඔබතුමා ජයගත්තේ කොහොමද ?

සුනිල් ආරියරත්න

ඇත්තටම මේ කන්නගී ගේ කතාව පැරණි දකුණු ඉන්දියාවේ සොළී, පාඩි, කේරල කියන ප‍්‍රාන්ත තුනෙහිම ව්‍යාප්ත වූ කතාවක්.නමුත් සිනමාකරුවෙක් වශයෙන් මගේ විශ්වාසය නම් සිනමා නිර්මාණයක අනෙක් සියලූ සාධක අභිබවාගෙන මතු වන්නේ එහි කතා වස්තුවේ ප‍්‍රබලත්වයයි.හොඳම උදාහරණය නම් මගේ ම පූර්ව නිර්මාණය වූ ‘කුසපබා’ චිත‍්‍රපටයයි. එහි පසුබිමත් පැරණි ඉන්දියාවේ බරණැස් නුවරයි.නමුත් සිනමා රසිකයින්ට එහි පසුබිම බාධාවක් වුණේ නැහැ චිත‍්‍රපටය රස විදින්න.මොකද කුසපබා චිත‍්‍රපටය එදා මෙදා තුර චිත‍්‍රපට ඉතිහාසයේ ආදායම් වාර්තා අතර තුන්වෙනි තැනට පත්වුණා.එයින්ම ඔප්පු වෙනවා චිත‍්‍රපටය රසවිදීමට එහි පසුබිම හෝ සංස්කෘතික කාරණා බාධාවක් නොවන බව.

රතු රජරට

මේ චිත‍්‍රපටයේ තිරපිටපත ලියන්නේත් ඔබතුමා විසින්මයි...?

සුනිල් ආරියරත්න

මගේ මෑතකාලීන චිත‍්‍රපට දෙකකම, උත්පලවණ්නා සහ කුසපබා චිත‍්‍රපටයේත් තිරනාටක රචනා කරනු ලැබුවේ ආචාර්ය තිස්ස අබේසකර විසින්.එතුමා ජීවතුන් අතර සිටියා නම් අනිවාර්යෙන්ම මෙහි තිරනාටකය රචනා කිරීමට මම බාරදෙන්නේ එතුමාටමයි.

රතු රජරට

චිත‍්‍රපටයේ කතාවට සම්බන්ධයක් නැතිවා වුවත්, මේ ප‍්‍රශ්නය ඔබතුමාගෙන් අහන්නම අවශ්‍යයි කියලයි මට හිතෙන්නේ. ආචාර්ය තිස්ස අබේසේකරයන්ගෙන් පස්සේ එතුමා ගේ තැන ගැනීමට අපේ ඊළග පරම්පරාව තවමත් සූදානමක් නැතිද ?

සුනිල් ආරියරත්න

ඇත්තටම අපේ සිනමාව තුළ අති දක්ෂ රංගනවේදීන්, අධ්‍යක්ෂකවරුන්, වේශ නිරූපණ ශිල්පීන්, කැමරා ශිල්පීන් , සංස්කරණ ශිල්පීන් බිහිවීමට සාපේක්ෂව තිරනාටක රචකයින්, දෙබස් රචකයින් සහ කතා රචකයින් ගේ හිගයක් තිබෙනවා. විශේෂයෙන්ම හොඳ කතා රචකයින්  නැතිවීම සිනමාවට විශාල පාඩුවක්. ආචාර්ය තිස්ස අබේසකරයන් විශිස්ට තිරනාටක රචකයෙකු වගේම, ඊට නොදෙවෙනි වන තරමේ කතා රචකයෙක්.ඔහුගේ වැලිකතර වගේ නිර්මාණ ඊට සාක්ෂි සපයනවා.තිරනාටක රචනය, කතා රචනය සහ දෙ බස් රචනය කියන්නේ වෙනම හැදැෑරීමක් අවශ්‍යය විශයයන්.යම්කිසි යහපත් තත්වයයන් පෙන්වන තරුණ තිරනාටක රචකයින් නැතිවාම නොවෙයි.නමුත් අතේ ඇගිලි පහටත් වඩා අඩුවෙන්.

රතු රජරට

පත්තිනි චිත‍්‍රපටයේ පූර්ව ප‍්‍රචාරක පටය නැරඹීමේදී එහි විචිත‍්‍රවත් පසුතල නිර්මාණයන් ඇතැම් විටෙක අපට සිහිකර දුන්නේ සංජය ලීලා බන්සායිගේ ඇතැම් සිනමා නිර්මාණ.පත්තිනි වැනි පැරණි ඉන්දියාව පසුබිම් කරගත් සිනමා නිර්මාණයක ජීව ගුණය ජවසම්පන්න කිරීමට මෙහි කලා අධ්‍යක්ෂණය විශාල මෙහෙවරක් ඉටුකර තිබෙන බව පෙනෙනවා.

සුනිල් ආරියරත්න

ඇත්තටම බිමල් දුෂ්මන්ත මට හඳුන්වලා දෙන්නේ අපේ කැමරා ශිල්පියා වන චන්න දේශපි‍්‍රය විසින්.දුෂ්මන්ත කලින් වැඩ කරලා තිබුණේ වෙළඳ දැැන්වීම් නිර්මාණ ක්ෂේත‍්‍රයේ.ඔබ කියූ කාරණාවට මම සම්පූර්ණයෙන්ම එකගයි.කලා අධ්‍යක්ෂකවරයා වශයෙන් මේ තරුණයා පත්තිනි චිත‍්‍රපටයට විශාල ආලෝකයක් ලබාදුන්නා. මගේ චිත‍්‍රපට අතුරින් කලා අධ්‍යක්ෂණය පැත්තේන් මම වඩාත් තෘප්තියට පත්වුණෙත් පත්තිනි චිත‍්‍රපටයෙන්මයි.
මේ තරුණ කලා අධ්‍යක්ෂකවරයාගේ විශිෂ්ටත්ව ය විදහා පෙන්වන අත්දැැකීමකට අප මුහුණ දුන්නා.පත්තිනි චිත‍්‍රපටයේ පසුතල නිර්මාණයන් සියල්ල කළේ රන්මිණිතැන්නේ. එහි පාලක අධිකාරිය අපෙන් ඉල්ලීමක් කළා මේ පසුතල ගලවන්න එපා, ඒවා නරඹන්නට සති අන්තවල බොහෝ පිරිසක් පැමිණෙනවා එ නිසා එම පසුතල එලෙසම තිබෙන්නට ඉඩ හරින්නට කියලා.පසුව රන්මිණිතැන්න නරඹන්නට පැමිණි ඉන්දියානු චිත‍්‍රපට කණ්ඩායමක් අපේ පසුතල නිර්මාණයන් දැැක බිමල් දුෂ්මන්තව සම්බන්ධ කරගත්තා ඔවුන්ගේ චිත‍්‍රපටයක පසුතල නිර්මාණය කරන්නට.

රතු රජරට

පත්තිනි චිත‍්‍රපටයේ ඇතැම් මාධ්‍යයට නිකුත් කරන ලද දර්ශන නැරඹීමේදී දක්නට ලැබුණු තවත් සුවිශේෂීතාවයක් තමයි කැමරා දර්ශනයන් ඉන්දියානු කොලිවුඞ් සහ බොලිවුඞ් චිත‍්‍රපට තරමට , එම තත්වයේ තිබෙන බව පෙනීගියා.

සුනිල් ආරියරත්න

මෙහි කැමරාකරණය මෙහෙයවූයේ චන්න දේශපි‍්‍රය විසින්.මගේ කුසපබා චිත‍්‍රපටයේදී ඔහුගේ කැමරාකරණය පිළිබඳව ඇතිවූ පැහැදීම නිසාම තමයි පත්තිනි චිත‍්‍රපටයටත් චන්නවම යොදාගත්තේ.විශේෂයෙන්ම සඳහන් කරන්න  ඕනේ චන්නගේ magic lantern  ආයතනය ඔවුන් විසින් අළුතින්ම ආනයනය කෙරූ නවීන පන්නයේ ඩිජිටල් කැමරාවක් මෙහි රූපගත කිරීම සඳහා යොදාගත්තා.අර ඔබ සඳහන් කරන ලද ගුණාත්මක තත්වයට හේතුව එයයි.

රතු රජරට

අපට මෑත කාලීනව ඔබේ මතක තිබෙන ආසන්නතම චිත‍්‍රපටය වන්නේ කුසපබා චිත‍්‍රපටය යි. ඇත්තටම කුසපබා හි නළු නිළියන් තේරීමට වඩා ඉදිරිගාමී ලෙසින් පත්තිනි සඳහා ඔබ නළුනිළියන් තෝරා ඇති බැව් පැහැදිලියි.විශේෂයෙන්ම පූජා උමාෂංකර්ව ඔබ නැවත වරක් යොදා ගන්නවා.

සුනිල් ආරියරත්න

මගේ අදහස සහ සාමාන්‍යය ප‍්‍රතිපත්තිය නම් දක්ෂයින්ව මගහැර නොගැනීමයි.දක්ෂයින්ගෙන් ප‍්‍රයෝජනයක් ගත යුතුමයි.පූජා උමාෂංකර් සිනමා නිර්මාණයක් සඳහා අතිවිශාල කැප කිරීමක් කළහැකි නිළියක්.ඇත්තටම හැමදාම එකම කණ්ඩායමක් සමග වැඩ කරනවයි කියන අදහසේ මම නැහැ.නමුත් දක්ෂයින්ගෙන් වැඩක් ගතයුතුයි කියන අදහස මගේ හිතේ නිතරම බලපවත්වනවා.

සංගීතය මාව මුනිවරයෙක් කෙරුවා

සංගීතය සිය ජීවන භාවනාව බවට පත්කර ගත් පුද්ගලයන් දුර්ලභය. මෙවැනි විපරීත කාලයක එම දුර්ලභත්වය තවත් තීව්‍ර වෙයි. ශාස්ත්‍රපති අනිල් මිහිරිපැන්නයන් අපේ කාලයේ දැකිය හැකි එවැන්නෙකි. මෙරට එතෙක් මෙතෙක් පහළ වූ විශිෂ්ටතම බටනලා වාදකයෙක් යැයි සැලකිය හැකි මිහිරිපැන්නයන් භාරතයේ ශාන්ති නිකේතනයේ සංගීත පුත්‍රයෙකි. හින්දුස්තානි රාගධාරී සංගීතයේ සුධීතමයෙකි.

කලක් පාසල් සංගීත ආචාර්යවරයෙක් වශයෙන් සහ විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරයෙක් වශයෙන් කටයතු කළ අනිල් මිහිරිපැන්නයන් "ශාරදා" නමින් කලා නිකේතනයක් පිහිටුවාගෙන තම සංගීත ඥානය අලුත් ශිෂ්‍ය පරම්පරාව වෙත ලබාදීමේ වෑයමක නියැළෙමින් සිටියි. එම වෑයමෙහිම තවත් දිගුවක් ලෙසින් අනිල් මිහිරිපැන්නයන් “Now Instrumental Competition for North Indian Music” නමින් ශාස්ත්‍රීය සංගීත ග්‍රන්ථයක් රචනා කොට නොබෝදා ප්‍රකාශයට පත් කළේය.

-චින්තක-

සංගීතය පිළිබඳව ඔබේ ළබැඳියාවෙන් කතාව පටන් ගත්තොත්, ඔබ සංගීතය කෙරෙහි ආසක්ත කරවූ පුද්ගල හා සමාජ සාධකයන් කවර ආකාර වුණාද?

-අනිල් මිහිරිපැන්න-

මම කියන්නේ ඒ සඳහා මට වගේම මගේ අයියටත් (ප්‍රවීණ නර්තන ශිල්පී බැසිල් මිහිරිපැන්න) බලපෑවේ මගේ අම්මා. මගේ බාල සහෝදරියන් නළවන්නට අම්මා දරු නැළවිලි කියනවා මම අහලා තියෙනවා. අම්මා තරම් ලස්සනට දරු නැළවිලි කියන කෙනෙක් මම දැකලා නෑ. ඉතින් අම්මගෙ දරු නැළවිලිවලින් මගේ කන පිරිල තිබුණේ. ඒ ස්වර, ඒ නාද, තාල තමයි මාව මෙතැනට ඇදලා ගත්තේ.

-චින්තක-
එතකොට කොහොමද බටනළාවට පෙම් බඳින්නට පටන්ගත්තේ?

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඇත්තටම මම හිතන්නේ මට බටනළාවත් එක්ක ආත්මීය බැඳීමක් තියෙන්න ඇති. මම පාසල් යන කාලයේ ඉඳන් පොත් මිටියත් එක්ක බටනළාවක් අරගෙන යනවා. විවේකී කාලපරිච්ඡේදයක් ලැබුණු හැටියෙ කරන්නෙ බටනළාව ගහන එක. ඇත්තටම ඒ කාලෙ මම දැනගෙන හිටියෙ නෑ විධිමත් විදිහට බටනළාව වාදනය කරන්නේ කොහොමද කියලා.

-චින්තක-

ඉතින් කොහොමද මේ විධිමත් දැනුම ලබාගන්න ඔබට හැකිවෙන්නේ?

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඒ කාලෙ අපට සංගීත ආචාර්යවරයා විදිහට හිටියේ වින්සන්ට් සෝමපාල මැතිතුමා. එතුමා හොඳ ගුරුවරයෙක් තමයි. නමුත් ඔහු මම හොයමින් සිටිය ගුරුවරයා නෙමෙයි. මගේ සංගීතමය සා පිපාසාව සමහන් කරන්නට එතුමාට බැරි වුණා.

-චින්තක-

ඔබ සොයමින් සිටිය ගුරුවරයා ඔබට මුණගැසුණාද?

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඔව්, ඉන්දියාවේ ශාන්ති නිකේතනයේ අධ්‍යාපනය ලබා මෙහි පැමිණි එඩ්වින් සමරදිවාකර තමයි ඒ ගුරුවරයා. ඇත්තටම එතුමා ගුරු දෙවියෙක්. සංගීතය පිළිබඳව ප්‍රාමාණික වියතෙක්. මමයි, ලයනල් අල්ගමයි ඔහුගෙන් ඒ දිනවල දිනපතාම සංගීතය ඉගෙන ගත්තා. ඔහුගේ සංගීත පන්තියට මුලින්ම යනකෙනා සහ අන්තිමට පිටව යන කෙනා වුණේ මම. එඩ්වින් සමරදිවාකර ගුරුතුමා මාර්ගයෙන් තමයි මට ශාන්ති නිකේතනයේ ශිෂ්‍යත්වයක් ලැබෙන්නේ.

-චින්තක-

ශාන්ති නිකේතනයේ අධ්‍යාපනය ඔබේ සංගීත සා පිපාසාව සහමුලින්ම සන්තර්පණය කරන්නට ඇති?

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඔව්. ඒක පරිපූර්ණ අත්දැකීමක්. ඒ වගේම අපූර්වයි. ශාන්ති නිකේතනයේදී මට වාදන භාණ්ඩ දෙකක් ඉගෙන ගන්නට ලැබුණා. ඒ හුරුපුරුදු බටනළාව සහ එස්රාජය. එස්රාජය ඉගැන්වූයේ එවකට භාරතයේ සිටි අද්විතීයෙක්. අශිෂ් චන්ද්‍ර බෙනර්ජි. මම පන්තියට ගියේ එස්රාජය සහ කොපි පොතකුයි කිහිලි ගන්නගෙන. නමුත් මට ගිය පයින් ආපහු හොස්ටල් එකට එන්න වුණා. ඒ කොපි පොත ආපහු තියලා එන්න. එහෙ පොත් බැහැ. හැමදේම හිතට. ඉතින් ඒ ඉගැන්වීම් කොයිතරම් අද්විතීය දැයි කිව්වොත් අදටත් මට ඒ හැමදේම මතකයි.

-චින්තක-

හොඳයි, ඔබගේ සංගීත දැනුම ඔස්සේ විමසා බලන විට වර්තමානයේ සංගීත ප්‍රවණතාවය ගැන ඔබගේ අදහස් කොහොමද?

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ලංකාවේ හැමදාමත් තිබුණේ සංගීත රැල්ලක්නේ. රැල්ල කියන්නේ මොකක්ද? එනවා නැතිවෙනවා. නමුත් උදාහරණෙකට අමරදේවයන් ගත්තොත් ඔහු ගායනා කරපු එක ගීතයක්වත් අහකට දාන්න බෑ. මොකද ඒවට හින්දුස්තානි සම්ප්‍රදායේ අඩිතාලම තිබුණා.

-චින්තක-

නමුත් එහෙමම කියන්න බෑ නේද. උදාහරණෙකට ජෝතිව ගත්තොත් දශක තුනකට එපිටින් ඔහු ගායනා කරපු ගීත අද අලුත් පරම්පරාවත් රසවිඳිනවා.

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඒක වෙනස් තත්ත්වයක්. ජෝති ගැන ගත්තොත් ඔහුට විස්මයාකාර නිසර්ග හැකියාවක් තිබුණා ගයන්න. ඒ වගේම මිල්ටන් පෙරේරට වගේම මිල්ටන් මල්ලවආරච්චිටත් ඒ හැකියාව තිබුණා. කිහිපදෙනෙක්ගෙ විෂයෙහි එහෙම වුණත් පොදු තත්ත්වය මම අර කීවේ.

-චින්තක-

ඔබ විසින් මෑතකදී රචනා කරන ලද කෘතිය සුවිශේෂී කාර්යයක් බැව් පෙනෙනවා. මං හිතන්නේ එය දැනුම බෙදාදීමේ තවත් වෑයමක්.

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
නාද තියෙනවා වර්ග දෙකක්. ආහත සහ අනාහත විදියට. අනාහත කියන්නේ කනට නෑසෙන කියන එකනෙ. ඉතින් මම මේ පොත ලීවේ කනට නෑසෙන හිතට විතරක් ඇහෙන අනාහත නාද පිහිට කරගෙන. සංගීතය හදාරන සිසුන්ට ප්‍රථමා සිට විශාරද අවසානය දක්වා සියලුම භාණ්ඩවල ඇවැසි වාදිත මෙම පොතේ නිර්මාණය කර තිබෙනවා.

-චින්තක-

අවසාන වශයෙන් මට දැනගන්න පුළුවන්ද මෙන්න මේ කාරණාව. ඔබ සංගීතය පිළිබඳව ප්‍රාමාණික දැනුමැත්තෙක්. විශිෂ්ට සංගීත ආචාර්යවරයෙක්. නමුත් ඔබ වැඩිපුර කරළියට පැමිණ ප්‍රසිද්ධියට පත්වූ අයෙක් නෙවෙයි. ඊට ඔබේ කැමැත්තක් තිබුණෙ නැතිද?

-අනිල් මිහිරිපැන්න-
මෙහෙමයි. සංගීතය පිහිට කරගෙන බැබළෙන්නට වුවමනාවක් මට කවදාවත් තිබුණෙ නෑ. සංගීතය මට භාවනාවක් වගේ. මට හිතෙන්නෙ සංගීතය මාව මුනිවරයෙක් කෙරුවා. භෞතික වටිනාකම්වලින් ලැබිය නොහැකි සන්තුෂ්ටියක් මම විඳිනව.

අඳුරු මහද්වීපයේ ස්වර්ණමාලිය.

ස්වර්ණමාලී නම් රුක් දේවතාවියක් ගැන අපගේ ඉතිහාසයේ සටහන්වී තිබේ. පණ්ඩිත් අමරදේවයන් ගයන්නේ ගැමුණු රජුගේ මුවට නැගුණා යැයි සාහිත්‍යකරුවා පරිකල්පනය කරන ලද රුවන්මාලිය ගැන කතාවයි.අද මා ලියන්නේ ඒ  රුවන්මාලිය ගැන නොව  නූතන රුක්දේවතාවිය යැයි සැලකිය හැකි කළුඅප්‍රිකානූ ස්වර්ණමාලිය ගැනයි. 

වන්ගාරි මාතායි නැඟෙනහිර සහ මධ්‍යම අප්‍රිකානු රටවල ආචාර්ය උපාධියක් ලබාගන්නා පළමු කාන්තාවයි. කෙන්යාවේ උපත ලද ඇය 2004 වසරේදී නොබෙල් ත්‍යාගය දිනා ගන්නවා.

ඒ ඇයගේ මූලිකත්වයෙන් 1977 වසරේදි ඇරැඹෙන දැවැන්ත රෝපණ ක්‍රියාවලිය වෙනුවෙන්. 2011 වසරේදී මාතායි මිය යනවිට ඇය ඇරැඹූ හරිත කලාප ව්‍යාපාරය හෙවත් Green belt movement   විසින් අප්‍රිකාව පුරා රෝපණය කළ අලුත් පැළ ගණන මිලියන 30 ඉක්මවා තිබුණා. අප්‍රිකාවේ ස්වාභාවික ඓන්ද්‍රිය පරිසරය විසින් මිනිසුන්ගෙන් නිහඬව ඉල්ලා සිටි ත්‍යාගය අවශ්‍යම මොහොතක මාතායි විසින් ලබාදෙනවා. ඇය මිය යෑමට පෙර ජාත්‍යන්තර National  Geographic සඟරාව සමඟ සිදුකළ සාකච්ඡාවක් ඔබ වෙත ගෙන එන්නට සිතුවේ ශ්‍රී ලංකාවේ ස්වාභාවික පරිසරයත් නිහඬව අපගෙන් ඉල්ලා සිටින දායාදයන් පිළිබඳව විමසිලිමත් වන අතළොස්සක් දෙනා හට උත්තේජනයක් වනු පිණිසයි.

 National  Geographic 

අපට කියන්න කොහොමද Green belt movement  එක පටන් ගන්නේ? ඒ වගේම ඇයි විශේෂයෙන් පැළ සිටුවීම වැනි දුෂ්කර කාර්යයක් අරඹන්නට කල්පනා කරන්නේ?

මාතායි -
අප්‍රිකානු සමාජයේ සාමාන්‍ය කාන්තාවන්ගේ ජීවිතයේ දුෂ්කරභාවය මම ඉතා හොඳින් දන්නවා. මට ඕන වුණා ඔවුන් වෙනුවෙන් යමක් කරන්න. ඔවුන්ගේ ජීවිතයන් සැපවත් කරන්න. ඔවුන්ගේ ජීවන අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමේදී ගස් සමඟ කිට්ටු සම්බන්ධතාවක් තියෙනවා. උයන්න පිහින්න දර ඕනෙ, ගෙවල් ‍ෙදාරවල් - වැටදඬු හදාගන්න, අත් බෙහෙත් ලබාගන්න, සත්තුන්ගෙ ආහාර විදිහට ගස්වලින් ප්‍රයෝජන බොහොමයි. 1977 වනවිට අප්‍රිකාවේ වන ගහනය ශීඝ්‍රයෙන් පහළ බැහැලා තිබුණා. එවිට අසීරු වුණේ සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ එදිනෙදා මූලික අවශ්‍යතා සපුරා ගන්නයි.Green belt movement පටන් ගන්නෙ එලෙස අසීරුතාවට පත්වෙන සාමාන්‍ය මිනිසුන් වෙනුවෙන්.

 National  Geographic 

ආරම්භයේ සිට වසර 30කට මඳක් වැඩි කාලයක් ගෙවී ගොස් තිබෙන මොහොතේ Green belt ව්‍යාපාරය මිලියන 30කට ආසන්න ගස් සංඛ්‍යාවක් රෝපණය කර තිබෙනවා. මේ තරම් දිගු සාර්ථක ගමනක් එන්න අප්‍රිකානු කාන්තා ප්‍රජාව ඇතුළෙ ඔබේ සංකල්පයට ඉඩක් ලබාගන්න පහසු වුණාද?

මාතායි- 

අපි පළමුවැනි දවසෙ පටන් ගත්තේ පැළ 7ක් හිටවලා. ඇත්තටම මේක පැළ සිටුවීමේ ව්‍යාපාරයක් විතරක් නෙමෙයි, අපි සිටවපු පැළ බලා ගන්න ඕන, සත්කාර කරන්න ඕන. මිනිසුන් එදා තේරුම් ගත්තා. ඒක සතුටක්.අපේ කාන්තාවන්, විශේෂයෙන්ම පිටිසරබද උදවිය වටහාගත්තා මේ පැළ සිටුවීම ඔස්සේ ප්‍රතිලාභ ලැබෙන්නේ තමන්ටම බව. තමන්ගෙ බාල සහෝදරිය අද තමන් සිටුවන ගහ හෙට ප්‍රයෝජනයට ගනීවි කියන විශ්වාසය අපට පහසුවක් වුණා. මේ හැඟීම අප්‍රිකානු කාන්තාවන්ට තිබුණ නිසා අප්‍රිකාව තුළ පැළ සිටුවීමේ කාන්තා කණ්ඩායම් 6,000ක් පිහිටුවන්න අපට පුළුවන් වුණා.

 National  Geographic 

Green belt ව්‍යාපාරය දේශපාලනික මුහුණුවරක් ගනු ලැබුවේ කොහොමද?

මාතායි -

අපට මුල පටන්ම දේශපාලනික අරමුණු තිබුණේ නෑ. නමුත් කාන්තාවන්ගේ සුබසාධනය සඳහා ඔවුන්ව සංවිධානගත කරනකොට ආණ්ඩුව නොමනා අන්දමින් ඊට මැදිහත් වුණා. ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය වුණා අපේ සංවිධාන ව්‍යුහය ඇතුළට ඇවිත් දේශපාලනික වාසි ලබාගන්න. අපට එවැනි අරමුණු නොතිබූ නිසා අපි ඊට විරුද්ධ වුණා.

 National  Geographic 

ඔබගේ ව්‍යාපාරයට පොලිසියේ අඩන්තේට්ටම්වලටත් ලක්වෙන්නට සිදුවුණා?

මාතායි- 

අප සාමාන්‍ය අප්‍රිකානු කාන්තාවන් පමණයි. අපට ආණ්ඩුව හෝ එහි නායකත්වය වෙනස් කිරීමේ වුවමනාවක් තිබුණේ නෑ. අප කළේ අප්‍රිකානු සාම්ප්‍රදායික ගැහැනියට තම මූලික අවශ්‍යතා සාම්ප්‍රදායික විදිහටම හෝ පහසුවෙන් සපයා ගන්නට හැකි විදියේ ඓන්ද්‍රිය පරිසරයක් නිර්මාණය කරන්න.

 National  Geographic 

පරිසර ක්‍රියාකාරිනියක වන ඔබට නොබෙල් සාම ත්‍යාගය හිමි වූවා. එය පිළිගනිමින් ඔබ කළ කතාවේ සඳහන් වූවා පරිසරය රැක ගැනීම සාමයට දිවෙන මාවතක්ය කියා..?

මාතායි -

ඔව්. මම සඳහන් කළ කාරණාව අප්‍රිකාවට පමණක් වලංගු කාරණාවක් නොවෙයි. අපට විඳගන්න සාමකාමී වාතාවරණයක් නැහැ. අපගේ පාරිසරික සම්පත් නියමාකාරයෙන් කළමනාකරණය කරගන්නට හැකියාව තිබෙන ආණ්ඩුවක් නැහැ. පරිසරය සහ සාමය අතර සම්බන්ධතාව තහවුරු වෙන්න අපි අපගේ ස්වාභාවික සම්පත් නිවැරැදිව කළමනාකරණය කරන්න ඕන. එහෙම කරන්නට සුදුසු මානව අයිතිවාසිකම් සුරකින යහපත් පාලනයක් තිබිය යුතුයි. ඒ කාරණා දෙකම සම්පූර්ණ වෙන මොහොතේ එතැන සාමය තිබේවි.

 National  Geographic 

මේ කාරණාව තවත් ටිකක් පැහැදිලි කළොත්?

මාතායි- 

අද මුළු ලෝකයම ගැටුම් වලින් පිරිලා. ස්වාභාවික පරිසරය නියමාකාරයෙන් කළමනාකරණය කර ගැනීමට නොහැකි වීමෙන් විශාල විපත් ගණනාවකට මිනිසුන් මුහුණ දී සිටිනවා. පිලිපීනයේ අතිශය දරුණු ආකාරයෙන් වන විනාශය සිදු කෙරුණා. පසුගියදා ඔවුන්ට භයානක ගංවතුරකට මුහුණදීමට සිදුවුණා. මිනිසුන් දහසකට වඩා මිය ගියා. හයිටියේ ඇති වූ චණ්ඩමාරුතය (හරිකේන්) අමතක කරන්න බැහැ. හයිටියත් ගැටුම් බහුල කලාපයක්. නැටුම් මැද ස්වාභාවික පරිසරය ආරක්‍ෂා වන්නේ කොහොමද?

 National  Geographic 

අවසාන වශයෙන් සාමාන්‍ය ගැහැනියෙක් ලෙස ඔබ පරිසරයට ආදරය කරන්නටත් එය තේරුම් ගන්නටත් උත්සාහ දරන්නේ ඇයි?

මාතායි -

මම පුංචි දැරිවියක කාලෙ පටන්ම ස්වාභාවික පරිසරය මැදිකොටගෙන වැඩුණු ගැහැනියක්. ඒ කාලයේ හාත්පසම හරිත පාටයි. පිරිසුදුයි. අපි කෙළින්ම සතුන් වගේ ගඟට මුව තියලයි වතුර බිව්වේ. නමුත් මම අප්‍රිකාවෙන් පිටත සිට නැවැත ආවට පස්සෙ මම දැක්කා කුඩා කාලෙ තිබුණු පරිසරය තවදුරටත් නැති බව. පරිසරය ඇසුරේ වැඩී එයට ආදරය කළ මිනිසකු විදිහට මා යමක් කළ යුතුව තිබුණා. මම එය කළා.

එහි ලේ, කදුළු සහ යකඩ, ගින්දර නොමැති වුවත්......

අද පෙබරවාරි 4 ජාතික නිදහස් දිනයයි. ගැටවර වියේදී මා අපේ නිදහස් දිනයට වඩා ඉන්දියානුවන්ගේ නිදහස් දිනයට ඇළුම් කළේය. හේතුව සරල එකකි. ඒ භාරත නිදහස් දිනයේදී අපේ රටේ රූපවාහිනී නාලිකාවලින් ඉන්දියානු නිදහස් සටන ඇසුරින් නිපැදවුණු බොලිවුඩ් චිත්‍රපට නරඹන්නට හැකියාව ලැබෙන නිසාය. එකල අද මෙන් පහසුවෙන් එවැනි චිත්‍රපට නැරඹීමේ අවස්ථාවන් නොවීය. එකල මා නැරඹූ the legend of baghath singh වැනි චිත්‍රපට ඉන්දියානු නිදහස් සටනට ඇළුම් කිරීමේ මගේ ගැටවර බොළද සිතුවිල්ල උත්කර්ෂය ට  නැංවූයේය. ඉන්දියානු නිදහස් සටන ලෙයින් කදුළින් සහ යකඩින් ඔපවත් වී තිබුණත් අපේ නිදහස ලේ බිදකුදු නොසොල්වා ලබා ගෙන තිබීම මගේ ගැටවර සිතට මහා මදිකමක් විය. අපේ ජාතික නායකයන් සුද්දන්ගේ දෙපරන්ද අස්සේ රිංගමින් මොන කෙහෙල්මලක් කළාදැයි මගේ සිත නිතර නිතර ප්‍රශ්න කළේය.

එදා මට හැගුණු සිතුවිල්ලෙන් යුතුව නිදහස සමරනා ඇත්තන්ගෙන් අඩුවක් අදටද නැත. නමුත් සත්‍යය නම් ලේ ගංඟාවන් මතින් පිහිනමින් නිදහස ලබා නොගත්තත් අපට නිදහස ලැබුණේ දේශපාලනික මතවාදී අරගලයකින් පසුවය යන්නයි. එම ක්‍රියාවලියේ යම් යම් අඩුපාඬු දුර්වලතා පැවතියා වුවත් එය අභිමානවත් අරගලයක් ය යන්න බැහැර කළ නොහැකි සත්‍යයකි. ඩොමීනියන් තත්වයේ නිදහස ලබාගැනීම දක්වාම අපේ පූර්වගාමීන් පැමිණියේ දුශ්කර ගමන් මාර්ගයකය.

නිදහස යනු වචනාර්ථය ඉක්මවා යන සත්‍යයකි. එයට එක් එක් අයගේ දේශපාලනික චින්තනය මත විවිධ අර්ථකතනයන් දිය හැකි වුවත් 48 සුද්දන්ගෙන් නිදහස ලබාගැනීම යන්න මහා සම්ප්‍රදායක වෙනස් වීමකට පාරකැපූ හැරවුම් ලක්ෂ්‍යයකි. ලෙනාඩ් වුල්ෆ්ගේ village in tha jungle නවකතාවේ යටිපෙළින් කියවෙන්නේ කුමක්ද? ඒ බ්‍රිතාන්‍යය නිදහස් ධනවාදී පරිපාලන ක්‍රමය ලංකාවේ දෙදහස් වසරක් තිස්සේ ක්‍රමිකව ගලා ආ වැඩවසම් සමාජක්‍රමය සමග ඉතාමත් සහජීවනයෙන් කටයුතු කරමින් පැවත ආ ආකාරයයි. 48 නිදහස ලබාගැනීම යනු මේ නිර්දය දේශපාලනික හා සමාජ සභාගය පෙරළා දමන්නට තැබූ පළමු පියවරයි. නිදහස ලබාගැනීමෙන් පසුව වසර 65ක් ගෙවී තිබෙන තැන ඉහත සදහන් කරන ලද වැඩවසම් සම්ප්‍රදායේ සහ ධනවාදී පරිපාලනයේ සෙවණැලි සම්පූර්ණයෙන්ම පරාජය කළ නොහැකිව තිබුණා වුවත් අද අප කිසියම් වූ දේශපාලනික ආර්තික සහ සාමාජික නිදහසක් බුක්ති විදිනු ලබන්නේ අපගේ පූර්වගාමීන් ලේ කදුළු සහ යකඩ ගින්දර නොමැතිව වුවත් බ්‍රිතාන්‍යන්ගෙන් නිදහස ලබා ගැනීමට අරගල කළ නිසාවෙනි. ඔවුන් එවැනි අරගලයක්වත් නොකළා නම් නිදහස තවත් පසුපසට ඇදෙන අතරම වර්තමානයේ සමාජයක් වශයෙන් අපට සිටින්නට සිදුවන්නේද පසුගාමී තත්වයකය.

නිදහස ලබාගැනීමට පෙර සහ පසු සිදු වූ ක්‍රියාකාරකම් වල යම් යම් සීමාසහිතතා තිබියදී වුවත් එක් සිදුවීමක් වශයෙන් ගතහොත් 48 නිදහස ලබාගැනීම නිශේධාත්මක සිදුවීමක් වශයෙන් තර්ක කරන්නට බැරි බව මගේ අදහසයි. එය ඉතිහාසය විසින් ඔප්පු කොට තහවුරු කොට තිබේ. විශේෂයෙන්ම දේශීය සුළු ධනේශ්වරයේ ක්‍රියාකාරකම් දිගින් දිගටම නිවරදි තත්වයේ වූවා නම් අද රටක් වශයෙන් අප මුහුණ දෙන අභියෝගයන් පහසුවෙන් ජයගැනීමට හැකි වාතාවරණයන් ගොඩනගා ගැනීමට අපට සෑහෙන ඉඩකඩක් ඉතුරුව තිබෙනවා සහතිකය. කෙසේ වෙතත් ගිය හකුරට අඩා වැටීමෙන් පලක් නොමැත. සමාජමය වශයෙන් තීරණාතම ක සංධිස්ථානවලදී නිවරදී ආස්ථානයන් වෙත සිවිල් සමාජය පෙළගැස්වීම සදහා තම තමන්ගේ ක්ෂුද්‍ර දායකත්වයක් හෝ ලබා දීමට උත්සාහ දැරීමෙන් නිදහස් සැමරුම අර්තවත් කිරීමට අපි උත්සාහ ගනිමු.

ලන්ඩන් හෑගොඩයා කොළඹදී කොටුකර ගැනීම

ලන්ඩන් හෑගොඩයා
 කොළඹදී කොටුකර ගැනීම
"මියුසියස් බාලිකා විදුහලේ ළදරු පන්තියට ගිය මා එහි ගියේ පියාගේ පාපැදියෙනි. අනතුරුව ඉසිපතන විදුහලට යන කාලයේ ශත පහක ටිකට් පතක් ගෙන මරදාන සිට තිඹිරිගස්යායට ගොස් හැව්ලොක් ටවුම දක්වා ඇවිදීමි. නැවත ගෙදර එන විට ශත තුනේ ටිකට්ටුවක් ගෙන ඇස්වාට්ටුවෙන් බැස ඉතිරි ශත දෙකෙන් ලොසින්ජර කෑම මගේ සිරිත විය. ජීවිතය ඉතා සහනදායක දෙයක් විය.”

ඔහු එසේ ලියයි. ප්‍රකට කොළඹ කවියෙක් හා ප්‍රවීණ ඡායාරූප ශිල්පියෙක් වූ විල්සන් හෑගොඩ හා කිවිඳියක වූ නන්දා හෑගොඩගේ බාල පුතා වන ඔහු අනුර හෑගොඩයි. මෙරට නිදහස් කවියේ දෙවැනි පරපුරේ සංකේතයක් බඳුවූ, එමෙන්ම ප්‍රවීණ ඡායාරූප ශිල්පියෙක් වන ලාල් හෑගොඩ ඔහුගේ ජේ‍යෂ්ඨ සොහොයුරාය. එහෙත් අනුර හෑගොඩ ලාංකේය සෘහද සමාජය ආමන්ත්‍රණය කරන්නේ කවියෙක් හෝ ඡායාරූප ශිල්පියෙක් වශයෙන් නොව පුවත්පත් තීරු රචකයෙක් වශයෙනි.

දීර්ඝ කාලයක් ලන්ඩනයේ වාසය කරන ඔහු විසින් ලන්ඩන් ගොඩයා නමින්ද අනතුරුව ලන්ඩන් හෑගොඩයා නමින්ද ලියූ තීරුලිපි මෙරට තීරුලිපි රචනා කලාව නව ඉසව්වක් වෙත ඔසවා තැබීය. නොබෝදා ඔහුගේ තෝරාගත් තීරුලිපි ගණනාවක් ‘ලන්ඩන් හෑගොඩයාගේ කොලම’ නමින් පොතක් වශයෙන් පළවූ අතර ආපසු ලන්ඩනයට පියඹා යෑමට ලැහැස්ති වෙමින් හුන් ලන්ඩන් හෑගොඩයා සමඟ සල්ලාපයක යෙදීමේ අවස්ථාවක් මට උදාවිය.

චින්තකඔබේ අයියා තරමටම නොවුවත් ඔබත් කවි ලියනවා. එමෙන්ම තීරු ලිපි රචනා කරනවා. නීතිඥයෙක් වශයෙන්ද කටයුතු කරනවා. ඔබ වඩාත් කැමැති වන්නේ ඔබ කවුරුන් වශයෙන් හඳුන්වා දෙනවාටද?

අනුර හෑගොඩඔය කාරණා තුනටම එපිටින් සිට බැලුවොත් මම මාව හඳුන්වා දෙන්නට කැමැති ලංකාවට එපිටින් සිට ලංකාව දෙස ආදරයෙන් බලා සිටින ලංකාවේ දරුවෙක් විදිහට.

චින්තකඔබ ජීවිතය හරි හරියට ලන්ඩනය සහ කොළඹ අතර බෙදා ගන්නවා. වෙනස් සංස්කෘතීන් දෙකක් අතර සිදුකෙරෙන මේ අන්තර් හුවමාරුව ඔබට දැනෙන්නේ කොහොමද?

අනුර හෑගොඩඒක හොඳ ප්‍රශ්නයක්. අපේ සමහරු එංගලන්තයට ගියාම මාස තුනෙන් සුද්දෙක් වෙන්න හදනවා. සිංහල ‘මතක බැරිවෙනවා’ සුද්දන්ගෙ කෑම කන්න හදනවා. නමුත් අප වටහාගත යුතු දෙයක් තිබෙනවා. ඒ තමයි සුද්දා සහ අපි අතර නොබිඳිය හැකි කඩතුරාවක් තිබෙනවාය කියන කාරණාව. අපි කොහේ උන්නත් අපේ මුල් තිබෙන්නේ මෙතැන. අපේ සංස්කෘතික ධාරණාව නොකැඩිය හැකි සියුම් තන්තුවක් වගේ අපත් එක්ක එනවා. නමුත් අපේ සංස්කෘතිය විසින්ම අපට උරුම කරල දීලා තිබෙන ලක්‍ෂණයක් තමයි ඕනෑම සංස්කෘතික සමාජයකට අවශ්‍ය පරිදි නම්‍යශීලී වීමේ හැකියාව. ඒක මටත් තිබෙනවා.

චින්තකතීරු ලිපි රචකයෙක් වීමට ඔබේ ප්‍රවිෂ්ටය සිදු වන්නෙ කොහොමද? එය නිරුත්සාහිකව ඔබ වෙත ලැබුණු ආරාධනාවක්ද නැත්නම් තීරු ලිපි රචකයෙක් විය යුතුය කියන අධිෂ්ඨානයෙන් පැමිණි ගමනක්ද?

අනුර හෑගොඩමෙහෙමයි. ලිවීමේ වුවමනාව සහ හැකියාව කවදත් මා තුළ තිබුණා. නමුත් විශේෂයෙන් තීරුලිපි රචකයෙක් වෙන්න ඕනෑය කියන හැඟීම කොයිකාලෙදිවත් තිබුණෙ නෑ. නමුත් ලන්ඩනයේ ජීවත් වූ මට එහි පළ කෙරෙන ‘ලංකා විත්ති’ පුවත්පතින් ආරාධනාවක් ලැබුණා ඊට ලියන්නට. එහි පළවුණු මගේ තීරුලිපියක් දැක්ක බන්දුල පද්මකුමාර මහතා ඉරිදා ‘ලක්බිමට’ ලියන්නට ආරාධනා කළා. ඉන් පසුව ගාමිණී සුමනසේකර මහත්මයාගෙ ඇරයුමෙන් ‘දිවයිනට’ ලිව්වා.

චින්තකශ්‍රී  ලංකාවේ ඔබට ආසක්ත කරවූ, ඔබට පරමාදර්ශයක් වූ නොඑසේ නම් ඔබව අමන්දානන්දයට පත්කළ තීරුලිපි රචකයන් කවුරුන්ද?

අනුර හෑගොඩහ්ම්.... (කල්පනා කරමින්) මට පරමාදර්ශයක් වූ...? මට ඒක එහෙමමදැයි නිශ්චිතව කියන්නට බැහැ. නමුත් රත්න දේශප්‍රිය සේනානායක මහතා ලියූ ‘වනාහී’ නම් තීරු ලිපිය මම ඉතාමත් ආශාවෙන් කියවූ එකක්. සමහර විට ඔබේ පරම්පරාව ‘රත්න දේශප්‍රිය සේනානායක’ ගැන අහලවත් නැතුව ඇති ඔහු සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක ආණ්ඩුවෙ මින්නේරිය ආසනයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රිවරයෙක්.

චින්තකඔබේ තීරු ලිපිවලින් බොහෝ විට දක්නට ලැබෙන්නේ ලංකාව පිළිබඳ විවේචනාත්මක අදහස්. නමුත් එහි යටිපෙළෙන් මතුවෙනවා ලංකාව සමඟ ඔබට තිබෙන තදන්තර ආත්මීය බැඳීමත්.

අනුර හෑගොඩකෙටියෙන් කීවොත් මම ලංකාවට බොහොමත් ආදරෙයි. නමුත් ඓන්ද්‍රීය ලංකාව හෙවත් ගංගා ඇළ-‍ෙදාළ, කඳුවැටි, ගහකොළින් පිරී ගිය ලංකාව ගැන නෙවෙයි, එම ලංකාවේ ජීවත්වන මිනිසුන්ගේ හා පොදු සමාජ ක්‍රියාකාරකම් ගැන නම් මට විවේචනයක් තිබෙනවා තමයි.

චින්තකඔබේ තීරු ලිපි කියවන බොහෝ පිරිසක් ලංකාව පුරාම වගේම ලෝකය පුරාමත් විසිරී සිටිනවා. කොහොමද ඔවුන්ගෙන් ලැබෙන ප්‍රතිචාර.

අනුර හෑගොඩ(සිනාසෙමින්) ඒ ගැන නම් කියන්නට තිබෙන්නේ ඉතා උණුසුම්... කියලා තමයි. මගේ සෑම තීරු ලිපියක්ම පළවුණාට පස්සෙ මම මගේ ඊ-මේල් ගිණුම පරීක්‍ෂා කර බලන්නේ තරමක සැලෙන හදවතින්. මොකද මල් වගේම ගල්වලිනුත් අඩුවක් නැහැ මට.


චින්තක ටිකිරිබණ්ඩාර