2013/09/06
සකපෝරුව දඬුකඳේ ගැසීම හෙවත් ආන්ජිලෝලා ගබ්සා කිරීම.
අපි පාසල් යන කාලයේ 2 සහ 3,4,5 ශ්රේණි වලදී අත්වැඩ කියලා විශයක් තිබුණා. බොහෝ වෙලාවට අත්වැඩ වෙනුවෙන් අපට පැවරුණු විශයය කාර්යය වුණේ මැටි ආශ්රයෙන් විවිධ නිර්මාණ කිරීම. හදිසියේම මට මේ අත්වැඩ හෙවත් මැටිවැඩ ගැන මතකයන් තුඹසින් එළියට ඇදීගෙන එන උරගයෙක් පරිද්දෙන් එළියට ආවෙ ඇයි කියලත් පැහැදිලි කරන්නම්.
මේ මෑත ගෙවීගිය දවසක මම පානදුරේ පොත්සාප්පුවකට ගොඩවුණා. ඒකේ ලිපිද්රව්ය අංශයේ කරක් ගහමින් ඉන්නකොට මට අහුවුණා විකිණීමට තියලා තියෙන මැටි පාර්සලයක්. මම මේ කියන්නේ අපි පොදුවේ ක්ලේ කියලා හදුන්වන කෘතීම මැටි ගැන නෙමයි. ඒ පාර්සලයේ ලේබලයක් අලවලා තිබුණා පදම් කළ මැටි කියලා සදහනක් සහිත. මගේ මුවට හීන් හිනාරැල්ලක් නැගුණා ඒ ලේබලය කියවලා.
පුංචි පන්තිවලදී අපේ පන්තිභාර ගුරුතුමා කියනවා හෙට අත්වැඩ තියෙනවා හැමෝම මැටි බෝලයක් අරන් වරෙව් කියලා.ඉතින් ගෙදර ගිහින් මැටි බෝලයක් සූදානම් කරගන්න කම් ඉවසිල්ලක් නෑ. කළු මැටි, කිරි මැටි සහ තුඹස් මැටි කියලා අපි මැටි වර්ග කරගෙන හිටියා.පන්තියේ කෙළි පැටික්කියෝ බොහෝ විට සූදානම් කරගන්නේ තුඹස් මැටි. මොකද හොයාගන්න පහසුයි. ගෙදර වත්තෙ තියෙන තුඹසක් කඩලා අරගෙන (තුඹස එහෙම පිටින්ම කඩන්නේ නෑ. පොඩි කොටසක් ,තුඹස් දළු කියලා කියන්නේ තුඹසෙ ඉහළම තියෙන ,,තවමත් ගොඩනැගෙමින් තියෙන කොටස්. මෙන්න මේ තුඹස් දළු වලින් මැටි බෝලයක් පහසුවෙන් නිර්මාණය කරගන්න පුළුවන්. ) මැටිබෝලයක් හදාගන්නවා.
නමුත් අපිට මේ තුඹස් මැටි හරියන්නේ නෑ. මොකද අව්වට අහුවුණු හැටියේ පුපුරනවා. අපිට හොද කළුමැටි. නමුත් කළුමැටි හොයාගැනීම කළුනික හොයනවා තරම්ම නැතත් ටිකක් විතර අමාරු කාර්යයක්. අපේ කුඹුරු යාය පහළින් ගලාගෙන යන ඔයක් තියෙනවා කුඹුක්කන් ආරු කියලා ..මෙන්න මේ ඔය ඉව්රෙ සමහර තැන්වල කළුමැටි තියෙනවා. ඒ තැන් ගැන අපි දැනගෙන හිටියා. නමුත් පුංචිම කාලෙදි නම් අපිට කළුමැටි ගෙනත් දුන්නේ තාත්තා. මැටි තියෙන තැනින් කොටාගෙන ඒවා කකුලෙන් පාගලා පදම් කරගන්නවා. ඊටපස්සේ ලොකු හබරල කොලේක හොදට ඔතනවා. ආයෙත් දිගාරින්නේ ඊළග දවසේ පන්තිකාමරයේදී. එතකොට මැටිටික තැම්බිලා හොදට පදම් වෙලා තියෙනවා. නමුත් අපි වෙනමත් මැටි ටිකක් අරගෙන එනවා. ඒ ඊළග දවසේ පන්තිකාමරයේදී හදන මැටි මූර්තිය වෙනුවෙන් පෙර පුහුණුවකට.
මට ඒ තරම් ලස්සනට මැටි නිර්මාණ කරන්න බැහැ. මම නිතරම හදන්නේ නයි. (අරින්නෙත් නයි.) මැටිවලින් නයෙක් හදන එක ඒ තරම්ම පහසුයි. මැටි ටිකක් අරගෙන දෙඅත්ලට මැදි කරලා රෝල් කරගන්නවා. එතකොට හරි අපූරුවට නාගයාගේ කඳ කොටස හැදෙනවා. දැන් ඔබට කැමති ප්රමාණයකින් කැමති විදිහකට පයන්න ඇතුව හෝ නැතුව නාගයාගේ පෙණය යොදන්න පුළුවන්.
කිරිමැටි ගැන කියන්න බැරි වුණානේ. කිරිමැටි හදාගන්නේ කුඹුරේ නියරවල් මඩ තියපු අළුත ,,නියරවල් හාරමින් ගන්නා මැටිවලින්. කිරිමැටි කළුම කළු පාටට නැහැ. තුඹස් මැටි තරම් දුඹුරු පාටත් නැහැ. ඇත්තම කිව්වොත් කිරිපාටත් නැහැ. ඒ වුණත් අපි කිවේ කිරිමැටි කියලා. කුඹුර දෙකට බෙදන නියර හදුන්වන්නේ මහනියර කියලයි. මෙ මහනියරෙන් තමයි හොදම හොද කිරිමැටි හොයාගන්න පුළුවන්.නමුත් ඉතින් අපි නියර හාරමින් මැටි එක්කාසු කිරීම නම් වැඩිහිටියන්ගේ සතුටට හේතු වුණේ නැහැ.
දැන් පූරවාපර සන්ධි ගළපා ගැනීමේ අවස්ථාව. අර විකිණීමට තිබුණු පදම් කළ මැටි පාර්සලය දැකලා මට දුකක් වගේම සතුටකුත් ඇතිවුණා.දුක හිතුණේ මේ තරම් මැටි හොයාගන්නට පුළුවන් මහපොළවක් අපිට තිබෙද්දීත් මැටිත් කඩෙන් ගැනීමට අපි පෙළඹිලා සිටීම හින්දයි. මැටිවලින් අත්කම් කිරීම කියන්නේ සුදුසු මැටි වර්ගයක් සොයාගැනීමෙ සිට ඒවා පදම් කරගනිමින් නිර්මාණයක් කරගැනීම දක්වාම දිවෙන ක්රියාවලියක් නේ. නමුත් ඉතින් වෙගයෙන් වෙනස් වෙන ආර්ථික සාමාජයීය තත්වයන් හමුවේ පැරණි ක්රියාවලියන් ඒ ආකාරයෙන්ම පවත්වාගෙන යාම හුදු හිතළුවක් විතරයි.
අලෙවියට මැටි තිබෙන එක මට සතුටක් වුණේ ඇයි කියලා දන්න්වාද? ඇත්තටම මම හිතුවේ දැන් පුංචි උන්ගේ පන්තිකාමරයෙන මැටිවලින් නිර්මාණයන් කිරීම සිද්ද වෙන්නෙ නැහැ කියලයි. පුංචි අවදියෙදීම නිර්මාණශීලී අවස්ථාවන් දරුවන්ට අත්විදින්නට ඉඩ ලබා දීම අනාගතයට රටක් ජාතියක් වශයෙන් හොද ආයෝජනයක්.ඉතින් මේ විකිණීමට තබා තිබුණු මැටි පාර්සලය දැක්කට පස්සේ මට හිතුණා තවමත් අපේ පාසලේ පංතිකාමරයේ මැටිවැඩ වලට ඉඩක් තිබෙනවා නේදෝ කියලා. මට සතුටක් දැණුනෙ ඒකයි. නමුත් ඇත්තම තත්වය මොකද්ද කියලා නම් මම දන්නේ නැහැ.
කුලය සහ මැටිවැඩ
බ්ලොග් ලෝකයේ බොහෝ දෙනා මට කුලවාදියෙක් කියමින් මැටිගසා මරන්නට හදනවනේ. මගේ එක් ලිපියක තර්කය වුණේ අපේ රටේ බොහෝ අංශවලට කුලය කියන සාධකය තීරණාත්ම ආකාරයෙන් බලපාලා තියෙනවා සහ තිබෙමින් පවතිනවාය කියලයි. මේ මැටිවැඩ කියන විශයටත් එහෙම බලපෑමක් තිබුණය කියලා මට පැහැදිලිව කියන්න පුළුවන්. කුල බෙදීම් අනුව මැටි කර්මාන්තය ආශ්රිතව කටයුතු කරන ලැබූ ජනතාව හැදින්වූයෙ කුඹල්ලු කියලයි. කුඹල් ජනයා මෙරට කුල වර්ගීකරණයේ පහළින් සිටිනා ජනකොටසක්. අන්න ඒ කාරණාව නිසාම දෝ අපි පුංචි කාලයේදී මේ මැටි වැඩ කියන විශයය සම්බන්ධයෙන් උනන්දු කිරීමක් හෝ දිරිමත් කිරීමක් ගුරු දෙගුරු දෙපාර්ශවයෙන්ම අපිට ලැබුණේ නැහැ.ඒ වගේම පස්සේ මට සහතික වශයෙන් කියන්න පුලුවන් අත්කම් වර්ගීකරණයට අයිත් වුණු මැටිවැඩ කියන විශයය අධ්යාපන සංශෝධන වලදී හැලිලා ගියේ මෙ කුලය කියන සාධකයේ අනියම් බලපෑම නිසාය කියලා. ඇතමෙකුට මේ කාරණාව මගේ හිතළුවක් වශයෙන් හිත්න්නත් පුළුවන්. නමුත් මීට වඩා බරපතල සංවේදී කාරණා වලට කුලය කියන සාධකය බලපාලා තියෙනවා.අන්න ඒ නිසයි මගේ සමහර බ්ලොග් සටහන් වලින් කුලය කියන සාධකය සහ එහි ක්රියාකරීත්වය ගැන යම් තර්මක හෝ අවබෝධයක් අප ලබා සිටිය යුතුයි යන කාරණාව මතු කරමින් සිටියේ.මැටිවැඩ කියන විශයයටත් හොද පිළිගැනීමක් සහිතව විද්යාත්මක පදනමකින් එ විශයය දියුණු කරන්නට බලධාරීන් උත්සාහ ගත්තා නම් ඉතා විශිෂ්ට මූර්ති ශිල්පීන් ගණනාවක් බිහිකරගන්නට අපට හැකිව තිබුණාය කියන කාරණාව නම් ස්තීරයි. ස්තූතියි...
2013/08/20
මටත් තිබුණා සිහිනයක්.
වළා පිරුණු අහස මතින්
යාන්තමට හඳ පායපු.
ටිකක් ඇදිරි- ටිකක් එළිය
තියෙන රෑක ඇවිද යන්න.
තනිපංගලමේ සොයන්න
හාංකවිසියක් නොතියා
ඈත එපිට දුර කාලෙක
අමතක වී අතහැර ආ
සොඳුරු සිහින සාප්පුවක්.....
මූදු නිල්ල තරම් සතුට.
ගොඩගලාපු මතක ගොඩයි.
පබළු වගේ එකින් එකට
අමුනාගන්නට බැරි හැටි
2013/06/09
රොක් සම්ප්රදායේ නිර්වාණ මාර්ගය.
1981 වසරේදී තම දහ හතර වැනි උපන් දිනයට ලක ලැහැස්ති වෙමින් සිටි වොෂිංටනයේ, ඇබර්ඩීන්වල ජීවත් වූ තරුණ කොලු ගැටයෙක් හට සිය උපන් දින ත්යාගය වශයෙන් තෝරා ගැනීම් දෙකක් ලැබුණා.
එක් ත්යාගයක් වූයේ ඉලන්දාරි ගැටවර සිත් ආකර්ෂණයෙන් වසඟ කළ මෝස්තරයේ යතුරු පැදියක්, අනෙක් ත්යාගය වූයේ අපූරු නිමවුමකින් යුත් ගිටාරයක්. ත්යාග දෙකෙන් එක් ත්යාගයක් පමණක් තෝරාගන්නට සිදුව තිබූ අතර මෙම අපූර්ව ගැටවරයා තම උපන් දින තෑග්ග වශයෙන් තෝරා ගන්නේ තම සිත බැඳගත් ගිටාරයයි.
තම ප්රියතම රොක් සංගීත කණ්ඩායමක් වූ led zeppelin ගායනා කරන "stairway to heaven " ගීතයට පිස්සු වැටී හුන් මේ ගැටවරයා( ඇත්ත වශයෙන්ම කිවහොත් මේ ගීතය මාවත් පිස්සු වැට්ටවූ ගීයක්. )ඉතාමත් ඉක්මනින්, අදහාගත නොහැකි ශීඝ්රතාවයකින් තමන්ට තෑගි ලැබුණු ගිටාරයෙන් stairway to heaven"ගීතය වාදනය කරන්නට ඉගෙනගන්නවා. පසු කලෙක led zeppelin සංගීත කණ්ඩායම තරමටම, නොඑසේනම් ඒ ද පරදවන තරමට ජනප්රිය රොක් සංගීත කණ්ඩායමක් වන "නිර්වාණ " රොක් සංගීත කණ්ඩායම පිහිටුවන්නට පෙරමුණ ගන්නේ මේ සංගීතකාමී ගැටවරයා යි. රොක් සංගීත ලෝකයේ පුරාවෘත්තයක් බඳු ඔහු අන් කිසිවෙක් නොව තරුණ වියේදීම අකාලයේ ජීවිතයෙන් සමුගත් කර්ට් කොබේන් .
කොබේන් සහ ඔහුගේ යාවජීව සංගීත ගමන් සගයා වූ ක්රිස් නොවැසැලික් එක්ව පිහිටුවාගත් නිර්වාණ රොක් සංගීත ලෝකය නවමු උන්මාදනීය රිද්මයකින් ප්රකම්පනය කරවන්නට සමත් වූවා. ලෝක ප්රකට ප්රවෘත්ති නාළිකාවක් වන MSNBCහි එරික් ඕල්සෙන් වරෙක කොබේන් ගැන මෙලෙස පැවසුවා. "රොක් සංගීත ලෝකයේ ගැලවුම්කරුවාගේ චරිතයට පණ පෙවූ ඔහු අද්විතීයයි. කොබේන් අවසන් සැබෑම රොක් ගායකයා වශයෙන් සැලකිය හැකියි". ජාත්යන්තර රෝලින්ග් ස්ටෝන් සඟරාව මඟින් ලෝකයේ හොඳම මෙටල් රොක් ගායකයන් ලැයිස්තුගත කරන විට කොබේන් එහි හොඳම දසදෙනා අතර හුන්නේය.
ගායකයෙක් පමණක් නොව ඔහු අති දක්ෂ ගිටාර් වාදකයෙක්ද වූයේය. කොබේන් උපත ලැබුවේ 1967 පෙබරවාරි මස වොෂිංටනයේ ඇබර්ඩීන්හිදීය. අදටද ඇබර්ඩීන් වෙත පිවිසෙන විට මාර්ගයේ පසෙක විශාල පුවරුවක කොබේන්ගේ සාතිශය ජනප්රියතාවක් අත්පත් කරගත් comes as you are ගීතයේ මෙම මුල්පද කිහිපය සටහන් කර තිබේ. ඒ ඇබර්ඩීන් පළාත තම භූමිපුත්රයා පිළිබඳව සාඩම්බරයට පත්වෙන අයුරුයි. කොබේන්ගේ පවුල් පසුබිම නිසාම සංගීතයේ ආභාසය කුඩා කල සිටම විඳගන්නට ඉඩකඩ ඔහුට පෑදී තිබුණා. ඔහුගේ මාමලා දෙදෙනාම සංගීත කණ්ඩායමක සාමාජිකයන් වූ අතර නැන්දණිය දක්ෂ පියානෝ වාදිකාවක් සහ ගායිකාවක වූවාය. පවුලේ බලපෑම නිසාමදෝ සංගීතය පිළිබඳව ඔහුගේ ළැදියාව සහ හැකියාව කැපී පෙනෙන එකක් විය. එය කෙසේ දැයි විස්තර කළහොත් වයස අවුරුදු හතරට එළැඹෙන විට කොබේන් පියානෝව වාදනය කරන්නට සහ ගීත ගායනා කරන්නට පටන්ගෙන තිබිණි.
කුඩා කාලයේ පටන්ම කොබේන් හට බි්රතාන්ය සංගීත කණ්ඩායමක් වූ "බීට්ල්ස්" පිළිබඳව උන්මාදනීය කැමැත්තක් තිබිණි. "මට මතකයි ඔහු යාන්තම් බහ තෝරන අවුරුදු හතරේදී බීට්ල්ස්ලාගේ "hey jude " ගීතය තතනමින් ගායනා කරනවා" කොබේන්ගේ පියානෝ ගුරුවරිය වූ නැන්දණිය එලෙස පවසන්නේ කොබේන්ගේ බීට්ල්ස් ළැදියාව හෙළිකරමින්. විශේෂයෙන්ම බීට්ල්ස් සංගීත කණ්ඩායමේ පදනම් සාමාජිකයෙක් වූ 'ජෝන් ලෙනන්' කෙරෙහි සුවිශේෂී කැමැත්තක් කොබේන් වෙත වූයේය. කොබේන් ජෝන් ලෙනන්ව හැඳින්වූයේ තම රොක් ප්රතිමූර්තිය ලෙසිනි.
රොක් සංගීත විෂයෙහි අසීමාන්තික කෑදර රසිකත්වයක් තිබූ කොබේන් තම පූර්වගාමී සම්භාව්ය රොක් සංගීත කණ්ඩායම් වූ led zeppelin, AC/DC, black sabbath, Aerosmith,queen සහ Kiss යන සංගීත කණ්ඩායම්වල නිෂ්පාදනයන්ට අප්රමාණව ඇලුම් කළ අතර ඉඳහිට කලාතුරකින් එම රොක් කණ්ඩායම් ගායනා කරන ලද තමන් ඉතාමත් කැමැති ගීත තම සංදර්ශනවලදී ගයනා කළේය. ඒ අතරින් ලෙඩ් ශෙපැලින්ලාගේ heart breaker සහ 'බැල්ක් සබාත්ලාගේ ' hand of doom විශේෂකොට දැක්විය හැකි ගීත දෙකකි.
කර්ට් කොබේන් නම බටහිර රොක් සංගීත ලෝකය තුළ අමරණීය එකක් වන්නේ ඔහුගේ එළැඹුමෙන් ආරම්භ කරන ලද 'නිර්වාණ' සංගීත කණ්ඩායම නිසාය. කොබේන් නිර්වාණ අරඹන්නේ තම දීර්ඝකාලීන සංගීත ගමන් සගයා වූ ක්රිස් නොවැසැලික් සමඟින්. මුල් කාලයේ ඔවුනට පුහුණුවන්නටද හරිහමන් තැනක් නොමැතිව ළතවෙමින් සිටියා. අවසානයේ විසඳුම ලබාදුන්නේ ක්රිස්ගේ අම්මා විසින්.
ඒ ඇයට අයත් සැලූන් ගොඩනැඟිල්ලක සොල්දර කාමරය මේ තරුණ සංගීත ප්රේමීන් දෙදෙනාට ලබාදෙමින්. සොල්දරයේ සිට පුහුණුවීම් අරඹමින් ඔවුන් තම ප්රථම සංගීත ඇල්බමය නිකුත් කරන්නේ 1989 දී. ඒ 'bleach ' නමින් නමුත් නිර්වාණ සංගීත කණ්ඩායම බටහිර රොක් ප්රේක්ෂකයන් මුසපත් කරන්නට සමත් වන්නේත්, එවකට වූ සුපිරි රොක් සංගීත කණ්ඩායම් අතරට එක්වන්නේත් 1991දී ඔවුන් නිකුත් කළ nevermind ඇල්බමයෙන්. විශේෂයෙන්ම එහි අඩංගු වූ "smells like teen spirit " ගීතය රොක් සංගීත ලෝකය තුළ සදාතනික එකක් වනු නොඅනුමානයි. එම ගීතය කර්ට් කොබේන් නම් කෙසඟ කඩවසම් ගායකයා සතු වූ උත්තුංග පහසුවෙන් පසු නොබසින හඬ පෞරුෂය පිළිබඳව කදිම නිදර්ශකයක්ද වනවා. 1991 සිට 1992 දක්වා කාලය තුළ මයිකල් ජැක්සන්ගේ ඩේන්ජරස් ගීතය පැමිණෙන තුරු බිල්බෝර්ඩ් ගීත දර්ශකයේ වැජඹුණේ කොබේන් ගායනා කරන ලද මෙම ගීතයයි.
කෙසේ වෙතත් තම සංගීත ජීවිතයේ තාරකා අවධියට සම්ප්රාප්ත වෙමින් සිටින අතරතුරදී මෙම තරුණ රොක් ගායකයාට ජීවිතය හැර යන්නට සිදුවෙනවා. ඒ ඔහුගේ 27 වැනි වියේදීය. කොබේන්ගේ මරණය පිළිබඳව දහසකුත් ප්රවාද මැවී තිබුණත් එය සියදිවි නසා ගැනීමක් බවයි පිළිගත් මතය. ඔහුගේ අකාල අභිරහස් මරණය කොබේන් හා නිර්වාණහි කීර්තිය බිඳකින්වන් අඩු කරන්නට සමත් වූයේ නෑ. අදටද රොක් සංගීත සහෘදයන් සියල්ලන් අතරේ කර්ට් කොබේන් සහ නිර්වාණ යන නම් පුරාවෘත්තයන් සේ වටිනාකම අධික වෙමින් පවතිනවා.
2013/06/07
රාජාලියන්ගේ දොම්නස් සාප්පුව ලිහා බැලීම.
මා ඊගල්ස් සංගීතයට පෙම් බඳින්නට පටන්ගන්නේ ඔවුන්ගේ 'හොටෙල් කැලිෆෝර්නියා' ගීතය ඇසීමෙන් පසුවය. ඒ මීට දශකයකට එපිටින් වන්නට ඇත. අද කතාව හොටෙල් කැලිෆෝර්නියා ගැන නොව ඊගල්ස්ලාගේම තවත් ගීතයක් වන 'සෑඩ් කැෆේ ' ගැනය.
'සෑඩ් කැෆේ' ගීතය මා අවුරුදු ගණනාවක් අසා ඇතිමුත් මෑත නොබෝ දවසක අහම්බෙන් මෙන් එය නැවත අසන්නට ලැබුණු මොහොතක වෙන කවරදාටවත් වඩා එය මගේ හදවත පහුරු ගෑවේය. එය වචනවලට නගා තෙරුම් කළ හැකි සංසිද්ධියක් නොවේ. වෙනදාට වඩා හදවත රිදුම් කවන වේදනාකාරී ආහ්ලදයක් සෑඩ් කැෆේ අසද්දී මට දැණිනි. අපේ අප්පච්චී එවැනි හැගීම් හැදින්වූයේ -මිහිරි වේදනා- ලෙසිනි. මොකද්දෝ පැහැදිලි කළ නොහැකි හේතුවකට ඊගල්ස්ලාගේ දොම්නස් සාප්පුවේ ගීය ඇසෙද්දී මට එක්වනම සිහියට ආවේ ගුණදාස අමරසේකරයන්ගේ භාව ගීතයෙහි එන 'අදුර සහ බිය' කවි පෙළයි.
රබර් ගස්වල මුදුන් මහ කිතුලෙ හේඩාව
අඬාගෙන ඇද වැටෙන දොළ අයිනෙ උන පඳුර
තාත්තගෙ සොහොන් කොත වසාගෙන එන අඳුර
ගලා එන විලාසය මසිත බියලන සුලුය
ළිද ගාව මම නෑවෙ වැටකෙයිය හේඩාවෙ
දවල් කොහොමද කියා සිතීමට මට බැරිය
ගන අදුර ,ගන අදුර ,මහ කිතුලෙ පිළි සමග
අපව ගිලගන්න එන උන පදුර හා එක්ව
දොළ අයිනෙ ගල ගාව මේ වෙලෙහි ගන අදුර
එයම නේ පිළිකන්න වසාගෙන මේ එන්නේ
ගල් ගහන තනිකම්ද දොළ ඉහළ මහ වහන
මේ අඳුර , දැන් ඇවිත් මෙන්න මගෙ අතගාව
--වැඩි දෙනෙක් කියවන්නට නොයන මගේ කොළඹ කවි බ්ලොගයේ මෙම කවි පෙළ මීට කලින් පළ විය. --
හැත්තෑව දශකය යනු පශ්චාත් නූතන ලෝකයේ ස්වරණමය යුගයයි. මිනිසාගේ අධ්යාත්මික සංජානනයන් පොහොසත් කළ යුගයයි. ඊගල්ස් සංගීත කණ්ඩායමද එම අත්දැකීම් විදි අතර ඔවුන් අපට පෙන්වා දෙන මේ දුක් සාප්පුව ලෝකය කරණම් ගැස්සවූ හැත්තෑව දශකයම දෝ යි මට සිතේ. එය සංකේතාත්මකය. මිනිසුන් මේ දුක් සාප්පුව තුළ තම තමන්ට අනන්ය වූ සිහින, බලාපොරොත්තු, සහ සිතැගි හුවමාරු කරගනියි. අද නිර්වින්දනය කොට දමාඇති මෙරට සමාජ සංස්ථාවන් තුළ එකිනෙකාගේ සිතැගි සහ හැගීම් පොදු අත්දැකීම් බවට පත්කරන්නට ඉඩක් සලසා දෙන්නේ නැත.එය මහින්දගේ ආණ්ඩුවේ වැඩක් බවට අර්ත ලඝු කර පෙන්වන්නට බොහෝදෙනා සැරසී සිටියි. නමුත් සත්යය නම් ඔරොත්තු නොදෙන ධනවාදී අර්ථ ක්රමය හමුවේ සංස්කෘතික බැදීම් වලින් ගැටගැසී සිටි මිනිස් සන්තානයන් ලිහා දැමූ කරුකමයක දීර්ඝකාලීන ප්රතිඵලයන් අද පුද්ගලයන් සහ සමාජයක් වශයෙන් අප භුක්ති විදින වගයි.
සෑඩ් කැෆේ සර්ව ශුභවාදියාගේ ස්වරයයි. අනාගත සිහින සහ බලාපොරොත්තු පොදි බදින්නාගේ ගීතයයි.
oh expecting to fly
we would meet on that shore in the
sweet by and by
මිනිසුන් සිහින දකින්නටත් පොදි බදින්නටත් කැමතිය. නමුත් යතාර්තය තුළ නම් සිහින වලට ඉඩක් නොමැත. අප තවමත් හැත්තෑව දශකයේ බොහෝ දේ ගැන පෙම් බඳිමින් ඒ තුළ ගිලී සිටියි. . හැත්තෑව කාලයේ වාගේ සිංදු, චිත්රපට ,ගායක ගායිකාවන්, නළු නිළියන්, අමරසෙකරලා කරුණාසේන ජයලත්ලා ලියූ නවකතා ....... තව එවැනි බොහෝ දේ තිබේ. මේ අතීතකාමය සමාජයක් වශයෙන් අපේ ඉදිරිගමන වළකා තිබේ.
සෑඩ් කැෆේ ගීතය ඔස්සේ මට අනුව නම් දිගහැරෙන්නේ නූතන ලාංකිකයාගේ හරස්කඩයි. සමාජය වෙනස් කරන්නට යත්න නොදරමින් සිහින දකිමින් සිටින්නට කැමැත්තාගේ කතාවස්තුවයි.
'සෑඩ් කැෆේ' ගීතය මා අවුරුදු ගණනාවක් අසා ඇතිමුත් මෑත නොබෝ දවසක අහම්බෙන් මෙන් එය නැවත අසන්නට ලැබුණු මොහොතක වෙන කවරදාටවත් වඩා එය මගේ හදවත පහුරු ගෑවේය. එය වචනවලට නගා තෙරුම් කළ හැකි සංසිද්ධියක් නොවේ. වෙනදාට වඩා හදවත රිදුම් කවන වේදනාකාරී ආහ්ලදයක් සෑඩ් කැෆේ අසද්දී මට දැණිනි. අපේ අප්පච්චී එවැනි හැගීම් හැදින්වූයේ -මිහිරි වේදනා- ලෙසිනි. මොකද්දෝ පැහැදිලි කළ නොහැකි හේතුවකට ඊගල්ස්ලාගේ දොම්නස් සාප්පුවේ ගීය ඇසෙද්දී මට එක්වනම සිහියට ආවේ ගුණදාස අමරසේකරයන්ගේ භාව ගීතයෙහි එන 'අදුර සහ බිය' කවි පෙළයි.
රබර් ගස්වල මුදුන් මහ කිතුලෙ හේඩාව
අඬාගෙන ඇද වැටෙන දොළ අයිනෙ උන පඳුර
තාත්තගෙ සොහොන් කොත වසාගෙන එන අඳුර
ගලා එන විලාසය මසිත බියලන සුලුය
ළිද ගාව මම නෑවෙ වැටකෙයිය හේඩාවෙ
දවල් කොහොමද කියා සිතීමට මට බැරිය
ගන අදුර ,ගන අදුර ,මහ කිතුලෙ පිළි සමග
අපව ගිලගන්න එන උන පදුර හා එක්ව
දොළ අයිනෙ ගල ගාව මේ වෙලෙහි ගන අදුර
එයම නේ පිළිකන්න වසාගෙන මේ එන්නේ
ගල් ගහන තනිකම්ද දොළ ඉහළ මහ වහන
මේ අඳුර , දැන් ඇවිත් මෙන්න මගෙ අතගාව
--වැඩි දෙනෙක් කියවන්නට නොයන මගේ කොළඹ කවි බ්ලොගයේ මෙම කවි පෙළ මීට කලින් පළ විය. --
හැත්තෑව දශකය යනු පශ්චාත් නූතන ලෝකයේ ස්වරණමය යුගයයි. මිනිසාගේ අධ්යාත්මික සංජානනයන් පොහොසත් කළ යුගයයි. ඊගල්ස් සංගීත කණ්ඩායමද එම අත්දැකීම් විදි අතර ඔවුන් අපට පෙන්වා දෙන මේ දුක් සාප්පුව ලෝකය කරණම් ගැස්සවූ හැත්තෑව දශකයම දෝ යි මට සිතේ. එය සංකේතාත්මකය. මිනිසුන් මේ දුක් සාප්පුව තුළ තම තමන්ට අනන්ය වූ සිහින, බලාපොරොත්තු, සහ සිතැගි හුවමාරු කරගනියි. අද නිර්වින්දනය කොට දමාඇති මෙරට සමාජ සංස්ථාවන් තුළ එකිනෙකාගේ සිතැගි සහ හැගීම් පොදු අත්දැකීම් බවට පත්කරන්නට ඉඩක් සලසා දෙන්නේ නැත.එය මහින්දගේ ආණ්ඩුවේ වැඩක් බවට අර්ත ලඝු කර පෙන්වන්නට බොහෝදෙනා සැරසී සිටියි. නමුත් සත්යය නම් ඔරොත්තු නොදෙන ධනවාදී අර්ථ ක්රමය හමුවේ සංස්කෘතික බැදීම් වලින් ගැටගැසී සිටි මිනිස් සන්තානයන් ලිහා දැමූ කරුකමයක දීර්ඝකාලීන ප්රතිඵලයන් අද පුද්ගලයන් සහ සමාජයක් වශයෙන් අප භුක්ති විදින වගයි.
සෑඩ් කැෆේ සර්ව ශුභවාදියාගේ ස්වරයයි. අනාගත සිහින සහ බලාපොරොත්තු පොදි බදින්නාගේ ගීතයයි.
oh expecting to fly
we would meet on that shore in the
sweet by and by
මිනිසුන් සිහින දකින්නටත් පොදි බදින්නටත් කැමතිය. නමුත් යතාර්තය තුළ නම් සිහින වලට ඉඩක් නොමැත. අප තවමත් හැත්තෑව දශකයේ බොහෝ දේ ගැන පෙම් බඳිමින් ඒ තුළ ගිලී සිටියි. . හැත්තෑව කාලයේ වාගේ සිංදු, චිත්රපට ,ගායක ගායිකාවන්, නළු නිළියන්, අමරසෙකරලා කරුණාසේන ජයලත්ලා ලියූ නවකතා ....... තව එවැනි බොහෝ දේ තිබේ. මේ අතීතකාමය සමාජයක් වශයෙන් අපේ ඉදිරිගමන වළකා තිබේ.
සෑඩ් කැෆේ ගීතය ඔස්සේ මට අනුව නම් දිගහැරෙන්නේ නූතන ලාංකිකයාගේ හරස්කඩයි. සමාජය වෙනස් කරන්නට යත්න නොදරමින් සිහින දකිමින් සිටින්නට කැමැත්තාගේ කතාවස්තුවයි.
2013/06/05
හරිත මිහිතලයක් උදෙසා පුටාර් එකට ගොඩවීම
මුළුමහත් ලෝකයේම මෙන්ම අපේ රටේද පරිසරය හා සබැඳුණු සන්දර්භයන් වඩවඩාත් සංකීර්ණ වෙමින් පවතිනවා. තවදුරටත් පරිසරය යනු ගහකොළ, වාතය, ජලය සහ සතුන්ට පමණක් සීමා වූ පටු විෂයය ක්ෂේත්රයක් වන්නේ නැහැ. පරිසරය හා බැඳුණු විෂයය සීමාවන් ක්රමයෙන් පළල් වෙමින් පවතින අතර තවදුරටත් ලෝකයේ ස්වාභාවික පරිසරය යහපත් ආකාරයෙන් පවත්වාගෙන යෑමේ උනන්දුව සහ උදේයාගය සහිත පරිසර ක්රියාකාරීන් මේ නව විෂයය ක්ෂේත්රය වෙත තම අවධානය යොමු කරමින් කටයුතු කරනවා.
ලෝකයේ සතර දිගන්තයේ වෙසෙන පරිසර ක්රියාධරයන් අතරෙහි 'හරිත මිහිතලයක්' වෙනුවෙන් අලුතින්ම මතුව එන පාරිසරික ප්රවර්ධන වැඩසටහන වී තිබෙන්නේ හරිත ලෝකයක් වෙනුවෙන් පාපැදියට ගොඩවීමයි. වඩාත් පැහැදිලිව සඳහන් කරනවා නම් ලෝකයේ වාහනවලින් සිදු කෙරෙන කාබන් විමෝචනය අවම කරලීමේ පරමාර්ථයෙන් හැකි සෑම අවස්ථාවකම පාපැදි භාවිතාව සඳහා මහජනයා යොමු කිරීමේ සහ උනන්දු කිරීමේ වැඩසටහන් ලෝකය පුරාම ක්රියාත්මක වනවා. මෙවැනි විෂයය ක්ෂේත්රයන් තුන්වැනි ලෝකයේ රටවල් වන අපට නුහුරු, ආගන්තුක සහ ඇතැම්විට විජ්ජාකාරී දේවල් වශයෙන් පෙනී යා හැකි වූවත් අනාගතයේ එළැඹෙන නුදුරු දවසකදී රටට ඔරොත්තු නොදෙන තරමේ වාහන කන්දරාවකින් සිදු කෙරෙන කාබනික විමෝචනය මඟහැර යා නොහැකි ගැටලුවක් වනවා නොඅනුමානයි.
ඇමෙරිකානු පාපැදිකරුවන්ගේ සංගමය ඇරඹුණේ 1880 තරම් දුර කාලයකදී. ඒ හුදු විනෝදය සඳහා බයිසිකල් පැදයන කිහිප දෙනකුගේ එකතුවෙන්. වර්තමානය වන විට 20,000ක පමණ සෘජු දායකත්වයක් දරන තවත් 300කට ආසන්න සංවිධාන ගණනාවක් සාමාජිකත්වයක් ගෙන සිටින මෙම සංගමය විනෝදය පිණිස නොව හරිත ලෝකයක් වෙනුවෙන් පාපැදියට ගොඩවෙන ලෙස මහජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටිනවා. ඒ වෙනුවෙන් ප්රවර්ධන වැඩසටහන් දියත් කර තිබෙනවා. ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යෑම සහ දේශගුණික විපර්යාසයන් සඳහා සෘජුවම බලපාන සාධකයක් වන්නේ වායුගෝලයට මුදා හැරෙන කාබන්ඩයොක්සයිඩ් ප්රතිශතය ඉහළ යෑමයි. ලෝකයේ කර්මාන්තශාලාවලින් මුදාහැරෙන කාබන්ඩයොක්සයිඩ් ප්රතිශතය පමණක් දෙවැනි වන්නේ මෝටර් රථවාහනවලින් සිදු කෙරෙන කාබනික විමෝචනයයි. ඒ අතරිනුත් පෙරමුණේම සිටින්නේ ඇමෙරිකාවේ අධික තදබදය සහිත නගර කිහිපයක්.
බොහෝ ඇමෙරිකානු නගරවල දක්නට ලැබෙන අධික වාහන තදබදයට හොඳම විසඳුම වශයෙන් ඇමෙරිකානු පාපැදි ලීගය තම වැඩසටහන යෝජනා කර සිටිනවා. බොහෝ ඇමෙරිකානුවන් මිනිත්තු පහකින් හෝ දහයකින් නිමකළ හැකි කෙටි ගමන් බිමන් සඳහාද තම මෝටර් රථවාහන යොදා ගන්නට පුරුදුව සිටිනවා. එය පාරිසරික තත්ත්වයන්ට බලපාන ක්ෂුද්ර මට්ටමේ සාධකයක් පමණක් නෙවෙයි, ආර්ථික හා සමාජමය ගැටලුද මතු කරවන තත්ත්වයක්. ඇමෙරිකානු පාපැදි ලීගය බොහෝ ඇමෙරිකානු ප්රාන්ත නගර කරා එම පණිවුඩය රැගෙන ගියා. මුලින්ම ඔවුන් පෙන්වා දුන්නේ මෝටර් රථ වාහන මඟින් නිකුත් කෙරෙන කාබනික වායු විමෝචනය ඔස්සේ සිදුවන අති දැවැන්ත පාරිසරික දූෂණයයි. දෙවැනිව ඔවුන් මෝටර් රථ වාහන වෙනුවට නව විකල්පය යෝජනා කර සිටියා. "මිනිසුන් අපට අවධානය යොමු කරන්නට පටන් ගත්තේ ඉන් පසුවයි. මෝටර් රථවාහන වෙනුවට අපගේ විකල්පය ඔවුන්ව උත්තේජනය කරනු ලැබුවා" ඇන්ඩි ක්ලාර්ක් ඇමෙරිකානු පාපැදි ලීගයේ විකල්ප වැඩසටහන ගැන පැහැදිලි කරමින් කියනවා.
"එය ඉතාම සරලයි. ඇමෙරිකාවේ වාහන තදබදය ඉතා අධික සෑම නගරයක් පාසාම පාපැදි ලීගය විසින් ඉතා සුළු මුදලක් ගෙවා පාපැදියක් කුලියට ගත හැකි මධ්යස්ථාන පිහිටුවනු ලැබුවා. තම මෝටර් රථය නගරයේ ගාල් කොට තමන්ට යා යුතු වෙනත් ස්ථානවලට යෑම සඳහා පාපැදියක් ගැනීමට දැන් ඇමෙරිකානුවන් පුරුදුව සිටිනවා. ඒ වගේම ඇමෙරිකානු මංමාවත්ද පාපැදිකරුවන් සඳහාම වෙන්වූ මංතීරු වෙන් කරනු ලැබුවා. වැඩසටහන දියත් කොට පළමු වසර තුළදී ඇමෙරිකාව පුරාම පිහිටුවා තිබූ බයිසිකල් හුවමාරු මධ්යස්ථානවලින් හුවමාරු වී තිබූ බයිසිකල් ගණන මිලියනයක්. නමුත් එහි දෙවැනි මිලියනය වෙත ළඟාවන්නට ගතව තිබුණේ මාස හයක් පමණයි. හරිත ලෝකයක් වෙනුවෙන් ඇමෙරිකානු බයිසිකල් ලීගය ක්රියාත්මක කරනු ලැබූ මෙම වැඩසටහන නිසා 2025 වන විට ඇමෙරිකාවේ මෝටර් රථවාහනවලින් සිදු කෙරෙන කාබනික විමෝචනය 4%කින් අඩු කරලන්නට ඉවහල් වනු ඇතැයි සංවිධායකයන් විශ්වාසය පළ කරනවා.
2013/04/29
තාත්තාගේ තුවක්කුව වෙනුවට චෙලෝවට පෙම් බැඳීම
හෘදයාංගම භක්තියකින් "චෙලෝව" වැලැඳ සිටින ඔහු දකිත්ම ඔහුගේ වග වාසගම් මනාව දන්නා ඕනෑම අයෙක් අසන ප්රශ්නය වන්නේ "ඇයි තාත්තා වගේ නළුවෙක් නොවුණේ?" යන්නයි. මිනිසාගේ අතීත මානව පූර්වජයන්ගේ පටන් පැවැත එන "තාත්තා කළ දේ පුතා කිරීමේ සම්ප්රදාය" කුඩුපට්ටම් කොට දැමූ ඔහු කයිල් ඊස්ට්වුඩ් (Kyle Eastwood) නම් වෙයි.වඩාත් පැහැදිලිව කීවොත් සර්ජියෝ ලියෝන්ගේ ''dollars'' චිත්රපට මාලාව හරහා හොලිවුඩයේ අසහාය ගොපලු වීරයා වූ ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ් ගේ පුත්රරත්නය ඔහුයි
. නමුත් තාත්තාගේ යෝධ ප්රතිරූපයේ පිහිටෙන් පහසුවෙන්ම යා හැකි වූ "සිනමා සරණ" පසෙකට කළ මේ පුත්රයා තමා කුඩා කල පටන් ලාලසාහී වූ ජෑස් සංගීතය ජීවිතය කොට ගත්තා. අද ඔහු සුප්රකට ජෑස් සංගීතඥයෙක්. නොබෝදා කයිල් ඊස්ට්වුඩ්ගේ "The view from here" නම් නවතම සංගීත ඇල්බමය නිකුත් වූවා.
එහිදීත් බොහෝ මාධ්යවේදීන් තම සන්තෘප්ත නොවූ කුතුහලකාරී ආශාවෙන් කයිල්ගෙන් විමසුවේ පහසුවෙන්ම සිනමා තාරකාවක් වීමේ වාසනාවට පස්ස හැරවූයේ ඇයි යන සුපුරුදු සරල පැනයයි. තම නව සංගීත ඇල්බමය ගැන කරුණු කියන්නට මාධ්ය සාකච්ඡාවක් කැඳවූ කයිල්ට සිදුවූයේ තමන් ජෑස් සංගීතය තෝරාගත්තේ ඇයි දැයි පැහැදිලි කිරීමටය.
කයිල් ජෑස් සංගීතයට ඇලුම් කරන්නට පටන්ගත්තේ ඔහු 8 වැනි වියේදී නරඹන්නට ගිය ජෑස් සංගීත සන්දර්ශනයක් නිසාය. අට වැනි වියේදී ඔහු ලද එම දීප්තිමත් අත්දැකීම කයිල්ගේ ජීවිතය වෙනස් මඟකට හැරවූවා. අනෙක් අතට ස්වභාවයෙන්ම වඩාත් නිවැරැදිව පවසතොත් ප්රවේණියෙන්ම සංගීතයට ළබැඳි ස්වභාවයක් කයිල් ඊස්ට්වුඩ් හට හිමිව තිබුණා. ඔහුගේ මිත්තණිය "ඉලිනොයිස් විශ්වවිද්යාලයේ" හඬ පුහුණු කිරීමේ ගුරුවරියක්. කයිල්ගේ මව මැගී දක්ෂ පියානෝ වාදන ශිල්පිනියක්. ඔහුගේ සුප්රකට පියා වූ ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ් පවා ජෑස් සංගීතයට ආදරය කළ පියානෝ වාදනයේ සුරුබුහුටිකම් ඇත්තෙක්.
"මගේ මුළු පවුලම සංගීත ලෝලියෝ. විශේෂයෙන්ම තාත්තයි, අම්මයි දෙන්නම ජෑස් සංගීතයට ලොකු කැමැත්තක් තිබුණා. ඒ කාලේ ඒ දෙන්නා මාවත් වඩාගෙන ජෑස් අහන්න යනවා. එතකොට අපි හිටියේ කැලිෆෝනියාවල. ඉතින් අපිට හරිම ළඟයි මොන්ටියෙරි ජෑස් සන්දර්ශනයට. මම බොහොම වාසනාවන්ත වුණා ජෑස් සංගීතයේ රජවරු වෙච්ච ස්ටෑන් ගෙට්ස්, ඇලන් ෆිට්ගෙරල්ඩ්, සාරා වෝහන්, ෆිල් එවන්ස් සහ බඩී රිච් වගේ අය සජීවීව වාදනය කරනවා දකින්න"
ඊස්ට්වුඩ් පවුලට පියානෝව කෙතරම් සමීපව තිබුණා වුවත් ජෑස් සංගීතයට ආසක්ත වන කයිල් ළංවන්නේ ද්විත්ව තත් චෙලෝවටයි. එය සුවිශේෂී කාරණාවක්. ඔහුගේ නවතම සංගීත ඇල්බමයෙහිත් එම "ද්විත්ව තත් චෙලොව" ඉතාමත් කෘතහස්ත ආකාරයෙන් යොදාගෙන ඇති ආකාරය from rio to havana නම් නිර්මාණයෙන් පෙනෙනවා. එය සීමාසහිත කම් යටතේ අන්තර්ජාලයෙන් රසවිඳින්නට හැකියි.
ඊස්ට්වුඩ්ගේ නවතම ඇල්බමයේ ටයිටලය "The view from here" යන්න ඔහුගේ පළමු ඇල්බමය වූ "There to here" යන්න සමඟ කුමක්දෝ නෑදෑකමක් පෙන්වනවා. එකිනෙකාට වෙනස් සංස්කෘතීන් ගණනාවක් අතර සංචාරය කරමින් කයිල් ඊස්ට්වුඩ් නිර්මාණය කොට ඇති බැව් පෙනෙන මෙම නව සංගීත ඇල්බමය තම ප්රථම ඇල්බමයේ පරිපූර්ණ අවසානය යැයි කයිල් කියා සිටියා.
"The view from here" හි උතුරු සහ බටහිර අප්රිකානු සංගීත ආරයන් ගණනාවක් මුසුව තිබෙනවා. 2009 වර්ෂය පුරාම මම දකුණු අප්රිකාවේ සිටිමින් අප්රිකානු මහද්වීපයේ සාම්ප්රදායික සංගීත සම්ප්රදායන් ගැන පර්යේෂණ කළා. එම හැදෑරීම නිසා මට පුළුවන් වුණා Art Blakey සහDuke Ellington(සම්මාන ලාභී ජෑස් සංගීතඥයන් දෙදෙනෙකි) වැනි අප්රිකානු මුල් තියෙන සංගීතඥයන් දෙදෙනාගේ මියුසික් වෙනදාට නොඅසන තත්ත්වයකින් අහන්න" විසිවැනි ශතවර්ෂයේ දකුණු එක්සත් ජනපද කළු ජාතික ප්රජාවන් තමන් ඇසුරු කළ යුරෝපීය සමාජයන්ගේ සංගීත සම්ප්රදායන් සහ ස්වකීය අප්රිකානු සංගීත ආරයන් ඇසුරින් බිහිකරගත් ජෑස් සංගීත සම්ප්රදාය පිළිබඳව කයිල් ඊස්ට්වුඩ්ගේ මෙම පර්යේෂණාත්මක එළැඹුම අමෙරිකානු ජනප්රිය සංස්කෘතියේ "ජෑස්" සම්ප්රදායේ නව දිශානතියක් සනිටුහන් කරනු ඇතැයි විචාරකයන් විශ්වාස කරනවා.
කෙසේ වෙතත් රජුගේ පුතා රජකමටත්, නළුවාගේ පුතා නළුකමටත්, ගොවියාගේ පුතා ගොවිකමටත් යන ලෝකයේ තහවුරු වූ මහා සම්ප්රදාය වෙනස් කළ කයිල් ඊස්ට්වුඩ් අද ඔහුගේ ප්රියතම ජෑස් පුරෝගාමීන් වූ ආර්ට් බ්ලෙකී සහ ඩියුක් එලිංග්ටන් අනුව යමින් යුරෝපයේ පිළිගත් ජෑස් සංගීතඥයෙක්. එපමණක් නොවෙයි ඔහු තම පියා අධ්යක්ෂණය කළ, නිෂ්පාදනය කළ සහ රඟපෑ චිත්රපට කිහිපයක සංගීත අධ්යක්ෂණය කළා. ඒ අතුරින්The Rookie (1990), Mystic River (2002), Million Dollar baby (2004), Flags of our Fathers (2006) සහ Gran Torino (2008) අමතක කළ නොහැකි චිත්රපට. ඒ වගේම 2006 වසරේදී චිකාගෝ සිනමා විචාරක සංසදයේ සම්මාන උළෙලේදී Letters from lwo jima චිත්රපටයේ සම සංගීත අධ්යක්ෂණය වෙනුවෙන් කයිල් නාමයෝජනා වූවා.
නමුත් කයිල් බැබළුණේ තාත්තගේ රැස්වළල්ලේ පිහිටෙන් නොවේ. කුඩා කල සිට තමන් ළබැඳි වූ විෂයෙහි සතත අභ්යාසයේ දිගින් දිගටම පිහිටමින්. මාධ්යවේදීන් තමන්ගෙන් නිතර නඟන සුලබ ප්රශ්නයට පිළිතුරු දෙමින් කයිල් වරෙක මෙලෙස පැවැසුවා.
"තාත්තා මට බොහොම කිට්ටුයි. නමුත් ඒ ඔබ දන්නා ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ් නම් තාරකාව නොවෙයි. ඔහු මගේ තාත්තායි. මගේ ජෑස් උමතුවට ඔහු උදවු කළා. ඒ ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ් ලෙසින් නොවෙයි, මගේ තාත්තා වශයෙන්"
පසු සටහන්.
මෙම ලිපිය මා මව්බිම පුවත්පතෙහි කලා අතිරේකයට ලියන 'වින්දන' කොලම වෙනුවෙන් රචනා කරන ලද්දක්. බක්මාසයේදී බ්ලොගිය පාළුවී යාමට ඉඩනොදීම පිණිස එය මෙහි පළකරන ලද බැව් කරුණාවෙන් සලකන්න.
2013/04/06
සංගීතය මාව මුනිවරයෙක් කෙරුවා
සංගීතය සිය ජීවන භාවනාව බවට පත්කර ගත් පුද්ගලයන් දුර්ලභය. මෙවැනි විපරීත කාලයක එම දුර්ලභත්වය තවත් තීව්ර වෙයි. ශාස්ත්රපති අනිල් මිහිරිපැන්නයන් අපේ කාලයේ දැකිය හැකි එවැන්නෙකි. මෙරට එතෙක් මෙතෙක් පහළ වූ විශිෂ්ටතම බටනලා වාදකයෙක් යැයි සැලකිය හැකි මිහිරිපැන්නයන් භාරතයේ ශාන්ති නිකේතනයේ සංගීත පුත්රයෙකි. හින්දුස්තානි රාගධාරී සංගීතයේ සුධීතමයෙකි.
කලක් පාසල් සංගීත ආචාර්යවරයෙක් වශයෙන් සහ විශ්වවිද්යාල ආචාර්යවරයෙක් වශයෙන් කටයතු කළ අනිල් මිහිරිපැන්නයන් "ශාරදා" නමින් කලා නිකේතනයක් පිහිටුවාගෙන තම සංගීත ඥානය අලුත් ශිෂ්ය පරම්පරාව වෙත ලබාදීමේ වෑයමක නියැළෙමින් සිටියි. එම වෑයමෙහිම තවත් දිගුවක් ලෙසින් අනිල් මිහිරිපැන්නයන් “Now Instrumental Competition for North Indian Music” නමින් ශාස්ත්රීය සංගීත ග්රන්ථයක් රචනා කොට නොබෝදා ප්රකාශයට පත් කළේය.
-චින්තක-
සංගීතය පිළිබඳව ඔබේ ළබැඳියාවෙන් කතාව පටන් ගත්තොත්, ඔබ සංගීතය කෙරෙහි ආසක්ත කරවූ පුද්ගල හා සමාජ සාධකයන් කවර ආකාර වුණාද?
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
මම කියන්නේ ඒ සඳහා මට වගේම මගේ අයියටත් (ප්රවීණ නර්තන ශිල්පී බැසිල් මිහිරිපැන්න) බලපෑවේ මගේ අම්මා. මගේ බාල සහෝදරියන් නළවන්නට අම්මා දරු නැළවිලි කියනවා මම අහලා තියෙනවා. අම්මා තරම් ලස්සනට දරු නැළවිලි කියන කෙනෙක් මම දැකලා නෑ. ඉතින් අම්මගෙ දරු නැළවිලිවලින් මගේ කන පිරිල තිබුණේ. ඒ ස්වර, ඒ නාද, තාල තමයි මාව මෙතැනට ඇදලා ගත්තේ.
-චින්තක-
එතකොට කොහොමද බටනළාවට පෙම් බඳින්නට පටන්ගත්තේ?
එතකොට කොහොමද බටනළාවට පෙම් බඳින්නට පටන්ගත්තේ?
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඇත්තටම මම හිතන්නේ මට බටනළාවත් එක්ක ආත්මීය බැඳීමක් තියෙන්න ඇති. මම පාසල් යන කාලයේ ඉඳන් පොත් මිටියත් එක්ක බටනළාවක් අරගෙන යනවා. විවේකී කාලපරිච්ඡේදයක් ලැබුණු හැටියෙ කරන්නෙ බටනළාව ගහන එක. ඇත්තටම ඒ කාලෙ මම දැනගෙන හිටියෙ නෑ විධිමත් විදිහට බටනළාව වාදනය කරන්නේ කොහොමද කියලා.
ඇත්තටම මම හිතන්නේ මට බටනළාවත් එක්ක ආත්මීය බැඳීමක් තියෙන්න ඇති. මම පාසල් යන කාලයේ ඉඳන් පොත් මිටියත් එක්ක බටනළාවක් අරගෙන යනවා. විවේකී කාලපරිච්ඡේදයක් ලැබුණු හැටියෙ කරන්නෙ බටනළාව ගහන එක. ඇත්තටම ඒ කාලෙ මම දැනගෙන හිටියෙ නෑ විධිමත් විදිහට බටනළාව වාදනය කරන්නේ කොහොමද කියලා.
-චින්තක-
ඉතින් කොහොමද මේ විධිමත් දැනුම ලබාගන්න ඔබට හැකිවෙන්නේ?
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඒ කාලෙ අපට සංගීත ආචාර්යවරයා විදිහට හිටියේ වින්සන්ට් සෝමපාල මැතිතුමා. එතුමා හොඳ ගුරුවරයෙක් තමයි. නමුත් ඔහු මම හොයමින් සිටිය ගුරුවරයා නෙමෙයි. මගේ සංගීතමය සා පිපාසාව සමහන් කරන්නට එතුමාට බැරි වුණා.
ඒ කාලෙ අපට සංගීත ආචාර්යවරයා විදිහට හිටියේ වින්සන්ට් සෝමපාල මැතිතුමා. එතුමා හොඳ ගුරුවරයෙක් තමයි. නමුත් ඔහු මම හොයමින් සිටිය ගුරුවරයා නෙමෙයි. මගේ සංගීතමය සා පිපාසාව සමහන් කරන්නට එතුමාට බැරි වුණා.
-චින්තක-
ඔබ සොයමින් සිටිය ගුරුවරයා ඔබට මුණගැසුණාද?
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඔව්, ඉන්දියාවේ ශාන්ති නිකේතනයේ අධ්යාපනය ලබා මෙහි පැමිණි එඩ්වින් සමරදිවාකර තමයි ඒ ගුරුවරයා. ඇත්තටම එතුමා ගුරු දෙවියෙක්. සංගීතය පිළිබඳව ප්රාමාණික වියතෙක්. මමයි, ලයනල් අල්ගමයි ඔහුගෙන් ඒ දිනවල දිනපතාම සංගීතය ඉගෙන ගත්තා. ඔහුගේ සංගීත පන්තියට මුලින්ම යනකෙනා සහ අන්තිමට පිටව යන කෙනා වුණේ මම. එඩ්වින් සමරදිවාකර ගුරුතුමා මාර්ගයෙන් තමයි මට ශාන්ති නිකේතනයේ ශිෂ්යත්වයක් ලැබෙන්නේ.
ඔව්, ඉන්දියාවේ ශාන්ති නිකේතනයේ අධ්යාපනය ලබා මෙහි පැමිණි එඩ්වින් සමරදිවාකර තමයි ඒ ගුරුවරයා. ඇත්තටම එතුමා ගුරු දෙවියෙක්. සංගීතය පිළිබඳව ප්රාමාණික වියතෙක්. මමයි, ලයනල් අල්ගමයි ඔහුගෙන් ඒ දිනවල දිනපතාම සංගීතය ඉගෙන ගත්තා. ඔහුගේ සංගීත පන්තියට මුලින්ම යනකෙනා සහ අන්තිමට පිටව යන කෙනා වුණේ මම. එඩ්වින් සමරදිවාකර ගුරුතුමා මාර්ගයෙන් තමයි මට ශාන්ති නිකේතනයේ ශිෂ්යත්වයක් ලැබෙන්නේ.
-චින්තක-
ශාන්ති නිකේතනයේ අධ්යාපනය ඔබේ සංගීත සා පිපාසාව සහමුලින්ම සන්තර්පණය කරන්නට ඇති?
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඔව්. ඒක පරිපූර්ණ අත්දැකීමක්. ඒ වගේම අපූර්වයි. ශාන්ති නිකේතනයේදී මට වාදන භාණ්ඩ දෙකක් ඉගෙන ගන්නට ලැබුණා. ඒ හුරුපුරුදු බටනළාව සහ එස්රාජය. එස්රාජය ඉගැන්වූයේ එවකට භාරතයේ සිටි අද්විතීයෙක්. අශිෂ් චන්ද්ර බෙනර්ජි. මම පන්තියට ගියේ එස්රාජය සහ කොපි පොතකුයි කිහිලි ගන්නගෙන. නමුත් මට ගිය පයින් ආපහු හොස්ටල් එකට එන්න වුණා. ඒ කොපි පොත ආපහු තියලා එන්න. එහෙ පොත් බැහැ. හැමදේම හිතට. ඉතින් ඒ ඉගැන්වීම් කොයිතරම් අද්විතීය දැයි කිව්වොත් අදටත් මට ඒ හැමදේම මතකයි.
ඔව්. ඒක පරිපූර්ණ අත්දැකීමක්. ඒ වගේම අපූර්වයි. ශාන්ති නිකේතනයේදී මට වාදන භාණ්ඩ දෙකක් ඉගෙන ගන්නට ලැබුණා. ඒ හුරුපුරුදු බටනළාව සහ එස්රාජය. එස්රාජය ඉගැන්වූයේ එවකට භාරතයේ සිටි අද්විතීයෙක්. අශිෂ් චන්ද්ර බෙනර්ජි. මම පන්තියට ගියේ එස්රාජය සහ කොපි පොතකුයි කිහිලි ගන්නගෙන. නමුත් මට ගිය පයින් ආපහු හොස්ටල් එකට එන්න වුණා. ඒ කොපි පොත ආපහු තියලා එන්න. එහෙ පොත් බැහැ. හැමදේම හිතට. ඉතින් ඒ ඉගැන්වීම් කොයිතරම් අද්විතීය දැයි කිව්වොත් අදටත් මට ඒ හැමදේම මතකයි.
-චින්තක-
හොඳයි, ඔබගේ සංගීත දැනුම ඔස්සේ විමසා බලන විට වර්තමානයේ සංගීත ප්රවණතාවය ගැන ඔබගේ අදහස් කොහොමද?
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ලංකාවේ හැමදාමත් තිබුණේ සංගීත රැල්ලක්නේ. රැල්ල කියන්නේ මොකක්ද? එනවා නැතිවෙනවා. නමුත් උදාහරණෙකට අමරදේවයන් ගත්තොත් ඔහු ගායනා කරපු එක ගීතයක්වත් අහකට දාන්න බෑ. මොකද ඒවට හින්දුස්තානි සම්ප්රදායේ අඩිතාලම තිබුණා.
ලංකාවේ හැමදාමත් තිබුණේ සංගීත රැල්ලක්නේ. රැල්ල කියන්නේ මොකක්ද? එනවා නැතිවෙනවා. නමුත් උදාහරණෙකට අමරදේවයන් ගත්තොත් ඔහු ගායනා කරපු එක ගීතයක්වත් අහකට දාන්න බෑ. මොකද ඒවට හින්දුස්තානි සම්ප්රදායේ අඩිතාලම තිබුණා.
-චින්තක-
නමුත් එහෙමම කියන්න බෑ නේද. උදාහරණෙකට ජෝතිව ගත්තොත් දශක තුනකට එපිටින් ඔහු ගායනා කරපු ගීත අද අලුත් පරම්පරාවත් රසවිඳිනවා.
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
ඒක වෙනස් තත්ත්වයක්. ජෝති ගැන ගත්තොත් ඔහුට විස්මයාකාර නිසර්ග හැකියාවක් තිබුණා ගයන්න. ඒ වගේම මිල්ටන් පෙරේරට වගේම මිල්ටන් මල්ලවආරච්චිටත් ඒ හැකියාව තිබුණා. කිහිපදෙනෙක්ගෙ විෂයෙහි එහෙම වුණත් පොදු තත්ත්වය මම අර කීවේ.
ඒක වෙනස් තත්ත්වයක්. ජෝති ගැන ගත්තොත් ඔහුට විස්මයාකාර නිසර්ග හැකියාවක් තිබුණා ගයන්න. ඒ වගේම මිල්ටන් පෙරේරට වගේම මිල්ටන් මල්ලවආරච්චිටත් ඒ හැකියාව තිබුණා. කිහිපදෙනෙක්ගෙ විෂයෙහි එහෙම වුණත් පොදු තත්ත්වය මම අර කීවේ.
-චින්තක-
ඔබ විසින් මෑතකදී රචනා කරන ලද කෘතිය සුවිශේෂී කාර්යයක් බැව් පෙනෙනවා. මං හිතන්නේ එය දැනුම බෙදාදීමේ තවත් වෑයමක්.
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
නාද තියෙනවා වර්ග දෙකක්. ආහත සහ අනාහත විදියට. අනාහත කියන්නේ කනට නෑසෙන කියන එකනෙ. ඉතින් මම මේ පොත ලීවේ කනට නෑසෙන හිතට විතරක් ඇහෙන අනාහත නාද පිහිට කරගෙන. සංගීතය හදාරන සිසුන්ට ප්රථමා සිට විශාරද අවසානය දක්වා සියලුම භාණ්ඩවල ඇවැසි වාදිත මෙම පොතේ නිර්මාණය කර තිබෙනවා.
නාද තියෙනවා වර්ග දෙකක්. ආහත සහ අනාහත විදියට. අනාහත කියන්නේ කනට නෑසෙන කියන එකනෙ. ඉතින් මම මේ පොත ලීවේ කනට නෑසෙන හිතට විතරක් ඇහෙන අනාහත නාද පිහිට කරගෙන. සංගීතය හදාරන සිසුන්ට ප්රථමා සිට විශාරද අවසානය දක්වා සියලුම භාණ්ඩවල ඇවැසි වාදිත මෙම පොතේ නිර්මාණය කර තිබෙනවා.
-චින්තක-
අවසාන වශයෙන් මට දැනගන්න පුළුවන්ද මෙන්න මේ කාරණාව. ඔබ සංගීතය පිළිබඳව ප්රාමාණික දැනුමැත්තෙක්. විශිෂ්ට සංගීත ආචාර්යවරයෙක්. නමුත් ඔබ වැඩිපුර කරළියට පැමිණ ප්රසිද්ධියට පත්වූ අයෙක් නෙවෙයි. ඊට ඔබේ කැමැත්තක් තිබුණෙ නැතිද?
-අනිල් මිහිරිපැන්න-
මෙහෙමයි. සංගීතය පිහිට කරගෙන බැබළෙන්නට වුවමනාවක් මට කවදාවත් තිබුණෙ නෑ. සංගීතය මට භාවනාවක් වගේ. මට හිතෙන්නෙ සංගීතය මාව මුනිවරයෙක් කෙරුවා. භෞතික වටිනාකම්වලින් ලැබිය නොහැකි සන්තුෂ්ටියක් මම විඳිනව.
මෙහෙමයි. සංගීතය පිහිට කරගෙන බැබළෙන්නට වුවමනාවක් මට කවදාවත් තිබුණෙ නෑ. සංගීතය මට භාවනාවක් වගේ. මට හිතෙන්නෙ සංගීතය මාව මුනිවරයෙක් කෙරුවා. භෞතික වටිනාකම්වලින් ලැබිය නොහැකි සන්තුෂ්ටියක් මම විඳිනව.
2013/03/26
නිම්හිම් නැති පරිසරයෙන් ගම්බිම් අතැර යන "තෙත්බිම්"
ශ්රී ලංකාවේ ප්රධාන ගංගා වශයෙන් සැලකිය හැකි ගංගා 103ක් කිලෝමීටර් 4,560ක් තරම් වන දුරක් ඇදෙමින් වර්ග කිලෝමීටර් 59,245ක් තරම් වන අති විශාල භූමි ප්රමාණයක් තම දිය කඳින් පෝෂණය කරනු ලබයි. එය ශ්රී ලංකාවේ සම්පූර්ණ භූමි ප්රමාණයෙන් 90%කටත් වඩා වැඩි ප්රතිශතයකි. එලෙස ගත්විට ශ්රී ලංකාවේ භූමි ප්රමාණයෙන් සාතිශය බහුතර ප්රමාණයක් 'තෙත් බිම්' වශයෙන් ගැනිය හැකිය.
නමුත් අවාසනාවක මහත නම් මෙම දත්ත ගැළැපීම් ප්රායෝගික තත්ත්වයේ හෙවත් සැබෑ මහපොළොවේ දක්නට නොලැබීමයි. ඒ වෙනුවට ශ්රී ලංකාවේ 'තෙත්බිම්' ක්ෂේත්ර අගයයන් අතිමහත් ශීඝ්ර වේගයෙන් පහළ ගොස් ඇති ආකාරය නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. 1900 වර්ෂයෙන් පසුව ලෝකයේ පැතිර තිබූ තෙත් කලාපයන්ගෙන් හරි අඩක් අතුරුදන්ව ගොස් තිබිණි. පමා වී පැමිණ හෝ ශ්රී ලංකාවටද එම ඉරණම අත්වෙමින් තිබේ.
ප්රධාන වශයෙන් නිශ්චිත වැඩපිළිවෙළක් හෝ දැක්මක් රහිතව සිදුකෙරෙන සංවර්ධන ක්රියාවලිය ශ්රී ලංකාව පුරාම පැතිර ඇති 'තෙත්බිම්' විනාශ වී යෑමට මේ මොහොතේ පෙරමුණ ගෙන ඇති ප්රධානතම සාධකයකි. අප මෙහිදී සඳහන් කරන්නේ සංවර්ධනය නොව නිශ්චිත පාරිසරික කළමනාකරණය රහිත සංවර්ධනය බැව් නැවත වරක් අවධාරණය කළ යුතුව තිබේ.
සංවර්ධනය සමඟ වගුරු බිම් ගොඩකිරීම එකිනෙක හා අතිනත ගන්නා වූ ක්රියාවලියකි. තෙත්බිම් අහිමි වී යෑමටත් ඒත් සමඟම එතෙක් කාලයක් ඒ තෙත්බිම්වලට ආවේණික වූ ජීවී පද්ධතීන් තම අවසන් ගමන් යෑමටත් වගුරුබිම් ගොඩ කිරීම ඍජුවම බලපාන ලද කාරණාවන්ය. විශේෂයෙන්ම බෙල්ලන්විල, අත්තිඩිය සහ මුතුරාජවෙල වගුරු බිම්වලට අත්වූ ඛේදනීය ඉරණම ඒ සඳහා දැක්විය හැකි හොඳම නිදසුන්ය.
පුත්තලම් මුහුදු තීරයේ වූ කඩොලාන පද්ධතීන් පෙරදා තරම් සශ්රීකව දැන් දක්නට නොහැකිය. හේතුව වන්නේ වේගයෙන් සිදුකෙරෙන හරිත කලාපයන් හෙළි පෙහෙළි කිරීමයි. පුත්තලම කළපුව ආශ්රිත 'තෙත් බිම්' තවදුරටත් තෙත් බිමක් වශයෙන් අනාගතයේ නොපවතිනු ඇති බවට සලකුණු වශයෙන් රතු එළි දැල් වී තිබේ. එම තෙත් බිමට ආවේණික වූ ජීවී විශේෂයන් සහ ඔවුන්ගේ වාසස්ථානද එපරිද්දෙන්ම ස්වාභාවික පරිසරයට අහිමි වී යනු ඇති බවට සැකයක් නොමැත.
ශ්රී ලංකාව පුරාම එකකට එකක් නොදෙවැනි ලෙස සිදුවන ජල මූලාශ්රයන් දූෂණය සමඟින් 'තෙත්බිම්' වැනසී යෑමේ උවදුර තවදුරටත් තීව්ර වී තිබේ. කාබනික විමෝචනයන්, වෙනත් රසායනික අපධාහයන් සහ කැළිකසළ බැහැර කිරීම් නිසා ගංගා, වැව් හා ගොහොරු බිම්වලට අත් වී ඇති ඉරණම මුතුරාජවෙල, කැලණි ගඟ සහ පරාක්රම සමුද්රය වැනි ජල පද්ධතීන් හා ඒ ආශ්රිත තෙත් බිම් විමසා බැලීමෙන් ඔබටම දැකගත හැකිවනු ඇත.
එමෙන්ම නීත්යනුකූල නොවන ආකාරයෙන් වැලි ගොඩදැමීම් සහ මැණික් ගැරීම්ද තෙත් බිම් අහිමි වී යෑමට බලපානු ලබන තවත් සාධකයකි. විශේෂයෙන්ම කෘත්රිමව සිදුකෙරෙන මෙම වැටි බැඳීම් හෝ හරස් කිරීම් ස්වාභාවික ක්රමානුකූල නිම්න පිහිටීම පරිසර පද්ධතියට අහිමි කරනු ලබයි. විශේෂයෙන්ම මහවැලි ජල ගැලුම් නිම්නයන් ආශ්රිත 'විල්ලු' නමින් හඳුන්වනු ලැබූ තෙත් බිම් අහිමි වී යෑමට හේතුව මෙම කෘත්රිමව සිදුකෙරෙන ගංගා හෑරීම් සහ හරස් කිරීම්ය. පොළොන්නරුව මනම්පිටිය ආශ්රිත වැලි ගොඩදැමීම් නිසා එහි මහවැලි 'විල්ලු' භූමියට අත්වීගෙන යන ඉරණම මේ මොහොතේදී ද නිශ්චිත අවසානයකි.
ශ්රී ලංකාවේ තෙත්බිම් හා ඒ ආශ්රිත ජීවී පද්ධතීන් අහිමි වී යෑමට බලපාන සාධක ගණනාවක් ඇතිමුත් මෙම ලිපියෙන් අප පෙන්වා දුන්නේ ඉන් ප්රධාන කිහිපයක් පමණකි. ඊට අමතරව මල ද්රව්ය අපවහනය, සැලැසුම් රහිත ජල සම්පාදන පද්ධතීන් සහ අනවසර පතල් කැණීම් වැනි ක්රියාකාරකම් ද තෙත්බිම් දූෂණයට ඍජුව බලපාන තවත් සාධක වෙයි.
මෙම සාකච්ඡාව අවසන් කිරීමට මත්තෙන් මෙරට පරිසර පද්ධතියට තෙත්බිම් වැදගත් වන්නේ ඇයි දැයි පැහැදිලි කිරීම අත්යවශ්යම කාරණාවක් බැව් පෙනේ.
තෙත් බිමක් යනු කුමක්ද?
ජාත්යන්තර රැම්සාර් නිර්වචනය (1971 දී ඉරානයේ රැම්සාර්හිදී අස්සන් කරන ලද ජාත්යන්තර වැදගත්කමකින් යුත් තෙත්බිම් සුරැකීමේ ප්රඥප්තිය) අනුව 'ජලය ගලායන හෝ ජලය ගලා නොයන මිරිදිය, ලවණ හා මීටර් හයකට වඩා නොගැඹුරු වූ සාගර ජලය සහිත ස්වාභාවික හෝ තාවකාලික වගුරු හෝ ගොහොරු හෝ හැල්බිම් තෙත් බිම් වශයෙන් හඳුන්වා දීමට හැකිය.'
තෙත් බිමක් යනු කුමක්ද?
ජාත්යන්තර රැම්සාර් නිර්වචනය (1971 දී ඉරානයේ රැම්සාර්හිදී අස්සන් කරන ලද ජාත්යන්තර වැදගත්කමකින් යුත් තෙත්බිම් සුරැකීමේ ප්රඥප්තිය) අනුව 'ජලය ගලායන හෝ ජලය ගලා නොයන මිරිදිය, ලවණ හා මීටර් හයකට වඩා නොගැඹුරු වූ සාගර ජලය සහිත ස්වාභාවික හෝ තාවකාලික වගුරු හෝ ගොහොරු හෝ හැල්බිම් තෙත් බිම් වශයෙන් හඳුන්වා දීමට හැකිය.'
මෙරට තෙත්බිම් පද්ධතීන්හි වටිනාකම තීව්ර කරනු ලබන්නේ එය ශ්රී ලංකාවේ ජෛව විවිධත්වය වෙනුවෙන් දක්වනු ලබන දායකත්වය නිසාවෙනි. උදාහරණයක් වශයෙන් දක්වතොත් මෙරට පෘෂ්ඨවංශී ජීව විශේෂයන්ගෙන් 30%කට ආසන්න ප්රමාණයක් තෙත්බිම් ආශ්රිත ජීවී විශේෂ වෙයි. එමෙන්ම වාර්ෂිකව ශ්රී ලංකාවට පැමිණෙන සංචාරක පක්ෂීන්ගෙන් 50%කටත් වඩා වැඩි ප්රතිශතයක් මෙහි ගතකරන කාලය තුළ තම තාවකාලික වාසස්ථාන බවට පත්කර ගන්නේ තෙත්බිම්ය. එපමණක් නොව මෙරට වඳ වී යෑමේ තර්ජනයට මුහුණපා සිටින ජීවී විශේෂයන්ගෙන් 32%ක් පමණ තෙත්බිම් ආශ්රිත සත්ත්ව විශේෂ වෙයි.
කෙසේ වෙතත් වර්තමානය වනවිට ශ්රී ලංකාව පුරාම පැතිර තිබූ 'තෙත්බිම්' අති ශීඝ්ර වේගයෙන් පරිසර පද්ධතියෙන් අතුරුදන්ව යන බැව් සැබෑ යථාර්ථයයි. වැඩි වැඩියෙන් මෙම සුවිශේෂී පරිසර කලාපයන් ගැන කතා බහ කළයුතු, සංවාද කළ යුතු කාලය එළැඹෙමින් තිබේ. අවම තරමින් තෙත්බිම් යනුවෙන් පරිසර පද්ධතියක් අපෙන් ඔබ්බෙහි පවතිනවාය යන ක්ෂුද්ර පණිවුඩය හෝ සමාජගත කරන්නට ඔබත් දායක විය යුතුමය.
2013/03/22
02.මා සොයන්නේ හුදකලා තපස්වරයෙක්
කළු සිදුහත්.
දෙවැනි දිගැහැරුම.
01.අග්නි හුලක් අතින් ගත් නිසාශාරිකයා.
අද එතැන් සිට ,
මෙතෙක් මොහොතක් අඳුරේ නිහඩව ගලා යන නදී ප්රවාහය දෙස බලා සිටි මඟියා සෙමෙන් හිස හැරවූවා සිදුහත් සම්මුඛයට. දෙදෙනාගේම අදුරේ දිළෙන කණනීකා එකිනෙක් පැටළුනේ එකම ඇසිල්ලේ. තවත් මොහොතක් දෙකක් දෙදෙනා උනුන් දෙස අනිමිස ලෝචනයෙන් බලා හුන්නා. පූර්වයෙන් දෑස් ඉම වෙනස් කළේ සිදුහත්. ආගන්තුක මගියාගේ අග්නිඛීල දීප්තියෙන් දිදුළන දෙනේත්රයෙහි කුමක්දෝ වශීකරවන ඉන්ද්රජාලික බලයක් ඇතැයි සිදුහත් ට සිතුණා. දැන් දැන් මේ නිශා සාරිකයා ගැන තවත් යමක් දැනගත යුතුම යැයි සිදුහත් සිතුවා.
"ඔබ කවුද?"
එසේ සිතුවේ සිදුහත් වුවත් ඇසූවේ ආගන්තුක මගියා.
"මම සිදුහත්."
"සිදුහත්?"
මඟියා එයම ප්රතිරාවය කළා. ආයිමත් කාලමාත්රයකට දෙදෙනාගේම මුව හඩ ගොළුවූවා. ඒ සුවදායී නිහැඩියාව බිදින්නට සිදුහත් මැළිවූවා. දැන් දැන් ,අග්නි හුලක් හස්තගතව පැමිණි මේ මනුශ්ය ප්රාණියා මගහැර යාමේ ලාලසාවක් සිදුහත් සිත් කැනැත්තේ නළියන්නට වූවා.
"සිදුහත්, ඔබ කොහි යන ගමනක්ද මේ ගඟබඩ අස හුදකලාව "
ආගන්තුක මඟියාගේ පැණයට පිළිවදන් බෙණන්නට පූර්වයෙන් සිදුහත් වහා නැග ආ සැකයක ඦයාමාත්රයකින් ආගන්තුකයා දෙස මොහොතක් බලා හුන්නා.
"සබඳ, ඔබ නේරංජනාවෙන් එතෙරවීමට මගක් සොයනවා. මා මේ සංසාර ඕඝයෙන් එගොඩවීමට මඟක් සොයනවා"
"අපූරුයි"
මගියා එලෙස තෙපළුයේ ආහ්ලාදජනක ස්වරයකින්. එම ස්වරයේ ගර්භව තිබුණා නිර්ව්යාජයීය සංතුෂ්ටියක්. ආගන්තුක මගියාගේ සප්රීතිකර චිත්ත ප්රවේග ප්රවාහය සිදුහත්ටද දැණුනා. හැගුණා. සංජානනය වූවා.
"සිදුහත් සබඳ, මා ප්රීති වූයේ ඔබේ හුදකලාව නිසයි.සංසාර විමුක්තිය සොයා යන හුදකලා ප්රාණියෙක් මුණගැසීම දුර්ලභයි."
හුදකලාව ශාන්තයි. සුවයි. සැනසුම් සහගතයි. ඒ බැව් සමූහ සංඝනිකායේ ඇලී, වෙලී, ගැලී ගෙවූ පූර්ව ජීවිතය අතික්රමණය කිරීමෙන් පසුව හුදකලාව අත්විදීමෙන්ම සිදුහත් පසක් කරගෙන සිටියා. එහෙත් විමුක්ති සුව සොයා යන්නට ස්ව හුදකලා ආරම්මණය, බුද්ධි ඥානය සහ අත්දැකීම් ප්රමාණවත් දැයි සිදුහත් චිත්තයේ සැකයක් මෝදුවෙමින් තිබුණා.
"ඔබට වැරදීමක් සබඳ. මා හුදකලා විමුක්ති ගවේශකයෙකු නොවේ .තවමත් මා ඊට සුදුස්සෙකු නොවේ යැයි මා සිත මට පවසනවා. "
සිදුහත් දෙඩූයේ මන්ද්ර ස්වරයකින්. අන්ධකාර සහන් ආලෝකය මැද කදෝකිමි ආලෝක ඛීලයන් දෙකක් ලෙස බැබළෙන දෙනේත්රය සිදුහත් වෙත යොමාලමින් ආගන්තුක මඟියා දීර්ඝ කාලමාත්රයක් නොසෙලී බලා සිටියා.
""එසේ නම් ඔබ......? "
අනතුරුව සන්සුන් ස්වරයෙන් ඔහු විමසූවා.
දුහුනු මා ගුරුවරයෙක් අභිමුඛ විය යුතුයි"
මගියාගේ සන්සුන් ස්වර මාත්රයටම ගැළපෙන ලෙසින් සිදුහත් තෙපළුවා.
දඹදිව ගුරුවරුන්ගේ මණ්ඩපයක් බවට පත් වෙමිනුයි තිබුණේ. ඒ නිසාම තම ලාලසාවන් මිදුන් පමුණුවා ගන්නට පණ පිඹින ගුරුවරයෙක් සොයාගැනීම අපහසු ව්යායාමයක් නොවනු ඇතැයි සිදුහත් සිත දරාගෙන උන්නා. එවැන්නෙක් පිළිබදව නාමමත්රික සිතුවිල්ලක් ඔහු සතුවූවා.
"දඹදිව ගුරුවරුන් බොහෝමයි"
සිදුහත් හැගූ සිතුවිලිම ආගන්තුක මගියා වචන වලට පෙරළුවා. ද්වීපය සිසාරා ,අසාර සංසාරයේ සාර ක්ෂේම විමුක්තිය සොයා යන්නන්ට පූර්වගාමීන් වන්නට බ්රාහ්මණ, පරිබ්රාජක,ආජීවක, උපාධ්යයන් බොහෝමයි.
"සැබෑව "
"සබඳ සිදුහත් ,ගණ සංගණිකායෙහි බැඳී සංසාර චක්රයෙන් මිදීමේ මඟ සොයා යෑම නිෂ්ඵලයි. අවැඩදායකයි. අහේතුකයි. ඔබට ඔබේ සැබෑ ආරම්මණයන් අතපසුව යාවි"
"මා සොයන්නේ හුදකලා තපස්වරයෙක්."
සිදුහත් කීවා.
ගණසංගනිකායෙහි ගිලී දිවිසැරීම තමන්ට තරම් නොවේ. පුරා දින තුනක් නේරංජනීය ඉස්මත්තේ මේ වනස්පති සෙවණ ගර්භයේ ධවල වැලිතලාව යහන කොටගෙන ගෙවූ හුදකලා සුවදායී කාලය අතැර යාමේ තෘෂ්ණාවෙනුයි සිදුහත් හුන්නේ. නිසි අහර පායාසයක් නොලැබූවත් හුදකලා ජීවීතයකට නිරාමිශ නිදහස් සුවය බිණිය නොහැකි තරම්.
"කවුද ඔහු? ඔබ සොයා යන හුදකලා මගපෙන්වන්නා? "
ආගන්තුක මගියා ඇසූවේ සිදුහත් පවසන ඒ හුදකලා උපාධ්යායවරයා කවුරුන්දැයි අනුමාන කොට හඟිමින්. සහස් සංඛ්යාත ශිෂ්යයන් පිරිවරන ලද ගුරුවරයන් සෙවණේ මොක්සුව සොයා යන්නට නිෂ්ඵල වීර්ය නොවඩා සිදුහත් තෝරාගෙන ඇති මඟ පිළිබදව සූක්ෂ්ම ප්රීතියක් මඟියා සිත්තුළ ඇතිවී නැතිවී ගියා.
"ඔහුගේ නම ආලාර"
"ආලාර? කෘෂ්ණ ආලාර නොහොත් ආලාර කාලාම නොවෙද?"
"ඔව් ඔබ දන්නවා එහෙනම් ඔහුව"
සිදුහත් කීවෙ විස්මයාවහ ස්වරයෙන්.සියුම් ප්රිතියකුත් පැටළී තිබුණා එහි.
"ඔව් මා හොදි අඳුනනවා ඔහුව. ආලාර තුමන් සංසාර විමුක්තිය ලබා ගැනීමෙහිලා අරූප ධ්යාන සතක් උපදවාගත් හුදකලාව සැරිසරන තපස්වරයෙක්. ඔබට ඔහුව සොයාගැන්ම නම් අසීරු ව්යායාමයක් වේවි.
""ඒ ඇයි?"
තම අරමුණ සඵල කරගන්නට නොහැකිවේදෝ යි බියක් සිදුහත් ට දැණුනා. සිදුහත්ගේ හඩ ස්වරයෙන්ම මඟියා අදුනාගත්තා අපේක්ෂිතයාගේ හද සැල්ම. සංසාර ප්රවාහය තරණය කිරීමෙහි ලා මහත් ආරම්මණයන් පෙරදැරිව සිටින සිදුහත් කෙරෙහි උපන් අනුකම්පාවෙන් මගියා මෙසේ පැවසුවා.
"සිදුහත් හදබිය පළවා හරින්න. මා ආලාරකාලාමයන් අතැර එනවිට ඔහු මහහිමයට වදින්නට සැරසෙමිනුයි උන්නේ.ඔබට හැකිවේවි..... "
මගියාට සිය තෙපුළ් අවසන් කරන්නට ඉඩක් ලැබුණේ නෑ.
"සබද, ඔබ ආලාරයන් අතැර ආ බැව් කීයේ මන්ද?"
සිදුහත් ඇසුවා.
""සිදුහත් ,,මා එතුමාගේ අභිමුව දුහුනෙකුව උන්නා. හෙට උදාවන අරුණෝදයේම පිටත්වන්න. කොසොල් රට කප්පසිකා වනයේ කෘෂ්ණ ආලාරයන් තවත් දිනක් හෝ දෙකක් රැදී සිටීවි. සීග්ර වුවහොත් එතුමන් ව මුණගැසෙන්නට ඔබට හැකිවෙනවා නිසැකයි. සසර දිග් විජයට ඔහුගේ ඇසුර අවැසිමයි. මා ඔහු ඇතැර් ආවේ ඇයි දැයි අසන්නට එපා. "
ආලාර කාලාමයන් ඇතැර ආ සිසුවෙක්. ඔහුගේ සංසාර මෝක්ෂ ඵල ලබාගැනීමට ආලාරයන්ගේ ඇසුරෙහි වටිනාකම තහවුරු කරන ආගන්තුක මගියෙක්. දෙදෙනාම එක් අයෙක්. බොහෝ පැණයන් ලියැලුවා සිදුහත්ගේ මනසේ. එහෙත් දීර්ඝ සුසුමක් හෙළමින් ඔහු නිහඩ වූවා පමණයි.
රාත්රීය මැදියම පසුකර යමින් තිබුණා. නේරංජනා නදියට ඉහළින් අහසේ කප්කෙළ සහස් ගණනක් තාරකා දිදුළන අසිරිය මනමෝහනීය කළා සිදුහත්ව. ඒ නිරාමිස මනෝරංජනය මගියාද විදිනු ඇතැයි සිදුහත් සිතූයේ තරු එළියෙන් පැතිර යන සහන් ආලෝකයේ පිහිටෙන් ආකාශය දෙසට හරවාගත් හිසින් යුතුව ඔහු සිටිනු දැකීමෙන්. හාත්පස නිහඩයි. සමීපයෙන් ඇදී යන නදී ඕඝයේ ඕංකාර තරංගයත් ,සවන්පත්ලෙන් මතුව ඇසෙන ගීතවත් සංධ්වනියක් බඳු නිසාසැරි රැහැයියන්ගේ සංනාදයත් ඒ නිහැඩියාවේම සහජාත උරුමයන් ලෙසයි සිදුහත්ට දැණුනේ. හැගුණේ.
කොපමණ මොහොතක් එලෙස ගෙවී ගියාදැයි සිදුහත්ගේත් මගියාගේත් උභය සිතට සවිඥානය වූයේ නැහැ. රාත්රීයේ සොදුරු සෞන්දර්යයෙන් දෙදෙනාම සම්මෝහනයි වී උන්නා. එහෙත් ඒ ආවේශය බොහෝ වේලාවක් පැවතුණේ නෑ. එක්වනම උච්ච තාරතාවයකින් නැගුණු වැළපුමක් හාත්පස වෙළාගෙන තිබූ සන්සුන් නිහැඩියාව බිඳ දැම්මා. එහෙත් ඒ එකම නිමේශයකට පමණයි. දැන් සියල්ල ආයෙමත් පෙර පරිදිමයි. මගියාත් සිදුහතුත් උනුන් දෑස් පැටළුවා. එක් ඇසිල්ලකදී නිහැඩියාව විසුණු කොට ඒ ඇසිල්ල්ලේම නිහැඩියාවේ ගිලීගිය ඒ හඩ කාගේද?
ඕන්න! ආයිමත් ඒ ත්රීවුර වැළපුම. එහෙත් මෙවර එය ඇසුණේ පෙරට වඩා දුර්වල ස්වරයකින්. විලාපය ඇදී ආවේ නේරංජනාව දෙසින්. බලාපොරොත්තු විය නොහැකි බුහුටි කඩිසරකමකින් මගියා නැගී සිටියා. අර වැළපුම ආයිමත් මතුවූවා වඩාත් පැහැදිලි ලෙසින්.
"සිදුහත් ! කවුරුන් හෝ දියේ ගිලෙමින් සිටිනවා. "
එසේ කියමින් හිස සඟවා ගත් පොරෝනාවත් සහිතවම මගියා නදී ඉවුර වෙත දිවගියා.
-චින්තක ටිකිරිබණ්ඩාර.-
"ඔබ කවුද?"
එසේ සිතුවේ සිදුහත් වුවත් ඇසූවේ ආගන්තුක මගියා.
"මම සිදුහත්."
"සිදුහත්?"
මඟියා එයම ප්රතිරාවය කළා. ආයිමත් කාලමාත්රයකට දෙදෙනාගේම මුව හඩ ගොළුවූවා. ඒ සුවදායී නිහැඩියාව බිදින්නට සිදුහත් මැළිවූවා. දැන් දැන් ,අග්නි හුලක් හස්තගතව පැමිණි මේ මනුශ්ය ප්රාණියා මගහැර යාමේ ලාලසාවක් සිදුහත් සිත් කැනැත්තේ නළියන්නට වූවා.
"සිදුහත්, ඔබ කොහි යන ගමනක්ද මේ ගඟබඩ අස හුදකලාව "
ආගන්තුක මඟියාගේ පැණයට පිළිවදන් බෙණන්නට පූර්වයෙන් සිදුහත් වහා නැග ආ සැකයක ඦයාමාත්රයකින් ආගන්තුකයා දෙස මොහොතක් බලා හුන්නා.
"සබඳ, ඔබ නේරංජනාවෙන් එතෙරවීමට මගක් සොයනවා. මා මේ සංසාර ඕඝයෙන් එගොඩවීමට මඟක් සොයනවා"
"අපූරුයි"
මගියා එලෙස තෙපළුයේ ආහ්ලාදජනක ස්වරයකින්. එම ස්වරයේ ගර්භව තිබුණා නිර්ව්යාජයීය සංතුෂ්ටියක්. ආගන්තුක මගියාගේ සප්රීතිකර චිත්ත ප්රවේග ප්රවාහය සිදුහත්ටද දැණුනා. හැගුණා. සංජානනය වූවා.
"සිදුහත් සබඳ, මා ප්රීති වූයේ ඔබේ හුදකලාව නිසයි.සංසාර විමුක්තිය සොයා යන හුදකලා ප්රාණියෙක් මුණගැසීම දුර්ලභයි."
හුදකලාව ශාන්තයි. සුවයි. සැනසුම් සහගතයි. ඒ බැව් සමූහ සංඝනිකායේ ඇලී, වෙලී, ගැලී ගෙවූ පූර්ව ජීවිතය අතික්රමණය කිරීමෙන් පසුව හුදකලාව අත්විදීමෙන්ම සිදුහත් පසක් කරගෙන සිටියා. එහෙත් විමුක්ති සුව සොයා යන්නට ස්ව හුදකලා ආරම්මණය, බුද්ධි ඥානය සහ අත්දැකීම් ප්රමාණවත් දැයි සිදුහත් චිත්තයේ සැකයක් මෝදුවෙමින් තිබුණා.
"ඔබට වැරදීමක් සබඳ. මා හුදකලා විමුක්ති ගවේශකයෙකු නොවේ .තවමත් මා ඊට සුදුස්සෙකු නොවේ යැයි මා සිත මට පවසනවා. "
සිදුහත් දෙඩූයේ මන්ද්ර ස්වරයකින්. අන්ධකාර සහන් ආලෝකය මැද කදෝකිමි ආලෝක ඛීලයන් දෙකක් ලෙස බැබළෙන දෙනේත්රය සිදුහත් වෙත යොමාලමින් ආගන්තුක මඟියා දීර්ඝ කාලමාත්රයක් නොසෙලී බලා සිටියා.
""එසේ නම් ඔබ......? "
අනතුරුව සන්සුන් ස්වරයෙන් ඔහු විමසූවා.
දුහුනු මා ගුරුවරයෙක් අභිමුඛ විය යුතුයි"
මගියාගේ සන්සුන් ස්වර මාත්රයටම ගැළපෙන ලෙසින් සිදුහත් තෙපළුවා.
දඹදිව ගුරුවරුන්ගේ මණ්ඩපයක් බවට පත් වෙමිනුයි තිබුණේ. ඒ නිසාම තම ලාලසාවන් මිදුන් පමුණුවා ගන්නට පණ පිඹින ගුරුවරයෙක් සොයාගැනීම අපහසු ව්යායාමයක් නොවනු ඇතැයි සිදුහත් සිත දරාගෙන උන්නා. එවැන්නෙක් පිළිබදව නාමමත්රික සිතුවිල්ලක් ඔහු සතුවූවා.
"දඹදිව ගුරුවරුන් බොහෝමයි"
සිදුහත් හැගූ සිතුවිලිම ආගන්තුක මගියා වචන වලට පෙරළුවා. ද්වීපය සිසාරා ,අසාර සංසාරයේ සාර ක්ෂේම විමුක්තිය සොයා යන්නන්ට පූර්වගාමීන් වන්නට බ්රාහ්මණ, පරිබ්රාජක,ආජීවක, උපාධ්යයන් බොහෝමයි.
"සැබෑව "
"සබඳ සිදුහත් ,ගණ සංගණිකායෙහි බැඳී සංසාර චක්රයෙන් මිදීමේ මඟ සොයා යෑම නිෂ්ඵලයි. අවැඩදායකයි. අහේතුකයි. ඔබට ඔබේ සැබෑ ආරම්මණයන් අතපසුව යාවි"
"මා සොයන්නේ හුදකලා තපස්වරයෙක්."
සිදුහත් කීවා.
ගණසංගනිකායෙහි ගිලී දිවිසැරීම තමන්ට තරම් නොවේ. පුරා දින තුනක් නේරංජනීය ඉස්මත්තේ මේ වනස්පති සෙවණ ගර්භයේ ධවල වැලිතලාව යහන කොටගෙන ගෙවූ හුදකලා සුවදායී කාලය අතැර යාමේ තෘෂ්ණාවෙනුයි සිදුහත් හුන්නේ. නිසි අහර පායාසයක් නොලැබූවත් හුදකලා ජීවීතයකට නිරාමිශ නිදහස් සුවය බිණිය නොහැකි තරම්.
"කවුද ඔහු? ඔබ සොයා යන හුදකලා මගපෙන්වන්නා? "
ආගන්තුක මගියා ඇසූවේ සිදුහත් පවසන ඒ හුදකලා උපාධ්යායවරයා කවුරුන්දැයි අනුමාන කොට හඟිමින්. සහස් සංඛ්යාත ශිෂ්යයන් පිරිවරන ලද ගුරුවරයන් සෙවණේ මොක්සුව සොයා යන්නට නිෂ්ඵල වීර්ය නොවඩා සිදුහත් තෝරාගෙන ඇති මඟ පිළිබදව සූක්ෂ්ම ප්රීතියක් මඟියා සිත්තුළ ඇතිවී නැතිවී ගියා.
"ඔහුගේ නම ආලාර"
"ආලාර? කෘෂ්ණ ආලාර නොහොත් ආලාර කාලාම නොවෙද?"
"ඔව් ඔබ දන්නවා එහෙනම් ඔහුව"
සිදුහත් කීවෙ විස්මයාවහ ස්වරයෙන්.සියුම් ප්රිතියකුත් පැටළී තිබුණා එහි.
"ඔව් මා හොදි අඳුනනවා ඔහුව. ආලාර තුමන් සංසාර විමුක්තිය ලබා ගැනීමෙහිලා අරූප ධ්යාන සතක් උපදවාගත් හුදකලාව සැරිසරන තපස්වරයෙක්. ඔබට ඔහුව සොයාගැන්ම නම් අසීරු ව්යායාමයක් වේවි.
""ඒ ඇයි?"
තම අරමුණ සඵල කරගන්නට නොහැකිවේදෝ යි බියක් සිදුහත් ට දැණුනා. සිදුහත්ගේ හඩ ස්වරයෙන්ම මඟියා අදුනාගත්තා අපේක්ෂිතයාගේ හද සැල්ම. සංසාර ප්රවාහය තරණය කිරීමෙහි ලා මහත් ආරම්මණයන් පෙරදැරිව සිටින සිදුහත් කෙරෙහි උපන් අනුකම්පාවෙන් මගියා මෙසේ පැවසුවා.
"සිදුහත් හදබිය පළවා හරින්න. මා ආලාරකාලාමයන් අතැර එනවිට ඔහු මහහිමයට වදින්නට සැරසෙමිනුයි උන්නේ.ඔබට හැකිවේවි..... "
මගියාට සිය තෙපුළ් අවසන් කරන්නට ඉඩක් ලැබුණේ නෑ.
"සබද, ඔබ ආලාරයන් අතැර ආ බැව් කීයේ මන්ද?"
සිදුහත් ඇසුවා.
""සිදුහත් ,,මා එතුමාගේ අභිමුව දුහුනෙකුව උන්නා. හෙට උදාවන අරුණෝදයේම පිටත්වන්න. කොසොල් රට කප්පසිකා වනයේ කෘෂ්ණ ආලාරයන් තවත් දිනක් හෝ දෙකක් රැදී සිටීවි. සීග්ර වුවහොත් එතුමන් ව මුණගැසෙන්නට ඔබට හැකිවෙනවා නිසැකයි. සසර දිග් විජයට ඔහුගේ ඇසුර අවැසිමයි. මා ඔහු ඇතැර් ආවේ ඇයි දැයි අසන්නට එපා. "
ආලාර කාලාමයන් ඇතැර ආ සිසුවෙක්. ඔහුගේ සංසාර මෝක්ෂ ඵල ලබාගැනීමට ආලාරයන්ගේ ඇසුරෙහි වටිනාකම තහවුරු කරන ආගන්තුක මගියෙක්. දෙදෙනාම එක් අයෙක්. බොහෝ පැණයන් ලියැලුවා සිදුහත්ගේ මනසේ. එහෙත් දීර්ඝ සුසුමක් හෙළමින් ඔහු නිහඩ වූවා පමණයි.
රාත්රීය මැදියම පසුකර යමින් තිබුණා. නේරංජනා නදියට ඉහළින් අහසේ කප්කෙළ සහස් ගණනක් තාරකා දිදුළන අසිරිය මනමෝහනීය කළා සිදුහත්ව. ඒ නිරාමිස මනෝරංජනය මගියාද විදිනු ඇතැයි සිදුහත් සිතූයේ තරු එළියෙන් පැතිර යන සහන් ආලෝකයේ පිහිටෙන් ආකාශය දෙසට හරවාගත් හිසින් යුතුව ඔහු සිටිනු දැකීමෙන්. හාත්පස නිහඩයි. සමීපයෙන් ඇදී යන නදී ඕඝයේ ඕංකාර තරංගයත් ,සවන්පත්ලෙන් මතුව ඇසෙන ගීතවත් සංධ්වනියක් බඳු නිසාසැරි රැහැයියන්ගේ සංනාදයත් ඒ නිහැඩියාවේම සහජාත උරුමයන් ලෙසයි සිදුහත්ට දැණුනේ. හැගුණේ.
කොපමණ මොහොතක් එලෙස ගෙවී ගියාදැයි සිදුහත්ගේත් මගියාගේත් උභය සිතට සවිඥානය වූයේ නැහැ. රාත්රීයේ සොදුරු සෞන්දර්යයෙන් දෙදෙනාම සම්මෝහනයි වී උන්නා. එහෙත් ඒ ආවේශය බොහෝ වේලාවක් පැවතුණේ නෑ. එක්වනම උච්ච තාරතාවයකින් නැගුණු වැළපුමක් හාත්පස වෙළාගෙන තිබූ සන්සුන් නිහැඩියාව බිඳ දැම්මා. එහෙත් ඒ එකම නිමේශයකට පමණයි. දැන් සියල්ල ආයෙමත් පෙර පරිදිමයි. මගියාත් සිදුහතුත් උනුන් දෑස් පැටළුවා. එක් ඇසිල්ලකදී නිහැඩියාව විසුණු කොට ඒ ඇසිල්ල්ලේම නිහැඩියාවේ ගිලීගිය ඒ හඩ කාගේද?
ඕන්න! ආයිමත් ඒ ත්රීවුර වැළපුම. එහෙත් මෙවර එය ඇසුණේ පෙරට වඩා දුර්වල ස්වරයකින්. විලාපය ඇදී ආවේ නේරංජනාව දෙසින්. බලාපොරොත්තු විය නොහැකි බුහුටි කඩිසරකමකින් මගියා නැගී සිටියා. අර වැළපුම ආයිමත් මතුවූවා වඩාත් පැහැදිලි ලෙසින්.
"සිදුහත් ! කවුරුන් හෝ දියේ ගිලෙමින් සිටිනවා. "
එසේ කියමින් හිස සඟවා ගත් පොරෝනාවත් සහිතවම මගියා නදී ඉවුර වෙත දිවගියා.
-චින්තක ටිකිරිබණ්ඩාර.-
2013/03/19
අඳුරු මහද්වීපයේ ස්වර්ණමාලිය.
ස්වර්ණමාලී නම් රුක් දේවතාවියක් ගැන අපගේ ඉතිහාසයේ සටහන්වී තිබේ. පණ්ඩිත් අමරදේවයන් ගයන්නේ ගැමුණු රජුගේ මුවට නැගුණා යැයි සාහිත්යකරුවා පරිකල්පනය කරන ලද රුවන්මාලිය ගැන කතාවයි.අද මා ලියන්නේ ඒ රුවන්මාලිය ගැන නොව නූතන රුක්දේවතාවිය යැයි සැලකිය හැකි කළුඅප්රිකානූ ස්වර්ණමාලිය ගැනයි.
වන්ගාරි මාතායි නැඟෙනහිර සහ මධ්යම අප්රිකානු රටවල ආචාර්ය උපාධියක් ලබාගන්නා පළමු කාන්තාවයි. කෙන්යාවේ උපත ලද ඇය 2004 වසරේදී නොබෙල් ත්යාගය දිනා ගන්නවා.
ඒ ඇයගේ මූලිකත්වයෙන් 1977 වසරේදි ඇරැඹෙන දැවැන්ත රෝපණ ක්රියාවලිය වෙනුවෙන්. 2011 වසරේදී මාතායි මිය යනවිට ඇය ඇරැඹූ හරිත කලාප ව්යාපාරය හෙවත් Green belt movement විසින් අප්රිකාව පුරා රෝපණය කළ අලුත් පැළ ගණන මිලියන 30 ඉක්මවා තිබුණා. අප්රිකාවේ ස්වාභාවික ඓන්ද්රිය පරිසරය විසින් මිනිසුන්ගෙන් නිහඬව ඉල්ලා සිටි ත්යාගය අවශ්යම මොහොතක මාතායි විසින් ලබාදෙනවා. ඇය මිය යෑමට පෙර ජාත්යන්තර National Geographic සඟරාව සමඟ සිදුකළ සාකච්ඡාවක් ඔබ වෙත ගෙන එන්නට සිතුවේ ශ්රී ලංකාවේ ස්වාභාවික පරිසරයත් නිහඬව අපගෙන් ඉල්ලා සිටින දායාදයන් පිළිබඳව විමසිලිමත් වන අතළොස්සක් දෙනා හට උත්තේජනයක් වනු පිණිසයි.
National Geographic
අපට කියන්න කොහොමද Green belt movement එක පටන් ගන්නේ? ඒ වගේම ඇයි විශේෂයෙන් පැළ සිටුවීම වැනි දුෂ්කර කාර්යයක් අරඹන්නට කල්පනා කරන්නේ?
මාතායි -
අප්රිකානු සමාජයේ සාමාන්ය කාන්තාවන්ගේ ජීවිතයේ දුෂ්කරභාවය මම ඉතා හොඳින් දන්නවා. මට ඕන වුණා ඔවුන් වෙනුවෙන් යමක් කරන්න. ඔවුන්ගේ ජීවිතයන් සැපවත් කරන්න. ඔවුන්ගේ ජීවන අවශ්යතා සපුරා ගැනීමේදී ගස් සමඟ කිට්ටු සම්බන්ධතාවක් තියෙනවා. උයන්න පිහින්න දර ඕනෙ, ගෙවල් ෙදාරවල් - වැටදඬු හදාගන්න, අත් බෙහෙත් ලබාගන්න, සත්තුන්ගෙ ආහාර විදිහට ගස්වලින් ප්රයෝජන බොහොමයි. 1977 වනවිට අප්රිකාවේ වන ගහනය ශීඝ්රයෙන් පහළ බැහැලා තිබුණා. එවිට අසීරු වුණේ සාමාන්ය මිනිසුන්ගේ එදිනෙදා මූලික අවශ්යතා සපුරා ගන්නයි.Green belt movement පටන් ගන්නෙ එලෙස අසීරුතාවට පත්වෙන සාමාන්ය මිනිසුන් වෙනුවෙන්.
අප්රිකානු සමාජයේ සාමාන්ය කාන්තාවන්ගේ ජීවිතයේ දුෂ්කරභාවය මම ඉතා හොඳින් දන්නවා. මට ඕන වුණා ඔවුන් වෙනුවෙන් යමක් කරන්න. ඔවුන්ගේ ජීවිතයන් සැපවත් කරන්න. ඔවුන්ගේ ජීවන අවශ්යතා සපුරා ගැනීමේදී ගස් සමඟ කිට්ටු සම්බන්ධතාවක් තියෙනවා. උයන්න පිහින්න දර ඕනෙ, ගෙවල් ෙදාරවල් - වැටදඬු හදාගන්න, අත් බෙහෙත් ලබාගන්න, සත්තුන්ගෙ ආහාර විදිහට ගස්වලින් ප්රයෝජන බොහොමයි. 1977 වනවිට අප්රිකාවේ වන ගහනය ශීඝ්රයෙන් පහළ බැහැලා තිබුණා. එවිට අසීරු වුණේ සාමාන්ය මිනිසුන්ගේ එදිනෙදා මූලික අවශ්යතා සපුරා ගන්නයි.Green belt movement පටන් ගන්නෙ එලෙස අසීරුතාවට පත්වෙන සාමාන්ය මිනිසුන් වෙනුවෙන්.
National Geographic
ආරම්භයේ සිට වසර 30කට මඳක් වැඩි කාලයක් ගෙවී ගොස් තිබෙන මොහොතේ Green belt ව්යාපාරය මිලියන 30කට ආසන්න ගස් සංඛ්යාවක් රෝපණය කර තිබෙනවා. මේ තරම් දිගු සාර්ථක ගමනක් එන්න අප්රිකානු කාන්තා ප්රජාව ඇතුළෙ ඔබේ සංකල්පයට ඉඩක් ලබාගන්න පහසු වුණාද?
මාතායි-
අපි පළමුවැනි දවසෙ පටන් ගත්තේ පැළ 7ක් හිටවලා. ඇත්තටම මේක පැළ සිටුවීමේ ව්යාපාරයක් විතරක් නෙමෙයි, අපි සිටවපු පැළ බලා ගන්න ඕන, සත්කාර කරන්න ඕන. මිනිසුන් එදා තේරුම් ගත්තා. ඒක සතුටක්.අපේ කාන්තාවන්, විශේෂයෙන්ම පිටිසරබද උදවිය වටහාගත්තා මේ පැළ සිටුවීම ඔස්සේ ප්රතිලාභ ලැබෙන්නේ තමන්ටම බව. තමන්ගෙ බාල සහෝදරිය අද තමන් සිටුවන ගහ හෙට ප්රයෝජනයට ගනීවි කියන විශ්වාසය අපට පහසුවක් වුණා. මේ හැඟීම අප්රිකානු කාන්තාවන්ට තිබුණ නිසා අප්රිකාව තුළ පැළ සිටුවීමේ කාන්තා කණ්ඩායම් 6,000ක් පිහිටුවන්න අපට පුළුවන් වුණා.
National Geographic
Green belt ව්යාපාරය දේශපාලනික මුහුණුවරක් ගනු ලැබුවේ කොහොමද?
මාතායි -
අපට මුල පටන්ම දේශපාලනික අරමුණු තිබුණේ නෑ. නමුත් කාන්තාවන්ගේ සුබසාධනය සඳහා ඔවුන්ව සංවිධානගත කරනකොට ආණ්ඩුව නොමනා අන්දමින් ඊට මැදිහත් වුණා. ආණ්ඩුවට අවශ්ය වුණා අපේ සංවිධාන ව්යුහය ඇතුළට ඇවිත් දේශපාලනික වාසි ලබාගන්න. අපට එවැනි අරමුණු නොතිබූ නිසා අපි ඊට විරුද්ධ වුණා.
National Geographic
ඔබගේ ව්යාපාරයට පොලිසියේ අඩන්තේට්ටම්වලටත් ලක්වෙන්නට සිදුවුණා?
මාතායි-
අප සාමාන්ය අප්රිකානු කාන්තාවන් පමණයි. අපට ආණ්ඩුව හෝ එහි නායකත්වය වෙනස් කිරීමේ වුවමනාවක් තිබුණේ නෑ. අප කළේ අප්රිකානු සාම්ප්රදායික ගැහැනියට තම මූලික අවශ්යතා සාම්ප්රදායික විදිහටම හෝ පහසුවෙන් සපයා ගන්නට හැකි විදියේ ඓන්ද්රිය පරිසරයක් නිර්මාණය කරන්න.
National Geographic
පරිසර ක්රියාකාරිනියක වන ඔබට නොබෙල් සාම ත්යාගය හිමි වූවා. එය පිළිගනිමින් ඔබ කළ කතාවේ සඳහන් වූවා පරිසරය රැක ගැනීම සාමයට දිවෙන මාවතක්ය කියා..?
මාතායි -
ඔව්. මම සඳහන් කළ කාරණාව අප්රිකාවට පමණක් වලංගු කාරණාවක් නොවෙයි. අපට විඳගන්න සාමකාමී වාතාවරණයක් නැහැ. අපගේ පාරිසරික සම්පත් නියමාකාරයෙන් කළමනාකරණය කරගන්නට හැකියාව තිබෙන ආණ්ඩුවක් නැහැ. පරිසරය සහ සාමය අතර සම්බන්ධතාව තහවුරු වෙන්න අපි අපගේ ස්වාභාවික සම්පත් නිවැරැදිව කළමනාකරණය කරන්න ඕන. එහෙම කරන්නට සුදුසු මානව අයිතිවාසිකම් සුරකින යහපත් පාලනයක් තිබිය යුතුයි. ඒ කාරණා දෙකම සම්පූර්ණ වෙන මොහොතේ එතැන සාමය තිබේවි.
National Geographic
මේ කාරණාව තවත් ටිකක් පැහැදිලි කළොත්?
මාතායි-
අද මුළු ලෝකයම ගැටුම් වලින් පිරිලා. ස්වාභාවික පරිසරය නියමාකාරයෙන් කළමනාකරණය කර ගැනීමට නොහැකි වීමෙන් විශාල විපත් ගණනාවකට මිනිසුන් මුහුණ දී සිටිනවා. පිලිපීනයේ අතිශය දරුණු ආකාරයෙන් වන විනාශය සිදු කෙරුණා. පසුගියදා ඔවුන්ට භයානක ගංවතුරකට මුහුණදීමට සිදුවුණා. මිනිසුන් දහසකට වඩා මිය ගියා. හයිටියේ ඇති වූ චණ්ඩමාරුතය (හරිකේන්) අමතක කරන්න බැහැ. හයිටියත් ගැටුම් බහුල කලාපයක්. නැටුම් මැද ස්වාභාවික පරිසරය ආරක්ෂා වන්නේ කොහොමද?
National Geographic
අවසාන වශයෙන් සාමාන්ය ගැහැනියෙක් ලෙස ඔබ පරිසරයට ආදරය කරන්නටත් එය තේරුම් ගන්නටත් උත්සාහ දරන්නේ ඇයි?
මාතායි -
මම පුංචි දැරිවියක කාලෙ පටන්ම ස්වාභාවික පරිසරය මැදිකොටගෙන වැඩුණු ගැහැනියක්. ඒ කාලයේ හාත්පසම හරිත පාටයි. පිරිසුදුයි. අපි කෙළින්ම සතුන් වගේ ගඟට මුව තියලයි වතුර බිව්වේ. නමුත් මම අප්රිකාවෙන් පිටත සිට නැවැත ආවට පස්සෙ මම දැක්කා කුඩා කාලෙ තිබුණු පරිසරය තවදුරටත් නැති බව. පරිසරය ඇසුරේ වැඩී එයට ආදරය කළ මිනිසකු විදිහට මා යමක් කළ යුතුව තිබුණා. මම එය කළා.
2013/03/18
01.අග්නි හුලක් අතින් ගත් හුදකලා නිශාසාරිකයා.
කළු සිදුහත්.
වැඩිමනත් යමක් කියන්නට නැහැ. මේ රතුරජරටට බොහෝ කලක් එක්කරන්නට බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි මා ලියූ කුඩා නවකතාවයි. ඉඩකඩ ලැබෙන සෑම විටෙකම මාගේ වෙනත් ලියැවුම් වලට බාධාවක් නොවන පරිද්දෙන් 'කළු සිදුහත්' නවකතාව රතු රජරටට එක්කරන්නට බලාපොරොත්තුවෙන් සිටිනවා.
01.
---------------------------------------------------------------------------------
නදී දියතලය සසැලුණා. පියවි නෙතකට දසුන් නොවන තරම් ක්ෂුද්රව. සර්පිලාකාර ජලතරංග සිතිජ අහසේ රක්ත වර්ණයෙන් පෙගී ගිය ගංඟා දියතලය මතින් එසෙවෙමින් පහත් වෙමින්, නැවැත එසෙවෙමින් අනතුරුව නොපෙනී අතුරුදන්ව ගියේ දියකඳ පත්ලේ කම්පනයකින් ඔද්දලවයි. බොහෝ මොහොතක් පපු කුහරය තුළ සිරකරගෙන හුන් හුස්ම කඳ මහ හඩින් පිටකරමින් රිදීමය ප්රතිමාවක් පරිද්දෙන් සිදුහත් නදී දියමතින් ඉල්පුණා.
පියවුණු දෑස් පියන් විවර වූයේ ඇසිල්ලකින්. නේරංජනා සිතිජයේ හිරු අස්තගතව යමින් සිටියේ බොහෝ වේගයෙන්. අන්ධකාරයේ ඝන බව සිදුහත්ට මුලින්ම හැගී ගියා. හැමදාමත් එසේමයි. දෑස දකින්නේ ප්රමාදව. හීයක පිම්මක් ගං ඉවුරට සෑහෙන බව සිදුහත් දැන සිටියා.
රිදීමය කාන්තියකින් සදීප්තව තිබූ දියතලය අදෘශ්යමාන වෙමින් සිතිජ අහසත් ,හරිත වන රේඛාවත් එකම සමතලයක් බවට පත්වෙමින් තිබුණා. දැන් සකල ලෝ ධාතුවම තනි යායක්. ආමිස භව හැගුම් නිවී යමින් නිරාමිස සුවයකින් තම මනුෂ්ය ආත්මයම පිබිදී යන්නාක් මෙන් සිදුහත්ගේ සිත ස්වයං ආත්මීය ප්රීතියකින් ඔද වැඩුණා. නේරංජනාවේ ජන්ම සිසිළසින් දෝවනය වූ ඔහුගේ තුරුණු දේහය එම ආත්මීය ප්රහර්ෂයට ඒකාත්මික වී දිය ඉවුර තරණය කොට මහා වනස්පතියක් අස එකත්පස වූවා.
පුරා තුන් දිනක් මේ වනස්පතිය හි සෙවණ ගර්භය තමන්ට පහස ලබදුන් අයුරු සිදුහත් චිත්ත ප්රතිරාව කළේ කෘතගුණ මාත්රයෙන් .තෙවැනි සූර්ය මහෝදයත් නිද්රාගතව ගෙවන මේ ඇසිල්ලේ නිසි අහර පිරිපතක නොලැබූ කුස ස්වකීය චිත්ත සංකල්පනාවන් වේදනාවෙන් මුසුප්පු කරන්නට වෙර දරන බැව් සිදුහත්ට දැනෙමින් තිබුණා. අබිනික්මනයන් මෙතරම් ගොරබිරම්ද? සිදුහත් දිගු සුසුමක් හෙළුවා. එහෙත් ආපසු හැරෙන්නට අවකාශයක් නැතැයි ඔහු දැන සිටියා. දිගු ගමන් නිතරම වෙහෙසකරයි. ගෙවී යමින් තිබුණු නිශාවෙහි තරුණ සිදුහත්ගේ චිත්ත ගර්භාෂයෙහි තමන් අතැර ආ පූර්ව දිවිසැරියේ මතක කළල වරින් වර එළිය වූවා. චිත්ත සන්තානයේ මතකයන් මකා දැමීම දුෂ්කර බැව් ඔහු අවබොධ කරගෙනයි උන්නේ. දැන් පැමිණ ඇත්තේ පළා ආ ආරම්මණයන් මුදුන් පමුණුවා ගැනීමයි.
හාත්පස ලෝකය ප්රභාතය සමඟ දොඩමළු වන්නට බොහෝ වේලාවක් ශේෂව තිබියදී නේරංජනා ඉවුර ඔස්සේ ඉදිරියට ඇදෙන කදෝපැණි එළියක් වන් ආලෝක ලපයක් සිදුහත්ගේ නෙත ගැටුණේ අහම්බයෙන්. සෙමෙන් සෙමෙන් ,කෙමෙන් කෙමෙන් ඒ ආලෝක පුංජය ස්වකීය දිශාවට සමීප වන අයුරු දකිද්දී ඔහු විපිළසර වූවා. මේ දනසුන් පෙදෙසෙහි මනුශ්යය ප්රාණියෙක් දැකීම සිතට ආශ්වාදයත්- සංශයත් ගෙන ආවේ එකම නිමේශයකදී. නේරංජනා ඉම සමාන්තරව ඇවිද ආ අග්නි හුලක් අතින් ගත් ඒ හුදකලා ජීව ප්රාණියා තමන් අස වනස්පතිය යට නතර වී ගිනිහුල නිවාදමන් සැටි සිදුහත් නිහඩව බලා සිටියා. අන්ධකාරය විනිවිද ඉල්ප පැතිරෙන සහන් එළිය සෑහේයැයි ඔහුගේ සිත කීවාවත්ද? ඉනිබ්බේ මේ ආගන්තුක මනුශ්යයා සිදුහත් වාඩිලා හුන් වනස්පතිය වෙත පියමැන්නා. මෙතෙක් වේලා ඒකාංශ කොට ගත දවටාගෙන හුන් රළු පරළු පාංශකූලික වත්කඩ සිදුහත් පොරවාගත්තා තම සිරුරම වැසීයන ලෙස. ඒ චලනයෙන් රුකරඳ අබියස පළමුවැන්නෙක් සිටිනවා දුටු අමුත්තා හුන් පියවරම නැවතුණා.
"අවසරද මට" ආගන්තුකයාගේ ගැඹුරු බ්රහ්ම ස්වරය අඳුර විනිවිද යමින් නින්නාද දෙන්නාක් මෙන් සිදුහත්ට හැගී ගියා.
"මෙතන තවත් බොහෝ දෙනෙකුට පිරිමසා ගන්නට හැකියි"
අමුත්තා ස්ව දෑස මානයේ වාඩිලාගන්නා සැටි සිදුහත් නිහඩව බලා සිටියා. තමා පරිද්දෙන්ම ඔහුත් කම්බිලියකින් හිස සඟවාගෙන. හඩ පෞරුෂය අනුව නම් ඔහුත් තමා පරිද්දෙන්ම යව්වනයකු විය යුතු බැව් සිදුහත් අනුමාන කළා.
"ඔබ කවුද?"
සිදුහත් ඇසුවා. අමුත්තා උන්නේ යෝගී සෙයියාවෙන් නදිය වෙතට යොමුකරගත් හිසින් ,,ස්ව ඊර්යාපථය අංශුවක්වත් වෙනස් නොකර ඔහු පිළිවදන් බිණුවා.
"මම මඟියෙක්"
ගෙවීයන්නට ඇත්තේ මොහොතක් හෝ දෙකක් පමණයි. ඊළග ඇසිල්ලේ ආගන්තුක මගියා නැවතත් හඬ අවදි කළා.
"ගඟින් එතෙර වීමට මඟක් සොයන්නෙක්"
ගෙවී ගිය දින තුනක කාලයහි නෙරංජනාවේ ගතිසොබා රුව ගුණ සිදුහත් මනාව අවබෝධකරගෙනයි හුන්නේ. ඉහත්තාවේ අනෝරා වැසි දියෙන් පරිපෝෂණය වූ නදී දිය පහළට ඇදීගියේ සැඩපරුෂ ස්වභාවයක් පෙන්වමින්. එහෙයින්ම මේ මහා ඕඝයෙන් එතෙරවීම කොතරම් දුෂ්කර ව්යයාමයක් වනු ඇතිදැයි ඔහු සිතුවා.
"ඔබට තොටියෙක් සොයා ගන්න වේවි"
"තොටියා මමයි"
මන්දස්මිතයක් සිදුහත් මුව ඇදුණා. ආධුනිකයෙකුට නේරංජනාව කොතරම් බියකරුදැයි ඔහු අත්දැකිමෙන් පසක් කරගෙනයි සිටියේ. මගියා උන්මාදයෙන් දොඩවනවාදෝයි වරෙක ඔහුට සිතුණා. එහෙත් ඔහුගේ නද ස්වරයේ උන්මාදනීය සලකුණක් දැනෙන්නට නැහැ.
"තොටියෙක් නම් පාරුවක් හබලක් උරුමයි. අර මහෝඝ ප්රවාහය තරණය කරන්නට ඒ අංගෝපාංග අවැසිමයි."
"හබල මා සතුයි. මා සොයන්නේ පාරුවක්"
තවමත් පළමු ලීලාවෙන්ම නොසෙල්වී ආගන්තුක මගියා පිළිවදන් මැතුරුවා. ශුන්ය දෑතින් ඇවිද ආ මේ මගියා දෙස වඩාත් පිරික්සුම්දායි බැල්මක් යොමන්නට ඔහුගේ ප්රතිබිණුම් ඇසූ ඇසිල්ලේම සිදුහත් පමාවූයේ නැහැ. තමන් හුදු මගියෙක් ලෙස හදුන්වාගන්නා මේ ආගන්තුක මනුශ්ය ප්රාණියා පිළිබදව වැඩියමක් දැනගැනීමේ කුතුහලකාරී ආශාවක් සිදුහත්ගේ චිත්තාභ්යන්තර්යේ නළියනු ලැබූවා.
-චින්තක ටිකිරිබණ්ඩාර-
2013/03/12
දෙවියන් යනු ඔබම සහ මම ම වෙයි
ජිවිතය කෙතරම් විවිධාකාරද?
සෑම මිනිත්තුවක්ම පළමු මිනිත්තුවෙන් වෙනස් ය.
බ්ලොග් පෝස්ටුවක් ලියන්නට පිවිසෙන සෑම මොහොතකම මේ ලිවිය යුතුදැයි මට සිතේ.
බලපන් උබේ බ්ලොගියෙ නම.
'රතුරජරට.'
උඹ ලියන්න ඕනෑ පොලිටිකල් විතරයි.
මා සිත මට කියයි.
සමහර බ්ලොග් රසිකයන්ද එවැනි මතයන් ඉස්මතු කරවන කොමෙන්ටු කොටයි.
මා සිත බැඳගත් ගීතයක් ,කවියක් ,පින්තූරයක් ගැන ලියූ හනික
"මොකෝ බන් උඹට වෙලා තියෙන්නේ? " යැයි විමසයි.
එහෙත් මගේ සිත දවන., තවන., රිදවන., සනසන දේ ගැන නොලියා සිටින්නේ කෙසේද?
රතු රජරට මගේ දේශපාලනය නොව
මගේ සිතයි..,
මගේ හදයි.
මෙරට පළමු නිදහස් කවියා වූ ජීබී සේනානායකගේ 'පළිගැනීමෙහි' එන මේ කවිය ට මා හැමදාමත් ප්රිය කළේය. ඒ නිසා එය මෙහි ලියමි.
බුද්ධිය මිත්රයෙකුයි සිතූ මම
දිනක් මග රැක සිට ,
මගෙ දෙවියන්
මරා හෙළිමි.
දැවැන්තයකු වන බුද්ධිය
අඳුරෙහි මග අඩි තබමින්
මා පිටුපසින් එනු
මට ඇසෙයි.
දැන් මට සැක හැර ගමන් කළ නොහැක.
මම උමතු සිනමා රසිකයෙක් වෙමි . ඒ මගේ අම්මාගේ ආභාශයෙනි. තරුණ වියේදී චිත්රපට බොහෝ ගණනක් නරඹා තිබූ ඇය කුඩා කාලයේදී මට ඒ සිනමා කතා කියා දුන්නේය.කතා දුසිම් ගණනක්. ඔව් කර්කශ වියැළි සුළං හමා යන රාත්රීන් ගණනාවකදී මා ගැටවර තරුණයෙක් වනතුරු මම අම්මාගේ සිනමා කතා ඇසීය. ඒ අතරින් මට අමතක නොවෙනම කතාන්දරයක් වූයේ මාතලං චිත්රපටයේ කතාවයි. ඊට හේතු වන්නට ඇත්තේ එහි අඩංගු වූ ගීත වන්නට ඇත. හොඳ ගායිකාවක වූ අම්මා චිත්රපටයේ ඇතුළත් වූ ගීත සියල්ල ප්රතිගායනා කළාය. කෙසේ වෙතත් අම්මාගේ සෙනෙහෙබර තුරුල්ලෙන් මිදී දොරට වඩින විට මා උන්මාදනීය සිනමා ලෝලියෙක් වී හමාරය.
මා දමිළ චිත්රපට නරඹන්නට පටන්ගත්තේ මහාරාජා ට පින්සිදුවන්නටය. ශක්ති චැනලයේ සෑම දිනයකම විකාශය වූ කොලිවුඩ් චිත්රපට බොහෝ ගණනක් මා නරඹා තිබේ. අන්තර්ජාලයට පින්සිදුවන්නට දැන් මා තවත් දෙමළ චිත්රපට තොගයක් නරඹා ඇත. දෙමළ චිත්රපට නිසාම යාන්තමින් දෙමළ කතාකරන්නට ඉගෙනගැනීමටද හැකිවිය.
මා දෙමළ චිත්රපටවලට ලැදි වූයේ ඇයි?
1.බොහෝ දෙමළ චිත්රපටවල තමිල්නාඩුවේ දෙමළ ජනතාවගේ දුගී ජීවිතය විග්රහ කරන නිසාය.
2.දෙමළ චිත්රපට නරඹන විට අපේ කමක් දැනෙන නිසාය.
3.කොලිවුඩයේ චිත්තාකර්ශනීය සරල නරතනයන් නිසාය.
කමල්හසන්ගේ දේශපාලන ක්රියාකාරකම් පසෙක තිබේවා , ඔහු මගේ ප්රියතම නළුවෙකි. අද මේ බ්ලොග් පෝස්ටුව ලිවීමට හේතු වූයේත් ඔහු රගපෑ විශිෂ්ට සිනමා පටයක් වූ 'අන්බේ සිවම් 'හෙවත් 'දයාව නම් දෙවියන් වෙ' යන චිත්රපටය නැවත නැරඹීමෙන් ඇතිවූ ප්රකම්පනයයි.
2003 වසරේදී නිෂ්පාදනය කෙරුණු මෙම චිත්රපටය එක් පසෙකින් උත්තර මානවවාදී ඉසව්වක් කරා අප කැදවා යන අතර අනෙක් පසින් තියුණු දේශපාලනයක් සාකච්ජා කරයි. විශේෂ්යෙන්ම නූතන ලෝකය තුළ ධනවාදයේ සහ සමාජවාදයේ ගැටුම 'අන්බේ සිවම්' තුළින් මනාව නිරූපණය කරයි. මීට දශකයකට එපිටින් නිපදවුණු මෙම චිත්රපටය වර්තමානයේ එකිනෙකා කෙරෙහි ද්වේශයෙන්, වෛරයෙන් සහ සැකයෙන් බලන්නට හුරුකොට තිබෙන මෙරට සමාජයට පාඩම් ගණනාවක් කියාදෙන්නට සමත් වේ යැයි මට සිතේ. ලෝක සනාතනයන් ඔප්පු කොට පෙන්වයි. හදවත් අවදි කරවයි.
'අන්බේ සිවම්' චිත්රපටයේ තේමා ගීතය මුළු සිනමා නිර්මාණයම එක් පිඩකට කැටි කොට ඇත්තාක් මෙනි. එහි සිංහල අරුත් මෙහි පළකරන්නේ චිත්රපටය නරඹා නැති ඔබට කිසියම් අදහසක් ගැනීමටය. (බොහෝ දෙනා එය නරඹා ඇතැයි සිතමි.)
දෙවියන් යනු කවුරුන්ද?
ඔබම සහ මා දෙවියන් වේ.
ජීවිතය භාවනාවක්මැය,
දෙවියන්ගේ දයාවෙන් ලැබුණු .
හැමවිටෙකම දයාව දෙවියන්වෙ.
හැමතැනකම දයාව දෙවියන්වේ.
හදවත ලොවුතුරු නම් දැවෙන ගිනි එය වනසනු ඇත.
හදවත දයාවෙ මෙවලමක් නම් ,එය මරණයද අභිබවනු ඇත.
දෙවියන් යනු ඔබම සහ මම ම වෙයි.
ප්රෙමයේ මගට පිළිපන් ඔබට ,එමග කිසිදා නොනිමේ.
ඔබේ සිතුවිලි හි දිග, පළල, සීමා
ජීවිතයේ දිග, පළල, නිමාව වේ.
විද්යාසාගර්ගේ සංගීතයෙන් හැඩවුණු අන්බේ සිවම් තේමා ගීතය රසවිදින්න.
ජීවිතයේ සැබෑ යතාර්ථය පසුපස හලාල් සහ හරාම් වන්නේ මොනවාදැයි සැඟව තිබේ.
සෑම මිනිත්තුවක්ම පළමු මිනිත්තුවෙන් වෙනස් ය.
බ්ලොග් පෝස්ටුවක් ලියන්නට පිවිසෙන සෑම මොහොතකම මේ ලිවිය යුතුදැයි මට සිතේ.
බලපන් උබේ බ්ලොගියෙ නම.
'රතුරජරට.'
උඹ ලියන්න ඕනෑ පොලිටිකල් විතරයි.
මා සිත මට කියයි.
සමහර බ්ලොග් රසිකයන්ද එවැනි මතයන් ඉස්මතු කරවන කොමෙන්ටු කොටයි.
මා සිත බැඳගත් ගීතයක් ,කවියක් ,පින්තූරයක් ගැන ලියූ හනික
"මොකෝ බන් උඹට වෙලා තියෙන්නේ? " යැයි විමසයි.
එහෙත් මගේ සිත දවන., තවන., රිදවන., සනසන දේ ගැන නොලියා සිටින්නේ කෙසේද?
රතු රජරට මගේ දේශපාලනය නොව
මගේ සිතයි..,
මගේ හදයි.
මෙරට පළමු නිදහස් කවියා වූ ජීබී සේනානායකගේ 'පළිගැනීමෙහි' එන මේ කවිය ට මා හැමදාමත් ප්රිය කළේය. ඒ නිසා එය මෙහි ලියමි.
බුද්ධිය මිත්රයෙකුයි සිතූ මම
දිනක් මග රැක සිට ,
මගෙ දෙවියන්
මරා හෙළිමි.
දැවැන්තයකු වන බුද්ධිය
අඳුරෙහි මග අඩි තබමින්
මා පිටුපසින් එනු
මට ඇසෙයි.
දැන් මට සැක හැර ගමන් කළ නොහැක.
මම උමතු සිනමා රසිකයෙක් වෙමි . ඒ මගේ අම්මාගේ ආභාශයෙනි. තරුණ වියේදී චිත්රපට බොහෝ ගණනක් නරඹා තිබූ ඇය කුඩා කාලයේදී මට ඒ සිනමා කතා කියා දුන්නේය.කතා දුසිම් ගණනක්. ඔව් කර්කශ වියැළි සුළං හමා යන රාත්රීන් ගණනාවකදී මා ගැටවර තරුණයෙක් වනතුරු මම අම්මාගේ සිනමා කතා ඇසීය. ඒ අතරින් මට අමතක නොවෙනම කතාන්දරයක් වූයේ මාතලං චිත්රපටයේ කතාවයි. ඊට හේතු වන්නට ඇත්තේ එහි අඩංගු වූ ගීත වන්නට ඇත. හොඳ ගායිකාවක වූ අම්මා චිත්රපටයේ ඇතුළත් වූ ගීත සියල්ල ප්රතිගායනා කළාය. කෙසේ වෙතත් අම්මාගේ සෙනෙහෙබර තුරුල්ලෙන් මිදී දොරට වඩින විට මා උන්මාදනීය සිනමා ලෝලියෙක් වී හමාරය.
මා දමිළ චිත්රපට නරඹන්නට පටන්ගත්තේ මහාරාජා ට පින්සිදුවන්නටය. ශක්ති චැනලයේ සෑම දිනයකම විකාශය වූ කොලිවුඩ් චිත්රපට බොහෝ ගණනක් මා නරඹා තිබේ. අන්තර්ජාලයට පින්සිදුවන්නට දැන් මා තවත් දෙමළ චිත්රපට තොගයක් නරඹා ඇත. දෙමළ චිත්රපට නිසාම යාන්තමින් දෙමළ කතාකරන්නට ඉගෙනගැනීමටද හැකිවිය.
මා දෙමළ චිත්රපටවලට ලැදි වූයේ ඇයි?
1.බොහෝ දෙමළ චිත්රපටවල තමිල්නාඩුවේ දෙමළ ජනතාවගේ දුගී ජීවිතය විග්රහ කරන නිසාය.
2.දෙමළ චිත්රපට නරඹන විට අපේ කමක් දැනෙන නිසාය.
3.කොලිවුඩයේ චිත්තාකර්ශනීය සරල නරතනයන් නිසාය.
කමල්හසන්ගේ දේශපාලන ක්රියාකාරකම් පසෙක තිබේවා , ඔහු මගේ ප්රියතම නළුවෙකි. අද මේ බ්ලොග් පෝස්ටුව ලිවීමට හේතු වූයේත් ඔහු රගපෑ විශිෂ්ට සිනමා පටයක් වූ 'අන්බේ සිවම් 'හෙවත් 'දයාව නම් දෙවියන් වෙ' යන චිත්රපටය නැවත නැරඹීමෙන් ඇතිවූ ප්රකම්පනයයි.
2003 වසරේදී නිෂ්පාදනය කෙරුණු මෙම චිත්රපටය එක් පසෙකින් උත්තර මානවවාදී ඉසව්වක් කරා අප කැදවා යන අතර අනෙක් පසින් තියුණු දේශපාලනයක් සාකච්ජා කරයි. විශේෂ්යෙන්ම නූතන ලෝකය තුළ ධනවාදයේ සහ සමාජවාදයේ ගැටුම 'අන්බේ සිවම්' තුළින් මනාව නිරූපණය කරයි. මීට දශකයකට එපිටින් නිපදවුණු මෙම චිත්රපටය වර්තමානයේ එකිනෙකා කෙරෙහි ද්වේශයෙන්, වෛරයෙන් සහ සැකයෙන් බලන්නට හුරුකොට තිබෙන මෙරට සමාජයට පාඩම් ගණනාවක් කියාදෙන්නට සමත් වේ යැයි මට සිතේ. ලෝක සනාතනයන් ඔප්පු කොට පෙන්වයි. හදවත් අවදි කරවයි.
'අන්බේ සිවම්' චිත්රපටයේ තේමා ගීතය මුළු සිනමා නිර්මාණයම එක් පිඩකට කැටි කොට ඇත්තාක් මෙනි. එහි සිංහල අරුත් මෙහි පළකරන්නේ චිත්රපටය නරඹා නැති ඔබට කිසියම් අදහසක් ගැනීමටය. (බොහෝ දෙනා එය නරඹා ඇතැයි සිතමි.)
දෙවියන් යනු කවුරුන්ද?
ඔබම සහ මා දෙවියන් වේ.
ජීවිතය භාවනාවක්මැය,
දෙවියන්ගේ දයාවෙන් ලැබුණු .
හැමවිටෙකම දයාව දෙවියන්වෙ.
හැමතැනකම දයාව දෙවියන්වේ.
හදවත ලොවුතුරු නම් දැවෙන ගිනි එය වනසනු ඇත.
හදවත දයාවෙ මෙවලමක් නම් ,එය මරණයද අභිබවනු ඇත.
දෙවියන් යනු ඔබම සහ මම ම වෙයි.
ප්රෙමයේ මගට පිළිපන් ඔබට ,එමග කිසිදා නොනිමේ.
ඔබේ සිතුවිලි හි දිග, පළල, සීමා
ජීවිතයේ දිග, පළල, නිමාව වේ.
විද්යාසාගර්ගේ සංගීතයෙන් හැඩවුණු අන්බේ සිවම් තේමා ගීතය රසවිදින්න.
ජීවිතයේ සැබෑ යතාර්ථය පසුපස හලාල් සහ හරාම් වන්නේ මොනවාදැයි සැඟව තිබේ.
Subscribe to:
Posts (Atom)